۲۶ دی ـ ۱۶ ژانویه ـ انتقاد فرانسه و آمریکا از مقوله رد صلاحیت نامزدهای انتخاباتی در جمهوری اسلامی و اشاره به بست نشینی مجلسیان

در سه روز منتهی به ۱۵ ژانویه ۲۰۰۴ «دومینیك دو ویلپن» وزیر امور خارجه فرانسه و دو سخنگوی رسمی دولت آمریكا از رد صلاحیت دهها نماینده دور جاری مجلس شورای اسلامی و هزاران تن دیگر از متقاضیان نامزدی برای انتخابات دور بعدی این مجلس از سوی شورای نگهبان كه به بست نشینی نمایندگان رد صلاحیت شده انجامیده انتقاد كردند. لحن اظهارات وزیر امور خارجه فرانسه درباره منصفانه و آزاد برگزار شدن انتخابات ۲۰ فوریه ۲۰۰۴ ایران ، رهایی زندانیان سیاسی از محبس و ... ، در ادبیات دیپلماسی « بی سابقه » توصیف شده است.
دو ویلپن گفته است : ما امیدواریم كه با انجام انتخابات آزاد و منصفانه آتی ، این صفحه ( مقوله رد صلاحیت ) برای همیشه بسته شود. دو ویلپن این مطالب صریح را پس از ملاقات با حسن روحانی دبیر شورای امنیت ملی جمهوری اسلامی در پاریس بیان داشت.
شهرت دارد نمایندگانی که رد صلاحیت شده اند و برخی خبرگزاری های خارجی به آنان لقب "اصلاح طلب!" داده اند به شرکتهای اتحادیه اروپا مخصوصا کمپانی های فرانسوی در عقد قراردادهای پر منفعت کمک قابل توجه کرده اند.
" ارلی " یک سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا هم گفته است که انتظار دارد دولت ایران (قوه مجریه ) تلاش محافظه کاران این کشور برای شکل دادن نتیجه انتخابات فوریه ۲۰۰۴ را خنثی کند.
در سه روز مورد بحث، در رسانه های سایر كشورها ، بر اخبار( مطلق ) بست نشینی ۸۳ نماینده دور جاری مجلس شورای اسلامی كه صلاحیت آنان همانند هزاران متقاضی دیگر نامزدی برای انتخابات دور بعدی این مجلس رد شده است ؛ تفسیر و تحلیل هم اضافه شده است.
بزعم برخی از تحلیلگران، این بست نشینی «كم سابقه» بوده زیرا كمتر دیده شده است كه نمایندگان دور جاری یك پارلمان به خاطر «حق خواهی برای خود» به چنین اقدامی دست زده باشند و پاره ای از مقامات اجرایی ( وابسته به قوه دیگر حكومتی ) از جمله برخی از روسای انتصابی ایالات ( استانداران ) و حتی بعضی از اعضای كابینه از آنان جانبداری و اشاره به كناره گیری كرده باشند. در بیشتر تفسیر ها، این بست نشینی و بیست و پنجمین سالروز سقوط سلطنت ۲۵۰۰ ساله را كه ۱۱ فوریه ۲۰۰۴ است در كنار هم قرار داده و عنوان « نبرد سیاسی فرزندان انقلاب بر سر قدرت » بر آن نهاده و به تشریح قوانین و ضوابط انتخاباتی در جمهوری اسلامی و مقایسه آنها با قوانین مربوط در سایر كشورها و موانع قبول نامزدی برای انتخاب شدن در ایران و عبور نامزد ها از دو صافی كه اینك در برابر هم قرار گرفته اند پرداخته و تعاریف دمكراسی و مفاهیم انتخابات و حقوق افراد برای انتخاب شدن و انتخاب كردن را یادآور شده و برخی از آنان این سئوال را مطرح ساخته اند كه چرا همین دسته از نمایندگان، قبلا در صدد اصلاح ضوابط انتخابات از طریق وضع قانون بر نیامدند؟ و این تحصن را می توانستند در صورت رد اصلاحیه های ضوابط انتخاباتی انجام دهند كه خریدار بیشتری داشت.
در قوانین انتخابات جمهوری اسلامی برای نامزد شدن افراد جهت احراز سمت های انتخابی شرایط متعدد در نظر گرفته شده است که این شرایط مانع از قبول نامزدی بسیاری از مردم می شود. بنا براین ، درهای نامزد شدن به روی همه آرزومندان نمایندگی باز نیست و در نتیجه فرصت مردم برای انتخاب کردن افراد محدود است و تنها میتوانند به نامزد هایی که از فیلتر ها گذشته اند رای بدهند، حال آن که در کشورهای دیگر زندانیان هم می توانند خود را نامزد کنند.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز