اشتیاق سوختن

آفتاب ظهر تابستان برای بسیاری دوست داشتنی نیست. اسمش هم گریز می آورد. آتش بار است و آتش زنه. بیشتری ها را به ماندن در خانه وادار می كند و بعضی هم كه مجبورند این ور و آن ور، سر مزرعه، توی ماشین یا جای دیگر با داغی اش سر و كله بزنند ملول اند و در انتظار گذر خورشید از طاق آسمان. خورشید را مقدس می داشتند و می دارند، اما در زندگانی روزمره خوش تر دارند كه آفتاب از افق بر آنها بتابد نه از وسط آسمان. این خورشید ظهر تابستان اما، برای دخترها و آن طور كه كاشف به عمل آمده برای پسرها هم حكم درشت ترین سكه ضرب شده عالم را دارد. ثروتی كه می تواند آدم را برنزه كند و از این «سفیدی زشت و زننده» نجات دهد. سفیدی دیگر دمده و زشت است. برف و بلور بودن زیبایی نیست و ضرب المثل سوسك مادر و كودكش هم مدت هاست كه منسوخ شده.
درست در همان زمان كه در خیابان و میدان های شهر تهران فریاد شهروندان از گرمای طاقت فرسا بلند است، دریا و ساحل كه نداریم استخرهای روباز پر می شود از كسانی كه خورشید را با آغوش باز می پذیرند و زنانی كه برای سوختن و تیره تر شدن مشتاق اند. در این تهران كه دریا نداریم، دریای جنوب هم كه دور است و چندان بی امكانات كه اگر نزدیك بود هم دردی دوا نمی شد. تازه در دریای شمال هم كه نزدیك است نمی شود چهار متر ساحل بی مالك پیدا كرد، اگر هم بشود ساحل های مجزای اندكش را پیدا كرد امكانات چندانی فراهم نیست. در خانه و كاشانه هم كه با این آپارتمان های سر به فلك كشیده كه از پنجره بیرون نگاه كردنش با دید زدن و عواقبش مساوی است و در حیاط راه رفتنش با دیده شدن، نمی شود آفتاب گرفت. می ماند دبی و آنتالیا و اندك استخرهای روباز این مرز و بوم. اینگونه است كه استخرهای روباز به بهترین گزینه برای حمام آفتاب گرفتن و برنزه كردن تبدیل می شوند.
● استخر خالی و حاشیه پر
كمتر كسی برای شنا كردن به استخرهای روباز می رود. معمولا شناگرها استخرهای سرپوشیده را انتخاب می كنند كه هم تعدادشان بیشتر است و هم بلیت شان ارزان تر. كسی كه به استخر روباز می رود قصد برنزه كردن دارد. اگرچه تنی هم به آب می زند چون این كار به برنزه شدن سرعت می بخشد. در واقع در استخر های روباز خود استخر خالی است و حاشیه آن پر از زنانی است كه دراز كشیده اند و حمام آفتاب می گیرند. جمعیتی كه برای برنزه كردن به استخرها می آیند در ساعاتی كه خورشید تابناك تر است و در روزهای تعطیل به حدی است كه كنار استخر جای ایستادن هم نیست چه رسد به دراز كشیدن.
در همه استخرهای روباز جانب استتار كاملا رعایت شده و در بعضی موارد مثل استخر روباز دانشگاه تهران به پرده برزنتی كه اطراف استخر نصب شده پاره آجر وصل كرده اند كه باد هم نتواند این استتار را خدشه دار كند. ورود موبایل و دوربین هم به داخل استخر ممنوع است. اگرچه داستان موبایل زیاد جدی گرفته نمی شود و این امر هم منجر می شود به دعوای بین مسئولان استخر و كسانی كه حین آفتاب گرفتن با موبایل صحبت می كنند یا به بازی كردن مشغولند.
● حال و هوای سوختن
معمولا در دقیقه های اول هر سانس جمعیت برای پیدا كردن جایی مناسب در حاشیه استخر رقابت و تلاش می كند. خانم ها حوله ها و حصیر های خود را پهن می كنند. داخل استخر تنی به آب می زنند یا خارج از آن و با استفاده از آب پاش آبی به تن می زنند. بدن خیس زودتر برنزه می شود، به همین خاطر اكثر خانم ها یك ظرف آب پاش به همراه دارند و مرتب بدن خود را خیس می كنند. چون با بدن روغنی نمی شود وارد استخر شد. علاوه بر آب، روغن ها و كرم های مخصوص برنزه كردن هم در بساط خانم ها هست كه اغلب سبزه ها حرفه ای ها به سفیدها ناشی ها توصیه می كنند. مثل روغن زیتون، روغن كنجد، روغن بچه، روغن آفتاب، قهوه جوشیده مخلوط با روغن زیتون و ... این استخرهای روباز با كمی تفاوت شبیه سینما هم هستند. همیشه حجم زیادی از خوراكی همراه افراد هست. یك ساعت و نیم مدت زمان یك سانس فرصت مناسبی برای خوردن چیپس و ماست موسیر و میوه و آب میوه است. گذشته از شوخی نوشیدنی های خنك و شیرین را به خاطر خطر گرما زدگی در اثر آفتاب گرفتن یا ضعف در اثر شنا كردن اكثرا به همراه دارند. غذای روح را كمتر كسی به همراه دارد و كمتر می توان كسی را دید كه حین آفتاب گرفتن كتاب بخواند. با این كه كشیدن سیگار اكیدا ممنوع است در گوشه و كنار و در خفا می شود خانم هایی را مشغول سیگار كشیدن دید. مدل های متنوع آرایش را هم می شود در استخرهای روباز دید.
● سفیدی زشت است
عمده ترین دلیلی كه خانم ها برای برنزه شدن می آورند همان خواسته دیرینه روح بشریت است: تنوع و تفاوت. كسی كه دوست دارد متنوع و رنگ رنگ بپوشد و بخورد و ببیند، از دیدن چهره تكراری خودش هم خسته می شود. مثلا «فهیمه» كه غرق در آفتاب شده و صورتش را زیر كلاه آفتابگیر پنهان كرده می گوید: «رنگ موهایم را دیگر نمی توانم عوض كنم. از بس رنگ كردم موهایم خراب شده. به خاطر همین تصمیم گرفتم چند درجه پوستم را تیره تر كنم. وقتم هم پر می شود، مد هم هست. اكثریت برنزه می پسندند. اگرچه من معتقدم برنزه به هر كسی نمی آید. كار ما سفیدها را این دورگه ها خراب كردند» «مینا» كه اساسا سبزه روست دلایلش را خلاصه می كند: «چون سفید زشته» «نگار» هم كه رنگ طبیعی پوستش برنزه است، می گوید: «رنگ پوستم را دوست دارم. برای برنزه تر شدن نیامدم. فقط چون سراسر سال لباس های پوشیده به تن داریم و تنمان آفتاب نمی خورد، چند باری در طول تابستان حمام آفتاب می گیرم.» «شقایق» سه سال است كه تابستان ها به استخرهای روباز می رود و حسابی برنزه شده اما دوست دارد باز هم تیره تر شود. او هم معتقد است بیشتر آدم ها رنگ برنزه را می پسندند. فقط از محیط های استخرهای روباز زیاد راضی نیست: «بعضی ها فكر می كنند خورشید برای برنزه كردن آنها به آسمان آمده. از دعوا و مرافعی كه سر جا پیش می آید هم بگذریم، كمتر می شود هم صحبت پیدا كرد.»
● پدیده اتوبرنزه
با نگاهی به مردم شهر می شود تئوری مورد پسند بودن برنزه را پذیرفت. روزگار كرم سفید كننده گذشته و آرایش ها اكثرا برنزه است. لوازم آرایشی حتی امكان برنزه كردن پوست بدن بدون حمام آفتاب را هم فراهم می كنند. به همین دلیل افرادی كه كمتر فرصت دارند به استخر بروند و حمام آفتاب بگیرند از كرم های اتوبرنزه استفاده می كنند. رنگی كه اتوبرنزه ایجاد می كند به كیفیت رنگی كه آفتاب می سازد نیست و بعد از چندبار شست وشو از بین می رود. اما به آنهایی كه تنوع را دوست دارند و فرصت ایجادش را ندارند امكان برنزه شدن می دهد. كسانی كه می خواهند رنگ برنزه را برای بار اول روی پوست خود تجربه كنند هم معمولا اول از اتوبرنزه استفاده می كنند. چون اگر پوستشان را با آفتاب برنزه كنند حداقل تا مدتی پشیمانی سودی برایشان ندارد.
● هزینه گزاف سوختن
تعداد همه استخرهای روباز مخصوص زنان خصوصی و دولتی در كل استان تهران از سی و چند تجاوز نمی كند. بعضی از استخرهای روباز هم هستند كه فقط مخصوص استفاده آقایان اند. با این وصف خانم ها در این مورد هم از امكانات چندانی برخوردار نیستند. از طرفی بلیت بعضی از استخرهای روباز بسیار گران است و اگرچه با سه هزار تومان هم می شود وارد بعضی استخر ها شد اما هزینه بلیت یك سانس یك و نیم ساعته در بعضی استخرها گاهی به مرز ۲۰ هزار تومان هم می رسد. در این صورت اگر برای یك برنزه خوب ۱۵ ساعت آفتاب گرفتن لازم باشد، ۲۰۰هزار تومان باید هزینه كرد. استخرهای گران تر امكاناتی مثل سونا و جكوزی را اضافه تر دارند. اما كسی كه برای برنزه شدن به استخر می رود به این امكانات نیاز چندانی ندارد. آنچه برای برنزه كردن لازم است یكی دو متر جای امن است و یك آفتاب سوزان.
● گزارش زنده از استخر خانم ها
یكی از خبرنگاران رادیو سراسری هم از فرصت مرخصی اش استفاده كرده و به استخر روباز آمده است. او كه به قول خودش نمی داند من چطور قرار است این گزارش را بنویسم یك بار در چنین شرایطی قرار گرفته و وظیفه پخش گزارش زنده از استخر زنان به او محول شده است. او می گوید: «كار سختی بود. چون دست من در توصیف و تفصیل كاملا بسته بود. با این حال پذیرفتم. اما مسئولان استخر اجازه ندادند موبایلم را كه دوربین داشت با خود ببرم و قبل از اینكه بتوانم یك گوشی بدون دوربین پیدا كنم زمان برنامه تمام شد.» این سئوال به درستی مطرح است كه بدون امكان توصیف و تفصیل چطور می شود گزارشی بی كم و كاست از استخر زنان تهیه كرد. تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل.

سارا لقایی

منبع : روزنامه شرق