پایانی برای الکامپ سیزدهم

خیابان‌های تهران در آخرین روز از برپایی سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی الکامپ (الکترونیک کامپیوتر و تجارت الکترونیک) و هشتمین نمایشگاه تلکام (صنایع مخابرات، ارتباطات و تکنولوژی اطلاع‌رسانی) روز شلوغ و پرازدحامی را پشت‌سر گذاشت.اطراف نمایشگاه به قدری شلوغ و پرازدحام بود که جایی برای سوزن انداختن هم وجود نداشت؛ تا آنجا که برای رسیدن به نمایشگاه باید ساعت‌ها ماندن در ترافیک سنگین را تحمل می‌کردی.بعد از رسیدن به در ورودی نمایشگاه آنقدر اطرافت جمعیت موج می‌زند که نمی‌توانی تصمیم بگیری اول از کجا باید شروع کنی.
به هر حال با هر زحمتی که شده خودت را به اولین سالن نزدیک می‌رسانی؛ اما فورا پشیمان می‌شوی. هوای داخل سالن‌ها آن‌قدر گرم و نامطبوع است که تحمل آن در لحظه ورود چندان آسان نیست.
اما رفته‌رفته موج جمعیت تو را به میانه سالن می‌کشاند و تو نیز یکی از بازدیدکنندگان می‌شوی در اولین نگاه از استقبال این همه مراجعه‌کننده خرسند می‌شوی؛ اما با نگاهی به دست‌های پر از ساک و هدایای تبلیغی درمی‌یابی اکثر قریب به اتفاق این جمعیت تنها برای سرگرمی قدم به نمایشگاه گذاشته‌اند.
نکته‌ای که بسیاری از غرفه‌داران از آن گله دارند، تا آنجا که در اظهارنظرهای خود می‌گویند: اگر مجریان برای ورود به نمایشگاه پولی از بازدیدکنندگان دریافت می‌کردند شاید نمایشگاه با بازدیدکنندگان کم‌تر و در عین حال متخصص‌تری روبه‌رو می‌شد، اما برای مسوولان نمایشگاه الکامپ بازدید بیشتر یک برگ برنده است.
● الکامپ آنچه بود
تاریخچه برگزاری نمایشگاه‌های کامپیوتر و تجهیزات آن در کشور ما به سال ۶۹ برمی‌گردد. درست زمانی که به فاصله هر دو سال یک‌بار نمایشگاه کامپیوتر برگزار می‌شد. بعد از آن در سال ۷۴ نمایشگاه بین‌المللی الکترونیک، کامپیوتر و تجارت الکترونیکی تحت نام الکامپ قدم به عرصه نمایشگاه‌های کشور گذاشت.
اگر بخواهیم برای این دوره‌ها نقطه اوجی را در نظر بگیریم باید به دوره دهم آن اشاره کنیم.
در این دوره نمایشگاه الکامپ با همکاری انجمن شرکت‌های انفورماتیک که بعدها به نام سازمان نظام صنفی رایانه‌ای تغییر نام داد، برگزار شد.
این موفقیت تا جایی بود که بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران بارها در این خصوص اظهارنظر کرده‌اند.
در جدیدترین این اظهارنظرها می‌توان به گفت‌وگوی محمدرضا حائری یزدی، مدیرعامل مگفا با یکی از خبرگزاری‌ها اشاره کرد.
وی در این خصوص اظهار داشته است: «با توجه به تجربه موفق الکامپ دهم، چنانچه سازمان نظام صنفی رایانه‌ای مجری برگزاری نمایشگاه بود، به نظر می‌رسید نمایشگاه با موفقیت بیشتری برگزار می‌شد».
به هر حال بعد از دوره دهم بنا بر بعضی شرایط و مشکلات پیش آمده روند فعالیت‌های نمایشگاه الکامپ به طور کامل دگرگون شد.
تا آنجا که پس از این دوره، نمایشگاه توسط سازمان نمایشگاه‌های بین‌المللی برگزار شد و سازمان نظام صنفی و سایر صنوف ترجیح دادند که در این رویداد شرکت نکنند.
نتیجه این عمل آن شد که ضعیف‌ترین دور از نمایشگاه‌های الکامپ در دور یازدهم آن رقم خورد.
دور دوازدهم نمایشگاه هم با ادامه تحریم اعضای صنف نظام رایانه‌ای و دیگر تشکل‌های این عرصه روبه‌رو شد و همین امر باعث شد که نمایشگاه الکامپ سیر نزولی‌تری به خود بگیرد.
دوره سیزدهم الکامپ در حالی برگزار شد که یکی از رقبای نظام صنفی رایانه‌ای یعنی مجمع تشکل‌های فناوری اطلاعات و مجمع ناشران الکترونیک با نزدیک شدن به شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی عملا جای نظام صنفی رایانه‌ای را پر کرده بود.
این در حالی است که در سال‌های قبل هیچ‌کدام از این صنوف در نمایشگاه حضور نداشتند.
درست یک روز مانده به افتتاح نمایشگاه سیزدهم، از سوی مجمع تشکل‌ها که خود را به نوعی برگزارکننده الکامپ می‌دانند نمابری به رسانه‌ها ارسال شد که در بخشی از آن آمده بود: «بسیاری از شرکت‌های که الکامپ را تحریم کرده بودند، با نام‌های مستعار ثبت‌نام کرده‌اند، ارسال این نمابر این شبهه را به وجود آورده که چطور ممکن است شرکتی با نام مستعار بتواند در نمایشگاه شرکت کند و بازاریابی مناسبی داشته باشد.
● الکامپ سیزدهم
بالاخره بعد از تمام این حرف و حدیث‌‌ها، سیزدهمین نمایشگاه الکامپ و هشتمین نمایشگاه تلکام در فضایی به وسعت ۳۰هزار مترمربع در ۸سالن آغاز به کار کرد، مسوولان شرکت نمایشگاهی در گفت‌وگوهای متعدد خود با خبرنگاران صداوسیما مدعی بودند با وجود تحریم‌های بین‌المللی ۵۵ شرکت مطرح از کشورهایی مانند آمریکا، فرانسه، آلمان، کانادا، اسپانیا، ژاپن، چین، کره، استرالیا، مالزی، تایوان، سنگاپور در این نمایشگاه حضور دارند.
ستاد خبری مجمع تشکل‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات نیز اعلام کرد تعداد ۴۵۳شرکت نرم‌افزاری در سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی الکامپ ثبت‌نام کرده‌اند که از این تعداد ۵۵شرکت آن خارجی بودند.
براساس این گزارش از مجموع ۳۲۵شرکت حاضر در نمایشگاه تنها ۳۶شرکت نرم‌افزاری مربوط به خارج از کشور بودند.
برخی از غرفه‌داران و کارشناسان عوامل چون تبلیغات، خبررسانی موثر و افزایش فضای اشغال شده و حضور تعداد بیشتر شرکت‌ها و برندهای معتبر نسبت به سال‌های گذشته را دلیل افزایش بازدیدکنندگان عادی می‌دانستند.
«ایمان خاکپور» مسوول امور بازاریابی شرکت سونی در این باره می‌گوید: به نظر من این دور از نمایشگاه از نظر کمی و کیفی نسبت به دورهای قبل رشد داشته است و تعداد بازدیدکنندگان هم بسیار افزایش پیدا کرده است.
وی که حضور سوم خود را در این نمایشگاه تجربه می‌کند؛ اعتقاد دارد: اطلاعات مراجعه‌کنندگان نسبت به محصولات عرضه شده بسیار بالا است و آنها با بسیاری از تکنولوژی‌های ارائه شده آشنایی کامل دارند.
وی همچنین نقاط ضعف این دوره از نمایشگاه را به عواملی چون ساعت و ایام برگزاری آن ارتباط می‌دهد؛ چرا که اگر روزهای نمایشگاه و ساعت بازدید تمدید می‌شد به نوعی سبب می‌شد مراجعه‌کنندگان با آسودگی بیشتری از نمایشگاه بازدید داشته باشند. نبود تهویه مناسب و هوای گرم سالن‌ها یکی دیگر از ضعف‌های نمایشگاه بود که خاکپور به آن اشاره می‌کند.
اما در مقابل مصطفوی یکی از غرفه‌داران شرکت سامسونگ این دوره از نمایشگاه الکامپ را علاوه ‌بر افزایش تعداد بازدیدکنندگان ضعیف ارزیابی می‌کند، وی معتقد است به دلیل تحریم‌ بین‌المللی بسیاری از شرکت‌های بزرگی که در نمایشگاه جیتکس دبی حاضر بودند در نمایشگاه داخل حضور نیافته‌اند.
وی در ادامه می‌گوید: اختلافات بسیای هر ساله هنگام برگزاری نمایشگاه الکامپ به وجود می‌آید که سبب ضعف و افت نمایشگاه می‌شود و باید در این خصوص راهکارهایی ارائه شود.
به گفته این غرفه‌دار، شرکت‌هایی که در این نمایشگاه حضور یافته‌اند، شرکت‌های اصلی نبوده‌اند و اغلب همان مغازه‌داران هستند که برای فروش و ارائه محصولات خود به این نمایشگاه آمده‌اند.
مصطفوی در پاسخ به این سوال که اگر برندهای معروف به نوعی این نمایشگاه را تحریم کرده‌اند، چگونه است که شما در این نمایشگاه حضور داشته‌اید می‌گوید: ما دلیلی برای تحریم این نمایشگاه نمی‌بینیم. چرا که هدف اصلی حضور شرکت ما در این دوره تنها معرفی و تبلیغ محصولاتمان است.
● همراهی الکامپ و تلکام
یکی از عجایب الکامپ سیزدهم، همزمانی آن با هشتمین نمایشگاه بین‌المللی صنایع مخابرات، ارتباطات و تکنولوژی اطلاع‌رسانی (تلکام) بود. گفته می‌شود نمایشگاه تلکام با حضور ۱۲۲شرکت داخلی و ۴۰شرکت خارجی از ۱۷کشور جهان برگزار شد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان برگزاری همزمان دو نمایشگاه الکامپ و تلکام باعث رونق هر چه بیشتر این نمایشگاه خواهد شد، چراکه حدود ۷۰درصد از بازدیدکنندگان نمایشگاه تلکام و الکامپ مشترک هستند. این موضوع باعث صرفه‌جویی در زمان و هزینه بازدیدکنندگان شده و زمینه حضور همه شرکت‌های کوچک و بزرگ را در حوزه ICT فراهم می‌کند. گفته می‌شود حضور اپراتورهای ایرانسل، همراه اول و تالیا به نوعی مهمترین بخش نمایشگاه تلکام به شمار می‌رفت. شرکت‌هایی که هر کدام با شیوه‌های روزانه بازدیدکنندگان زیادی را به سمت خود می‌کشاند. شرکت ارتباطات سیار در غرفه خود نسبت به ثبت‌نام سیم‌کارت‌های دائمی اقدام می‌کرد و امکانی فراهم شده بود که متقاضی مبلغ مورد نیاز را برای تهیه سیم‌کارت از طریق پرداخت الکترونیکی و با تکمیل فرم ثبت‌نام سیم‌کارت خود را در همان لحظه تحویل بگیرد.
این شرکت همچنین نام کاربری و کلمه عبوری برای استفاده از خدمات اینترنتی همراه اول را در اختیار بازدیدکنندگان قرار می‌داد که مشترکان می‌توانند با استفاده از آن از سرویس‌های اینترنتی این شرکت استفاده کنند. البته این سرویس‌های اینترنتی که برای آن خیلی هم تبلیغ می‌شد از ریزمکالمات و آگاهی از مبلغ آن فراتر نمی‌رفت. عرضه شرکت ایرانسل هم با استقبال مواجه بود. ارائه سرویس شارژ الکترونیکی سیم‌کارت برای مشترکان سیم‌کارت‌های اعتباری این اپراتور و شارژ دوهزارتومانی سیم‌کارت آنها، قرعه‌کشی برای ارائه یک گوشی تلفن‌همراه از میان بازدیدکنندگان که فرم‌های مربوط را تکمیل کرده بودند، معرفی سرویس‌ GPRS از جمله مواردی بود که باعث توجه بازدیدکنندگان به این غرفه شده بود.
به هر حال همزمانی الکامپ و تلکام جزو مواردی است که موافقان و مخالفان بسیاری دارد. چراکه به اعتقاد مسوولان غرفه‌هایی نظیر سونی و سامسونگ همزمانی این دو نمایشگاه تاثیری در جلب مراجعه‌کنندگان بیشتری برای الکامپ نداشته است، زیرا الکامپ به تنهایی می‌تواند مخاطبان بسیاری را جذب کند.
از آن سو موافقان این همزمانی همچون مسوول روابط‌عمومی گروه فن‌آوا در این نمایشگاه بر این باور بود که علت اصلی این افزایش مراجعه‌کننده همزمانی آن با نمایشگاه تلکام و اطلاع‌رسانی و تبلیغات مناسب رسانه‌ها بوده است.
یکی از نقاط ضعف نمایشگاه که می‌توان به آن اشاره کرد، عدم حضور مترجم در غرفه‌های خارجی بود. یکی از غرفه‌داران یک شرکت چینی نیز در این خصوص گفت: بهتر است هر غرفه یک مترجم برای بازدیدکننده‌های خارجی داشته باشد، زیرا نام این نمایشگاه بین‌المللی است، اما اکثر غرفه‌ها مترجم ندارند.
الکامپ سیزدهم فقط از بابت تحریم خصوصی‌ها با مشکل رو‌به‌رو نبود، بلکه حتی دولتی‌ها هم روی خوشی به این نمایشگاه نشان ندادند. از میان بخش‌های دولتی فقط وزارت‌بازرگانی در نمایشگاه حاضر بود و حتی وزارت ارتباطات هم در غرفه دولتی‌ها غایب بود. از سوی دیگر، اما بازدیدکنندگان بالای الکامپ به هر حال خوشایند تحریم‌کنندگان الکامپ نبود. شاید سازمان نظام صنفی رایانه‌ای که سومین سال تحریم الکامپ را تجربه می‌کرد، امسال بیش از پیش امیدوار به حضور کم بازدیدکنندگان بود.
اگر این حجم بازدیدکننده (که حجم عمده آن را افراد عادی و غیرمتخصص تشکیل می‌دادند) برای بسیاری از شرکت‌های نرم‌افزاری که محصولات خاص ارائه می‌دادند، چنان فرصتی به حساب نمی‌آید، اما برای شرکت‌هایی که محصولات عمومی ارائه می‌دهند و بسیاری از آنها در بازار سخت‌افراز ایران صاحب نام هستند، عدم حضور در این الکامپ به هر حال یک غفلت از فرصت قلمداد می‌شود. به نظر می‌رسد در مورد الکامپ حتی همین بازدیدها می‌تواند موضوعی قابل بررسی برای سازمان نظام صنفی باشد که آیا همچنان باید به تحریم‌های خود با نمایشگاه ادامه دهد یا برای جایگزین کردن الکامپ با حضور در آن تصمیمی اتخاذ کند.

نویسنده: سونیتا سراب‌پور

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد