تازه ترین توصیه های متخصصان تغذیه برای درمان میگرن

میگرن یكی از معدود سردردهایی است كه هنوز علم پزشكی برای آن درمان قطعی نیافته است . جماعت زیادی از این سردرد رنج می برند و همواره با توصیه های رنگارنگ اطرافیان روبه رو بوده و هر روز در پی راه حلی برای بیماریشان هستند. چندی پیش خبری منتشر شد مبنی بر اینكه دانشمندان دریافته اند , اشك آوری پیاز در درمان سردردهای میگرنی مفید است اما قضیه ارتباط میگرن با مواغذایی فقط به همین جا ختم نمی شود.
● مواد غذایی میگرن زا
برخی از انواع پنیرها , فرآورده های گوشتی , موادغذایی سرخ شده , مركبات , انواع شكلات و مغزها , عصاره سبزیجات و گوشت , بستنی و ماست , حتی انجیر , گوجه فرنگی و باقلا جز این دسته قرار دارند. این گروه از موادغذایی به عنوان تركیبات تشدیدكننده میگرن شناخته شده اند و بهتر است افرادی كه سابقه میگرن در آنها وجود دارد هرگز از آنها استفاده نكنند. مطالعات نشان داده اند كه , بیشتر افراد با خوردن برخی از این موادغذایی دچار حملات میگرنی می شوند به این دلیل متخصصان تغذیه توصیه می كنند كه , با امتحان كردن هریك از موادغذایی فوق , آن غذایی كه موجب تشدید سردردشان می شود را از رژیم غذایی شان حذف كنند تا تعداد دفعات حملات كاهش یابد.
● شكلات و بستنی ممنوع
مطالعات نشان داده اند كه در تنقلاتی نظیر شكلات و انواع مغزها( آجیل ) ماده مغذی به نام مس به وفور وجود دارد. این ماده مغذی نیز مانند آیین های فعال كننده عروق با مكانیسمی تقریبا مشابه موجب تشدید سردردهای میگرنی می شود. در ضمن , در این تركیبات مواد افزودنی نیز یافت می شود كه برخی از آنها حملات میگرنی را افزایش می دهند.به علاوه در انواع شكلات ها خصوصا كاكائو تركیباتی نظیر فنیل اتیل آمین , تئوبرومین و كافئین وجود داردكه هریك از آنها به تنهایی به عنوان عامل تشدید كننده میگرن شناخته شده اند. در بسیاری از ما این اتفاق افتاده است كه با خوردن یك ماده غذایی بسیار سرد در یك لحظه دچار سردرد شده ایم , تحقیقات نشان داده اند كه , مصرف بستنی و همه موادی كه به صورت فریز شده به مصرف می رسند با تحریك دهان و گلو می توانند واكنشی را در عروق خونی نواحی سر ایجاد كنند كه حاصل این فعل و انفعالات می تواند احساس درد در ناحیه جلوی سر و یا حتی پشت چشم ها باشد كه در افراد با زمینه میگرنی , شروع این سردردها را به همراه دارند.
● مركبات تشدیدكننده میگرن
پرتقال و گریپ فروت از جمله میوه هایی هستند كه در اغلب بیماران موجب تشدید سردرد می شوند. زیرا این میوه ها جذب روده ای مس را بالا برده و از این طریق باعث افزایش حملات میگرنی می شوند. اما در مقابل آنها میوه هایی نظیر سیب . موز , گلابی , آلبالو و انگور موجب تسكین درد می شوند و چون قند خون را ثابت نگاه می دارند به افراد مبتلا به میگرن توصیه می شود. سبزیجات نیز این سردردها را می توانند تخفیف داده و یا حتی تشدید نمایند. به طور مثال , باقلا از جمله سبزیحاتی است كه به این بیماران توصیه نشده و در عوض كلم بروكلی و گل كلم از سبزیحاتی هستند كه اثرات مفیدی را در كاهش شدت این سردردها به همراه دارند. جالب است بدانید كه در گروه غلات , مصرف گندم به دلیل گلوتامینی كه دارد توصیه نشده و بجای آن مصرف برنج و سیب زمینی به عنوان دو ماده انرژی زا می توانند بسیار كمك كننده باشند. در ضمن , سولفیت كه به عنوان یك ماده افزودنی به كنسرو سبزیجات برای ماندگاری و حفظ رنگ طبیعی افزوده می شود , یك ماده میگرن زا به حساب آمده و به ا ین دلیل افرادی كه از سردردهای میگرنی رنج می برند مصرف موادغذایی كنسروی را به حداقل برسانند.
● نقش فرآورده های گوشتی در تشدید و تضعیف میگرن
مطالعات نشان داده اند كه مصرف انواع سوسیس و هات داگ به دلیل نیترات و نیتریتی كه دارند می توانند این نوع سردردها را تشدید كند. این تركیبات افزودنی كه برای افزایش ماندگاری محصول به كار می روند با كاهش میزان اكسیژن خون در افراد مستعد , این عارضه را به همراه دارند. بطور كلی با دریافت انواع سبزیجات نظیر , چغندر , كاهو , كرفس , اسفناج , كلم بروكلی , گل كلم و سیب زمینی كه دارای ۱۰ درصد نیترات هستند این تركیب روزانه از طریق رژیم غذایی به طور طبیعی وارد بدن می شود كه این مقدار برای بدن قابل تحمل است اما با ورود بیشتر آن عوارض منفی این تركیبات ظاهر شده و موجب رنجش افراد می شود. ا ما در مقابل این گروه از موادغذایی گوشت لخم , ماهیچه و مرغ به دلیل آنكه كمترین چربی را داشته و در عین حال یك منبع مناسب پروتئین به حساب می آید , به بیماران میگرنی توصیه می شوند. پروتئین موجود در این موادغذایی با تنظیم قندخون اثرات مثبتی را بر شدت این نوع سردردها دارد.
● نوشیدنی های غیرمجاز
قهوه , نسكافه و چای از جمله نوشیدنی هایی هستند كه اگر بصورت غلیظ مصرف شوند می توانند موجب تشدید حملات میگرنی شوند. این نوشیدنی ها دركنار انواع نوشابه های گازدار دارای كافئین بالایی بوده و همین ماده با افزایش تحریكات خصوصا بر عروق خونی نواحی سر , سردردهای میگرنی را افزایش می دهند. در مقابل آن , آب و آبمیوه از جمله نوشیدنی هایی هستند كه مصرف مرتب شان در طول روز از سوی متخصصان تغذیه به این بیماران توصیه می گردد. البته افراد مستعد این نوع سردردها نباید از نوشیدنی های شیرین استفاده كنند زیرا قندهای ساده موجود در این نوشیدنی ها , افت ناگهانی قندخون را به همراه داشته و به دنبال آن شروع یك حمله آغاز می شود. مصرف شیرینی جاتی كه از قهوه و یا نسكافه تهیه شده اند نیز برای این افراد مناسب نیست .
● توصیه های كلیدی
مطالعات اخیر نشان داده اند كه داشتن فیبر بالا در رژیم غذایی افرادی كه از میگرن رنج می برند به دلیل تثبیت قندخون یك فاكتور كمك كننده است . در ضمن , داشتن میان وعده های كوچك و كم حجم با میزان چربی بسیار كم نیز به این افراد توصیه می شود. به علاوه , رعایت تناسب , تعادل و تنوع در رژیم غذایی از جمله فاكتورهایی است كه به كرات از سوی متخصصین تغذیه گوشزد می شود. آنها توصیه می كنند كه مصرف آدامس , بستنی , نوشیدنی های بسیار خنك و نمك را به حداقل خود برسانند تا سردردهای میگرنی كمتر به سراغ آنها بیاید.
● و اما درباره پیاز...
همانطور كه در ابتدای بحث نیز گفته شد خبری به این مضمون كه اشك آوری پیاز اثرات مفیدی بر سردردهای میگرنی دارد منتشر شد. در حالیكه , هنوز دلایل كافی برای اطمینان از اثرات درمان كنندگی این نوع از سردردها وجود ندارد اما برخی از متخصصین می گویند كه پیاز برخی از انواع سردردها را می تواند تسكین دهد اما در زمینه میگرن هنوز دلایل مستدلی وجود ندارد , حتی در برخی مطالعات به عنوان یك تشدیدكننده میگرن نیز نام برده شده است . بطوركلی , به همراه پوست كندن پیاز اغلب افراد دچار اشك ریزی می شوند. این بدان علت است كه , تركیبات گوگردی موجود در این سبزی به اكسید پروپانتیال تبدیل شده و این ماده بر غدد اشك اثر گذاشته و آنرا تحریك می كند و به این ترتیب افراد دچار اشك ریزی می شوند. شاید وجود ماده ای به نام كوئر ستین (نوعی فلاونوئید با خاصیت آنتی اكسیدانی ) كه در پیشگیری از بروز سرطان ها خصوصا سرطان مثانه و اختلالات گردش خون دخالت دارد می تواند مانع تغییرات در عروق خونی شده و میزان حملات را به حداقل برساند. به هر ترتیب , در زمینه استناد به این خبر هنوز مطالعات بیشتری نیاز است و تلاش بیشتر پژوهشگران را می طلبد.

منبع : سازمان آموزش و پرورش استان خراسان