پلوپز برقی؛ ساده و پرکار

برنج برای مردمان شرق دور همانند ما ایرانی ها غذای اصلی است، بنابراین تعجبی نیست که ژاپنی ها در دهه ۵۰ میلادی پلوپز خودکار را اختراع کردند. از آن موقع به بعد این دستگاه در سایر نقاط دنیا حتی آمریکا هم محبوب شده است. پلوپز یکی از اجزای اصلی آشپزخانه های ژاپنی است و این وسیله در ۹۵ درصد آشپزخانه های این کشور پیدا می شود. طبخ برنج با پلوپز به خودی خود مزه آن را بهتر یا بدتر نمی کند، اما کار با آن صرفه جویی زمانی بسیاری را به دنبال دارد.
آماده کردن برنج مستلزم دقت بسیار است تا برنج خیلی خوب دم بکشد. پلوپزها با کنترل خودکار دما و زمان کار را ساده می کنند. این دستگاه زمان پخت را کوتاه نمی کند اما زمان حضور کدبانو را بر سر آن بسیار کوتاه می کند. همچنین مقدار آب و دمای پخت کاملا اندازه است بنابراین پخت بسیار ساده تر می شود. فقط باید هرچه لازم است در دستگاه بریزید، آن را روشن کنید و دیگر نیازی به حضور آشپز نیست.
معمولا پلوپزها یک لایه بیرونی عایق بندی شده دارند که المنت گرمایی را در خود جای داده است، داخل آن یک کاسه متحرک وجود دارد که گاهی اوقات تفلون یا نچسب است. معمولا داخل آن اندازه گیری هایی بر اساس پیمانه برنج مشخص شده است. مدل های قدیمی که ارزان تر هم هستند فناوری الکترونیکی و مکانیکی و حسگرهای گرمایی ساده ای دارند، اما مدل های پیشرفته برای کنترل فرآیند پخت از ریزپردازنده استفاده می کنند. همچنین پلوپزهای جدید تایمرهایی دارند که با استفاده از آنها می توان زمان «آماده شدن» را به دلخواه تنظیم کرد. بعضی پلوپزها می توانند برنج آماده را تا ۲۴ ساعت گرم و سالم نگه دارند؛ طوری که برنج گرم مانده از عوارض مسمومیت غذایی ناشی از باسیلوس سرئوس در امان خواهد ماند. بعضی مدل های جدید با خود پیمانه اندازه گیری و کفگیر پلاستیکی دارند. هر پلوپزی پیمانه ای مخصوص به خودش داردکه باید برنج و آب را با آن در پلوپز ریخت. اندازه پیمانه برنج معمولا ۱۸۰ میلی لیتر است که ۲۵ درصد کمتر از پیمانه های اندازه گیری معمولی (۲۵۰ میلی لیتر) است. ۱۸۰ میلی لیتر اندازه یک پیمانه سنتی ژاپنی است.
● طرز کار پلوپز
کاسه پلوپز معمولا متحرک است، زیر آن یک هیتر و ترموستات قرار گرفته است که اجزای اصلی پلوپز را تشکیل داده اند. فنری که آنجا کار گذاشته شده است ترموستات را به ته کاسه می فشارد تا تماس گرمایی مناسب برقرار شود و دمای تنظیمی دقیق اعمال بشود. حین پخت مخلوط آب و برنج با بیشترین قدرت دستگاه گرم می شود، البته واضح است که دما نمی تواند از نقطه جوش آب یعنی یکصد درجه سانتیگراد بالاتر برود. بنابراین تمام گرمایی که به مخلوط آب و برنج اعمال می شود فقط به مصرف به جوش آوردن آب می رسد. به محض اینکه گرما بخواهد از این نقطه عبور کند دما بیش از نقطه جوش آب می شود و ترموستات خودبه خود جریان را به قدرت کمتر یعنی حالت «گرم نگه داشتن» عوض می کند، اما طوری عمل می کند که دمای برنج از ۶۵ درجه سانتیگراد پایین تر نیاید. پلوپزهای ساده در این مرحله خاموش می شوند. در آخر فرآیند پخت مقداری از آب به خورد برنج می رود و بقیه هم بخار می شود.
پلوپزهای پیشرفته دکمه هایی برای تنظیم زمان خیس کردن برنج در آن پیش از شروع مرحله پخت دارند. بعضی ها هم دوست دارند مدتی پس از پخت برنج به آن «استراحت» بدهند بعد آن را سر سفره ببرند. این تنظیم هم در بعضی پلوپزهای پیشرفته وجود دارد. بعضی پلوپزها هم سبدی برای بخارپز کردن سبزی ها با بخار برنج دارند.
● بازار جهانی
در سال ۲۰۰۵ در جهان ۸۵ میلیون پلوپز ساخته شد که بیشتر آن در سه کشور چین، کره و ژاپن تولید شد؛ البته ۷۰ درصد این رقم در چین تولید شد.
● انتخاب پلوپز
اگر برنج غذای روزمره شما نیست ممکن است این وسیله جای اضافی در آشپزخانه تان اشغال کند و هزینه کردن برای آن خیلی درست نباشد. اما اگر از آن خانواده هایی هستید که هر روز دست کم یکبار برنج می پزید حتما جایی برای این وسیله در آشپزخانه تان باز کنید تا هم در وقتتان صرفه جویی کنید هم با مشکلات ته گرفتن و سوختن برنج مواجه نشوید.
● اندازه
بسته به مصرف برنج خانواده تان اندازه پلوپز خود را انتخاب کنید. اگر خانواده کم جمعیتی هستید پلوپز کوچک و اگر پرجمعیت هستید اندازه متوسط یا بزرگ انتخاب کنید. اندازه ای را انتخاب کنید که با نیازهای خانواده شما بیشترین هماهنگی را داشته باشد.
● نوع کلی
این ویژگی را باید براساس بودجه ای که برای این کار کنار گذاشته اید و تعداد استفاده از پلوپز در هفته تعیین کنید. مدل های پایه طراحی فانتزی، تنظیمات متعدد و کنترل کامپیوتری ندارند اما عملکرد آنها به خوبی مدل های پیشرفته است.
نوع دیگر پلوپزهای موجود مدل های با تنظیمات کامپیوتری هستند که گران ترند و کارهای بیشتری انجام می دهند. معمولا این مدل ها هم یک دکمه ساده دارند که با آن می توانید برنج را بپزید؛ طوری که بخار همه آشپزخانه را پر نکند چون این دسته برخلاف مدل های ساده مجهز به امکان جمع آوری بخار هستند. ظاهر این پلوپزها هم طراحی زیباتری دارد و می توانید آن را روی کابینت یا میز بگذارید.
● تمیز کردن
پلوپز وسیله ای است که اگر از آن درست استفاده کنید تا سال ها بدون نگرانی برایتان کار می کند. هر بار که از پلوپز استفاده می کنید باید آن را تمیز کنید. برای این کار به هیچ وجه نباید قسمتی که گرم می شود را در آب فرو کنید. همچنین نباید هیچگونه تمیزکننده یا اسفنج های ساینده به آن بزنید. برای تمیز کردن پلوپز حتما آن را از برق بکشید و صبر کنید تا کاملا سرد بشود. تمام باقیمانده های برنج را از ظرف داخلی تمیز کنید. ظرف داخلی را در آب صابون گرم فروکنید، آن را بشویید و با پارچه خشک کنید. اگر در پلوپزتان جدا می شود آن را هم همراه با پیمانه و سایر متعلقات با آب گرم و صابون بشویید و خشک کنید. اگر در آن به دستگاه چسبیده سطح داخل آن را با اسفنج آغشته به آب گرم و صابون پاک کنید و دوباره اسفنج با آب تمیز بکشید و خشک کنید. سپس همه اجزای جداشدنی را دست کم نیم ساعت در معرض هوای خشک بگذارید. بیرون پلوپز و روی در آن را با پارچه نم دار پاک کنید. اگر لکه ای مانده با اسپری شیشه شوی یا پاک کننده های دیگر و دستمال کاغذی آن را از بین ببرید. هیچ وقت پاک کننده را مستقیم به دستگاه نپاشید که به داخل آن نفوذ نکند.برنج های سوخته یا سفت شده روی صفحه داغ پلوپز را با سمباده ظریف پاک کنید. سطح این صفحه باید پاک و تمیز باشد تا تماس دمایی کامل برقرار شود و حرارت به همه جای برنج یکسان برسد. مواظب باشید اجسام تیز به این صفحه نزنید تا خراشیده نشود.

نوشین دیانتی
منبع:www.wikipedia.com
www.ehow.com

منبع : روزنامه سرمایه