جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

مصرف‌ ماهی‌ همیشه‌ هم‌ مفید نیست‌


مصرف‌ ماهی‌ همیشه‌ هم‌ مفید نیست‌
فواید ماهی‌ كمتر از آنی‌ است‌ كه‌ تاكنون‌ تصور می‌شد. ماهی‌ علاوه‌ بر آنكه‌ منبع‌ غذایی‌ سرشار از ید و فسفر است‌ حاوی‌ جیوه‌ هم‌ هست‌. جیوه‌ در مقایسه‌ با ید و فسفر كه‌ از تركیبات‌ مورد نیاز بدن‌ هستند جزو عناصر سنگین‌ و مضر است‌.
ماهی‌ سرشار از پروتیین‌، مواد مغذی‌ و اسیدهای‌ چرب‌ امگا ۳ است‌ اما، نه‌ همیشه‌! نتیجه‌ تحقیقی‌ كه‌ بتازگی‌ در امریكا منتشر شده‌ نشان‌ می‌دهد برعكس‌، مصرف‌ برخی‌ از انواع‌ ماهی‌ها مانند ماهی‌ تن‌ احتمال‌ بروز برخی‌ از بیماری‌ها مانند سرطان‌ را افزایش‌ می‌دهد.
جیوه‌ در مقایسه‌ با ید و فسفر كه‌ از تركیبات‌ مورد نیاز بدن‌ هستند، از عناصر سنگینی‌ است‌ كه‌ برای‌ بدن‌ مضرند و جزو مواد سمی‌ به‌ شمار می‌آیند. این‌ عنصر با آنزیم‌های‌ درونی‌ بدن‌ تركیب‌ و مانع‌ از عمل‌ آنها می‌شود. تجمع‌ جیوه‌ در بدن‌ منجر به‌ اختلالات‌ شنوایی‌، لرزش‌ عضلات‌، بروز بی‌حسی‌ عمومی‌ و برهم‌ خوردن‌ متابولیسم‌ درونی‌ می‌شود. از همه‌ مهمتر اینكه‌ جیوه‌ عملكرد سیستم‌ عصبی‌ را مختل‌ می‌كند و به‌ رشد بافت‌ مغزی‌ آسیب‌ جدی‌ می‌رساند؛ نكته‌یی‌ كه‌ بخصوص‌ در مورد كودكان‌ و زنان‌ باردار باید به‌ آن‌ توجه‌ كرد.
دیوید بلینگر(David Bellinger) از مدرسه‌ پزشكی‌هاروارد می‌گوید: غذاهای‌ دریایی‌ سرشار از پروتیین‌اند، چربی‌ اشباع‌ شده‌ كمتری‌ دارند و از مواد مغذی‌ بسیاری‌ برخوردارند اما برای‌ اطمینان‌ بهتر است‌ بیشتر از دو تا سه‌ بار در هفته‌ مصرف‌ نشوند.
میزان‌ جیوه‌ موجود در انواع‌ ماهی‌ها با یكدیگر متفاوت‌ است‌. مثلا برخی‌ از انواع‌ ماهی‌های‌ تن‌ جیوه‌ بیشتری‌ دارند. در نتیجه‌ به‌ جای‌ اینكه‌ مفید باشند برای‌ سلامتی‌ مضرند. بلینگر اضافه‌ می‌كند: از آنجایی‌ كه‌ كاملا مشخا نیست‌ كه‌ مصرف‌ كدام‌ نوع‌ از ماهی‌ با ضریب‌ خطر بیشتری‌ همراه‌ است‌ ما صلاح‌ می‌دانیم‌ بر این‌ نكته‌ تاكید كنیم‌ كه‌ مصرف‌ كنندگان‌ سعی‌ كنند به‌ جای‌ مصرف‌ یك‌ نوع‌ ماهی‌ از انواع‌ مختلف‌ ماهی‌ها و غذاهای‌ دریایی‌ استفاده‌ كنند. ماهی‌ها با یكدیگر متفاوت‌ هستند و تركیبات‌ موجود در آنها هم‌ با هم‌ فرق‌ می‌كند.
بررسی‌های‌ دقیق‌ نشان‌ می‌دهد مصرف‌ بیش‌ از حد تن‌ ماهی‌ می‌تواند خطر ابتلا به‌ سرطان‌ را افزایش‌ دهد. ماهی‌های‌ تن‌ بیشتر جیوه‌ دارند تا اسیدهای‌ چرب‌ مفید امگا۳ آنچه‌ كه‌ انستیتو پزشكی‌هاروارد توصیه‌ می‌كند، مصرف‌ بیشتر میوه‌ و سبزیجات‌ و افزایش‌ تحرك‌ بدنی‌ است‌. مردم‌ امریكا بطور متوسط‌ در سال‌ حدود سه‌ كیلوگرم‌ ماهی‌ مصرف‌ می‌كنند این‌ مقدار در مقایسه‌ با مصرف‌ سرانه‌ ماهی‌ در بسیاری‌ از كشورهای‌ دنیا كمتر از حد میانگین‌ است‌.
جرالد لیپ‌ (Gerald Leap) یكی‌ از پژوهشگران‌ سازمان‌ بین‌المللی‌ محیط‌ زیست‌ می‌گوید: مساله‌ اینجاست‌ كه‌ بسیاری‌ از گزارش‌ها و توصیه‌های‌ پزشكی‌ مردم‌ را تشویق‌ به‌ مصرف‌ بیشتر غذاهای‌ دریایی‌ می‌كنند در حالی‌كه‌ صید بیش‌ از حد ماهی‌ در بسیاری‌ از مناطق‌ ماهیگیری‌ دنیا به‌ جمعیت‌ بسیاری‌ از گونه‌های‌ ماهی‌ صدمات‌ جدی‌ وارد كرده‌ است‌. بخصوص‌ ماهی‌هایی‌ مانند سالمون‌ كه‌ مفیدند. صید بیش‌ از حد این‌ ماهی‌ها گونه‌ آنها را در معرض‌ خطر انقراض‌ قرار داده‌ است‌.
بسیاری‌ بر این‌ باورند كه‌ این‌ مساله‌ باید بیش‌ از این‌ در محافل‌ عمومی‌ مطرح‌ شود. بخصوص‌ اینكه‌ مصرف‌ ماهی‌ تن‌ در مناطقی‌ كه‌ مردم‌ به‌ ماهی‌ تازه‌ دسترسی‌ ندارند بالا است‌. لیپ‌ می‌گوید: اگر به‌ گزارش‌ها و اخبار علمی‌ توجه‌ كرده‌ باشید می‌بینید كه‌ آدم‌ فكر می‌كند باید حتما امگا۳ مصرف‌ كند آن‌هم‌ با مصرف‌ ماهی‌. ولی‌ امگا۳ را می‌توان‌ از منابع‌ دیگری‌ مانند خشكبار مثل‌ فندق‌، حبوبات‌ مثل‌ لوبیا و یا از مواد غذایی‌ دیگر تامین‌ كرد. البته‌ ما نمی‌گوییم‌ ماهی‌ مصرف‌ نكنید بلكه‌ معتقدیم‌ باید اعتدال‌ را رعایت‌ كرد.
گزارشی‌ كه‌ در امریكا منتشر شده‌ است‌ برای‌ بسیاری‌ دیگر از نقاط‌ دنیا نیز صدق‌ می‌كند هر چند آنطور كه‌ در گزارش‌ آمده‌ برخی‌ از انواع‌ ماهی‌ها كه‌ جیوه‌ بیشتری‌ دارند تنها در سواحل‌ امریكا یافت‌ می‌شوند. با وجود این‌ در امریكا مدام‌ توصیه‌ می‌شود كه‌ به‌ جای‌ مصرف‌ غذاهای‌ آماده‌ و چرب‌ و حاوی‌ كلسترول‌ بالا وعده‌های‌ غذایی‌ سالم‌ مانند ماهی‌ در خوراك‌ روزانه‌ گنجانده‌ شوند.
منبع : روزنامه اعتماد


همچنین مشاهده کنید