میزان ایده حزب است

از منظر بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران اصل تحزب یک امر پذیرفته شده می نماید و مباحث تئوریک در مورد ضرورت یا عدم ضرورت حزب به طور مفصل و جداگانه در دیدگاه های ایشان صورت نمی گیرد. اما مساله مهم در اندیشه سیاسی حضرت امام (ره)، ایدئولوژی ویژگی ها و عملکرد احزاب است. عمده ترین تاکید امام در بررسی احزاب در ایران و دیگر کشورها حول محورهای مذکور می چرخد. در واقع بعد از پایه گذاری نظام جمهوری اسلامی ایران و پیدایش نظامی با شرایط و ابعاد نوین در عصر حاضر سوالات بسیاری درباره موجودیت احزاب و فعالیت آنها در چنین نظامی برانگیخته شد. امام در ماه های پیش از پیروزی انقلاب و چند سال بعد از آن به چنین سوالاتی پاسخ گفتند و به کالبد شکافی احزاب و نواقص گروه ها و تشکل های سیاسی در ایران عنایت خاصی داشتند.
آنچه که در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) قابل ردیابی است این مساله است که ایشان نوعی رویکرد مثبت همراه با اهتمام و مشروط به شروط خاصی را ارائه می دهد. سنجش اصلی بنیان گذار انقلاب اسلامی در مورد مطلوبیت و عدم مطلوبیت ناشی از ایده و کار ویژه های حزب است: «این طور نیست که حزب بد باشد یا هر حزبی خوب باشد، میزان ایده حزب است و اگر ایده چیز دیگری باشد این حزب شیطان است، هر اسمی هم داشته باشد. بنابراین باید بکوشیم حزبمان را حزب الله کنیم».
دیدگاه امام(ره) در مورد احزاب و گروه های سیاسی راه میانه ای را بین نفی و اثبات مطلق باز می کند. این نظریه با عنایت به ایده و کار ویژه های احزاب انجام می گیرد. بنابراین با دو شرط اساسی تشکیل و فعالیت سیاسی محذوری ندارد.
این دو شرط اساسی ناظر به ایده ها و کار ویژه های احزاب است که براساس نظریه امام اولا حزب باید دارای ایده اسلامی باشد و ثانیا در عرصه فعالیت سیاسی و رقابت چارچوب مقررات شرعی را مدنظر قرار دهد. بر همین اساس است که امام پیشنهاد تشکیل حزب مستضعفین را مطرح می کن،د که براساس آن ایده اسلام و تعالیم دینی به عنوان مبنای حزب و دفاع از اسلام و مستضعفان جهان به عنوان یکی از کار ویژه های مهم آن مورد توجه قرار می گیرد. البته امام بر این نکته هم تاکید می کن،د که موافقت در مورد حزب جهانی مستضعفان که دارای ماهیت ایدئولوژیک و آرمانی است هیچ گاه به معنای نفی احزاب محلی و منطقه ای نمی باشد:
«... این نکته را باید تذکر بدهیم که ما گفتیم حزبی به نام حزب مستضعفان در همه دنیا، معنایش این نبود که حزب های صحیحی که در ایران است، نباشد. حزب های منطقه ای علیحده است و حزب تمام مناطق و تمام جاها، یک حزب دیگر است. اگر انشا»الله مسلمین موفق بشوند و یک همچو حزبی که حزب مستضعفین برای همه جاها یک همچو حزبی تاسیس کنند به نفع است لکن به معنای این نیست که در محل ها و منطقه ها حزب نباشد خیر در منطقه ها احزاب هستند و آزاد هم هستند مادام که توطئه نباشد»


نویسنده : عباس احمدی

منبع : روزنامه مردم سالاری