غذاهای موثر در پیشگیری از سکته مغزی

سکته مغزی بیانگر وارد شدن آسیب به بخشی از مغز است، این آسیب زمانی ایجاد می شود که جریان خون در مغز مختل شده و یا در اثر پارگی دیواره رگ های خونی، جریان خون به بیرون انتشار پیدا کند. در این حالت اکسیژن و مواد غذایی ضروری به مغز نمی رسد.
سکته مغزی سومین علت مرگ در بسیاری از کشورهای غربی است و با افزایش سن، شیوع آن نیز افزایش می یابد. عوامل اصلی آن شامل فشار خون بالا، دیابت ، افزایش چربی های خون، بیماری سرخرگ کرونر قلبی، نارسایی قلبی، بزرگ شدن بطن چپ قلب، مصرف سیگار، چاقی، استفاده از قرص های ضد بارداری استروژن دار و بالا بودن غلظت خون است.
● علایم سکته مغزی
سکته مغزی، اغلب با فشار خون بالا یا تغییرات نامنظم فشار خون همراه است.
علایمی که در طی چند روز قبل از بروز سکته دیده می شوند شامل سردرد، خواب آلودگی، سرگیجه و اختلال در بینایی است. گاهی اوقات این علایم به مرور و در طی چند هفته بروز می کنند.
● عوارض
از عوارض سکته مغزی، فلج قسمتی یا تمام یک طرف بدن است. بسیاری از افراد دچار انواع فلج، مشکلات تکلمی، اختلال حافظه و فراموشی و یا عدم کنترل ادرار و. . . می شوند. بنابراین تمامی بیماران نیاز به درمان خواهند داشت.
استفاده از داروهای ضد انعقاد خون (مثل آسپیرین)، کاهش فشار خون از طریق دارو، تغییر شیوه زندگی و رژیم غذایی و داشتن فعالیت ورزشی سبب کاهش خطر بروز سکته می شود. نمک عامل مهمی در بروز سکته است. شواهد اپیدمیولوژیک ارتباط بین دریافت کم پتاسیم را با بروز سکته مغزی نشان می دهند.
چه غذاهایی در پیشگیری از سکته مغزی مفید هستند؟
گر چه هنوز دلایل محکمی درباره تاثیر رژیم غذایی در بروز سکته مغزی وجود ندارد ، ولی بسیاری از پزشکان معتقدند که رژیم درمانی سبب کاهش فشار خون و به دنبال آن کاهش خطر بروز سکته مغزی می شود. در حضور رادیکال های آزاد، رگ های مغزی سریع تر دچار ضایعه می شوند، بنابراین افزایش مصرف روزانه مواد آنتی اکسیدانی لازم است.
- میوه و سبزیجات و همچنین آب آنها، غنی از ویتامین های آنتی اکسیدان، پتاسیم و ترکیبات گیاهی مفید هستند و در مقابل، مقدار کمی سدیم دارند و باید به میزان حداقل ۵ واحد در روز مصرف شوند.
تحقیقات در کشور انگلستان نشان داده است دریافت میزان بالای میوه و سبزیجات با کاهش میزان سکته مغزی همراه بوده است. مطالعه ای نیز در بلژیک نشان داد بیمارانی که سبزیجات سرشار از بتاکاروتن ( پیش نیاز ویتامینA) را به مقدار فراوان مصرف کرده و دارای سطوح بالای ویتامینA در خون بوده اند، پس از بروز سکته سریع تر بهبود یافتند. تحقیقی نیز در کشور آمریکا به نقش حفاظتی ویتامینA در برابر سکته و افزایش دریافت آن اشاره کرده است. روغن سویا، ذرت، آفتابگردان، پنبه دانه، کانولا و سبزیجات دارای برگ سبز سرشار از ویتامینE هستند.
- حبوبات، آجیل و مغزها، دانه های خوراکی و سایر پروتئین های گیاهی، باید بیشتر از پروتئین های حیوانی در برنامه غذایی روزانه مصرف شوند. مطالعات نشان داده میزان سکته مغزی در میان افراد گیاهخوار بسیار کمتر از مصرف کنندگان گوشت قرمز است.
- ماهی های روغنی خصوصا قزل آلا و قباد سبب بهبود جریان خون می شوند. مصرف حداقل دو بار در هفته از این ماهی ها از سکته مغزی پیشگیری می کند.
- نان، برنج، ماکارونی، سیب زمینی و غلات صبحانه (مثل برشتوک) مقدار کمی چربی دارند ولی سرشار از نوعی انرژی هستند که تدریجا آزاد می شود و بدین ترتیب به افراد کمک می کند تا مدت طولانی تری احساس سیری کنند.
- مغزها، دانه های خوراکی و روغن کتان حاوی نوعی اسید چرب ضروری به نام لینولئیک اسید هستند. در طی مطالعه ای که محققان فنلاندی انجام داده بودند، مشاهده شد مردان میانسالی که دچار سکته شده بودند، در مقایسه با سایر افراد، سطوح پایین تری از این اسید چرب ضروری را داشتند.
- مصرف مواد غذایی غنی از سلنیوم ( مثل ماهی، جوانه گندم و تخم آفتابگردان ) برای پیشگیری از سکته مغزی توصیه می شود. دریافت پایین این ماده معدنی با افزایش خطر سکته مغزی ارتباط دارد.
از چه غذاهایی باید پرهیز کرد؟
- برای کاهش فشار خون، باید از مصرف غذاهای شور پرهیز کرد.
- لازم است مصرف غذاهای کنسرو شده و آماده، کنسرو سبزیجات در آب نمک، فرآورده های گوشتی و غذاهای دودی محدود شود.
● چند نکته مهم:
- برای پیشگیری از بروز مجدد سکته مغزی، منابع غذایی حاوی آلفا لینولنیک اسید (نوعی اسید چرب ضروری از خانواده امگا-۳) از قبیل گردو، سویا و روغن کانولا مفید هستند.
- مصرف الکل، خطر سکته مغزی را در افراد الکلی در مقایسه با غیر الکلی ها چندین برابر افزایش می دهد.
- به سیگاری ها توصیه می شود به ترک آن مبادرت ورزند.

منبع : روزنامه جوان