سه شنبه, ۲۹ اسفند, ۱۴۰۲ / 19 March, 2024
مجله ویستا


وقتی که بهشت کلان شهرها جهنم می شود


وقتی که بهشت کلان شهرها جهنم می شود
وعده های عملی نشده، طرح انتقال کارمندان به شهرهای کوچک را با شکست مواجه می کند رویای زندگی در شهرهای بزرگ همان طور که روستاها و شهرهای کوچک را از سکنه خالی کرد، در کلان شهرها هم بلای جان کارکنان دولت شد.
تا چند سال قبل، کارمندان دولت برای رفتن به کلان شهرها با یکدیگر رقابت داشتند تا به کعبه آمال خود در شهرهای بزرگ برسند، اما این آرزو مثل این که سرابی بیش نبود و دیری نپایید که مشکل تامین سرپناه به عنوان یک نیاز اولیه، همه معادله ها و حساب و کتاب های کارکنان مشتاق شهرهای بزرگ را به هم ریخت و سختی زندگی در آپارتمان های ٤٠ تا ٥٠ متری یا زیرزمین های تنگ، تاریک و نمور، عرق شرم را بر چهره آن هایی که در شهر و دیارشان برای خود کسی بودند جاری کرد.
می دانیم که در بعضی از کلان شهرها، هزینه های زندگی آن قدر بالاست که گاهی یک کارمند تمام حقوق خود را بابت اجاره خانه پرداخت می کند و برای تامین دیگر هزینه ها، چاره ای جز دوشغله شدن و چند نوبت کار کردن ندارد.
در واقع یک کارمند در کلان شهرها از صبح زود تا پاسی از شب هرچه می دود به جایی نمی رسد و دخلش با خرج های زندگی اش برابری نمی کند.
طبیعی است وقتی کسی مشکلات مالی دارد و از نظر روحی شرایط مطلوبی ندارد بهره وری کارش کاهش یابد و رفتارهای عصبی وی بر دیگر کارکان نیز تاثیر گذارد.
در واقع مشکلات اقتصادی و آسیب های روحی و روانی که امروز کارکنان دولت در کلان شهرها از آن رنج می برند، نتیجه همان آرزویی است که آنان را به کلان شهرها کشانده است.
شاید به خاطر همین مشکلات در شهرهای بزرگ بود که دولت به فکر چاره ای افتاد تا از هدررفتن منابع انسانی جلوگیری کند.
به همین دلیل تیرماه سال گذشته آیین نامه ارائه تسهیلات به شاغلان متقاضی انتقال از تهران و کلان شهرها به سایر شهرهای کشور به تصویب هیئت وزیران رسید.
بی شک یک راهکار اصلی برای بازسازی مجدد نیروی انسانی در سیستم های دولتی، ایجاد شرایط و زمینه خروج کارکنان دولت از کلان شهرها به شهرهای کوچک است.
وزیر مسکن به تازگی نیز با اشاره به این طرح در مورد جزئیات آن گفت: براساس آیین نامه جدید ایجاد تسهیلات برای شاغلین دولتی متقاضی انتقال از تهران و ٧ کلان شهر به سایر شهرها، کارمندان دولتی مشمول این طرح، از ١٢٠ تا ١٨٠ متر زمین با ١٢ تا ١٤ میلیون تومان تسهیلات ساخت مسکن برخوردار می شوند، که تاکنون ٥٠ درصد زمین های مزبور به کارمندان تحویل داده شده و ٥٠ درصد مابقی نیز در مراحل آماده سازی قرار دارد.
به گزارش فارس مهندس «سعیدی کیا» اظهار داشت: طی جلسه ای که برگزار شد اعلام کردیم که اگر استانی زمینی هم نداشته باشد، ما زمین خریداری و به کارمندان متقاضی انتقال از تهران و ٧ کلان شهر دیگر (مشهد، تبریز، اصفهان، کرج، شیراز، قم و اهواز) تحویل خواهیم داد.
وی تاکید کرد: هیئت وزیران بنا به پیشنهاد مشترک وزارت مسکن و شهرسازی، معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور و به استناد اصل ١٣٨ قانون اساسی، در جهت تشویق و کمک به کارکنان رسمی، پیمانی و قراردادی که علاقه مند به انتقال محل اشتغال خود از شهر تهران و بقیه کلان شهرها به سایر نقاط کشور باشند آیین نامه ایجاد تسهیلات برای این امر را تصویب کرد.
● پشیمانی از طلا شدن!
«یک روز با این خیال که برای خود اعتباری کسب کنیم آرزو داشتم از شهر کوچک خودمان به تهران بروم و فکر می کردم که من هم مثل پدرم می توانم با حقوق کارمندی زندگی آبرومندانه ای در آن شهر داشته باشم. اما وقتی به تهران آمدم متوجه شدم که زندگی در شهرهای بزرگ سخت است.»
«فرهاد حسین زاده» کارمند با بیان این مطلب می گوید: تصور من این بود که در شهرهای بزرگ بهتر می توان زندگی کرد و از رفاه بیشتری برخوردار بود.
اما وقتی با مشکلات عدیده زندگی در یک شهر بزرگ روبه رو شدم، فهمیدم اشتباه کرده ام. اکنون در انتظار بازنشستگی هستم تا دوباره به شهر کوچک خودمان برگردم.
چون با وعده دولت برای بازگشتن اقدام کردم، ولی گفتند برای گرفتن زمین و وام باید صبر کنی.
«محمود سرابی» دیگر حقوق بگیر دولت با بیان این مطلب که «از طلا بودن پشیمان گشته ام، مرحمت فرموده ما را مس کنید»، می گوید: همیشه آرزویم رفتن به پایتخت بود؛ ولی وقتی یک سال در تهران اجاره خانه پرداخت کردم متوجه شدم که داشتن زندگی بهتر در کلان شهرها یک سراب است.
از این رو با شنیدن طرح انتقال کارمندان به شهرهای کوچک برای آن اقدام کردم، ولی می گویند ما شما را منتقل می کنیم، پس از انتقال تسهیلات یاد شده را در اختیارتان قرار می دهیم.
حال اگر من زندگی ام را به هم بریزم و دوباره به شهرستان برگردم ولی مسئولان بدقولی کنند چه؟ چون اکنون از من گذشته که ریسک کنم.
● استقبال و امکانات
ظاهرا وقتی طرح انتقال کارکنان دولت از کلان شهرها به شهرهای کوچک در استان های مختلف مطرح شد، کارکنان دولت که در شهرهای بزرگ برای تأمین هزینه ها مشکل داشتند، از این طرح استقبال کردند. به همین دلیل به نظر می رسد که این طرح در سال آینده هم به قوت خود باقی بماند.
«ملکی» کارشناس ارشد بخش مشارکت وزارت مسکن و شهرسازی با بیان این مطلب می گوید: تأمین هزینه های مسکن بخش قابل توجهی از حقوق کارمندان دولت را در شهرهای بزرگ به خود اختصاص می دهد و این مشکل باعث شده است که کارمندان دولت مترصد فرصت باشند تا از این شهرها خارج شوند حال اگر واگذاری زمین و مسکن به عنوان یک نیاز ضروری برای کارکنان دولت در شهرهای دیگر فراهم شود، آنان از این طرح استقبال می کنند؛ ولی بدون تردید وزارت مسکن و شهرسازی در صورتی می تواند به این نیازها پاسخ دهد که بتواند زمین مورد نیاز متقاضیان را در شهرستان ها تأمین کند.
وی متذکر می شود: متقاضیان برای انتقال به سایر شهرستان ها باید به دقت شرایط و ضوابط را مطالعه کنند؛ به عبارت دیگر هر کارمند قبل از انتقال به شهرستان ها باید از وضعیت مسکن خود مطمئن شود و به صرف گفته دیگران برای خود مشکلی به وجود نیاورد زیرا سازمان های مسکن و شهرسازی در شهرستان ها وقتی زمین مورد نیاز را نداشته باشند باید آن زمین را خریداری کنند که این اقدام باعث افزایش هزینه ها خواهد شد.
به همین دلیل کارکنان دولت باید قبل از پر کردن فرم انتقال و سایر اقدامات به طور دقیق مفاد آیین نامه ها و بخش نامه ها را مطالعه کنند تا با اطلاعات کامل بتوانند تصمیم گیری کنند.
مهندس «قاسمی» مدیر املاک سازمان مسکن و شهرسازی خراسان رضوی با بیان این مطلب که انتقال کارکنان دولت از یک استان به استان دیگر با انتقال از یک شهر به شهر دیگر فرق می کند می گوید: کارمندانی که متقاضی انتقال از کلان شهرها به شهرهای کوچک هستند باید از وضعیت مسکن خود در شهر دیگر مطمئن شوند.
چون سازمان های مسکن و شهرسازی در برخی از شهرها به طور جدی با مشکل تأمین زمین روبه رو هستند و بعضی از کارکنان دولت هم تمایل دارند که به شهرهای مجاور و نزدیک همان کلان شهری که در آن زندگی می کنند انتقال یابند.
لذا نقش سازمانی که کارمند در آن کار می کند مهم است. سازمان ها باید کارمندان خود را به طور شفاف و دقیق از مفاد آیین نامه ها و بخش نامه ها آگاه کنند. اگر غیر از این باشد یک کارمند متقاضی به شهر دیگری منتقل می شود اما مشکل مسکن او همچنان به قوت خود باقی می ماند. وی می افزاید: در طرح انتقال کارکنان دولت، بیشترین تقاضا از طرف کارکنان آموزش و پرورش مطرح شده است، ولی اگر نیازهای معلمی که تقاضای انتقال از کلان شهری مثل مشهد را به یکی از شهرستان های استان داشته باشد برآورده نشود، بدون تردید تبعات آن در روند کار تدریس معلم تأثیرگذار خواهد بود.
بنابراین، طرح باید با شفافیت تمام اجرا شود تا هیچ مشکلی در مسیر خدمت گزاری کارکنان به مردم به وجود نیاید.
● طرحی نیم بند
ولی این روند چگونه جریان دارد؟ تاکنون چه تعداد کارمند مهاجرت کرده اند و دولت تا چه حد به وعده هایش عمل کرده است؟
«حسین نژاد» عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با بیان این مطلب که آمار دقیقی از وضعیت انتقال کارکنان دولت از کلان شهرها به شهرهای کوچک در شرایط فعلی وجود ندارد، می گوید: همه تلاش ها بر این است تا زمینه های تشویق انتقال کارکنان به شهرهای کوچک صورت بگیرد.
تأمین زمین این طرح نیز از طریق سازمان های مسکن و شهرسازی صورت می گیرد، اما باید توجه داشت که در این طرح تشویقی، همه چیز برابر مقررات و ضوابط پیش برود. این طرح باید به شکل مستمر طی چند سال آینده دنبال شود تا بتوان به همه تقاضاها به شکل منطقی پاسخ داد.
«محمدرضایی» عضو دیگر کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در این باره می گوید: طرح انتقال کارکنان دولت از کلان شهرها به شهرهای بزرگ، طرح خوبی است اما به نظر می رسد که در انجام این طرح موفق عمل نشده است.
بنابراین باید علل آن آسیب شناسی شود تا مشخص شود که آیا مسائل شخصی و فردی مشکل ساز بوده است یا این که موانع سازمانی بر سر راه اجرای این طرح وجود دارد.
وی می گوید: بدون تردید اگر آسیب ها را با کار تحقیقاتی شناسایی کنیم می توانیم راهکارهای مناسبی را با کمترین هزینه برای حل این مشکل که کارایی سازمان ها را کاهش می دهد پیدا کنیم.
«محمد رضایی» می گوید: شنیده های ما حاکی از آن است که کارمندان زیادی با توسل به این طرح از کلان شهرها خارج شده اند، ولی هنوز به تسهیلات وعده داده شده دست نیافته اند. این خلف وعده ها و شاید بی دقتی کارکنان دولت، در مجموع سبب بی اعتمادی دیگر کارکنان و احتمالا شکست طرح خواهد شد.
وی می گوید: به هر حال اگر اطلاع رسانی دقیق از طریق سازمان ها و رسانه ها صورت بگیرد و از سوی دیگر مشکلات کارکنانی که بخش قابل توجهی یا برابر حقوق آنان به امر پرداخت اجاره خانه اختصاص می یابد بازگو شود، برخی از کارکنان دولت نیز که هنوز هوای رفتن به شهرهای بزرگ را در سر دارند در عمل از عواقب آن آگاه می شوند.
«محمد رضایی» تأکید می کند: اگر طرح خروج کارکنان دولت از کلان شهرها بر اساس برنامه ریزی مناسب صورت بگیرد، با روند انتقال درست کارکنان، زمینه افزایش کارایی آنان در سازمان ها مهیا خواهد شد. اما اگر غیر از این باشد، شعارهای غیرعملی، مشکلات روحی و روانی کارکنان را در انجام کارها دو چندان خواهد کرد، به شکلی که هزینه های هدر رفته سرمایه های انسانی در کشور با طرح انتقال ناموفق آنان از کلان شهرها به شهرهای کوچک با هیچ اعتبار ریالی قابل جبران نخواهد بود.
تشویق خروج کارکنان دولت پس از آسیب های روحی و روانی که در کلان شهرها بر آنان وارد شده است در صورتی کارساز خواهد بود و موجب کارایی مجدد آنان در سازمان ها خواهد شد که هیچ کارمندی در شهرهای کوچک حداقل با دغدغه تأمین مسکن روبه رو نشود.
لذا ارائه برنامه اصولی و پرهیز از شعار برای اجرای طرح خروج کارکنان دولت از کلان شهرها ضامن صیانت از سرمایه های انسانی خواهد بود.
منبع : روزنامه خراسان


همچنین مشاهده کنید