اجزاء متعدد مهارت‌ها

اجراء ظريف و ماهرانهٔ يک بالرين يا حرکت يک قهرمان المپيک در وزنه‌بردارى ممکن است ساده به‌نظر رسد، ليکن هدف‌هاى اجراء در اين مهارت‌ها در واقع از طريق ترکيب فرآيندهاى پيچيدهٔ حرکتى و ذهنى حاصل مى‌شود، براى مثال بسيارى از مهارت‌ها به‌طور قابل ملاحظه‌اى بر عامل حسى - ادراکى تأکيد دارند، مانند وقتى که بازيکن تنيس حريف خود را موقع زدن ضربه زير نظر دارد و مى‌خواهد حدس بزند که آيا حريف توپ را به سمت چپ يا راست زمين خواهد فرستاد، يا بازيکن بيسبال مى‌خواهد تشخيص دهد توپِ پرتاب شده به سوى او در مسير مستقيم يا منحنى پرتاب شده است. در غالب موارد، عوامل حسى و تحليل و تجزيهٔ آنها در يک لحظه يا ثانيه بايد انجام شود مانند وقتى که بازيکن فوتبال در يک لحظه با ديدن آرايش تيم حريف بايد تشخيص دهد که آيا بازى سمت راست يا چپ زمين انجام مى‌شود. اين اتفاق ابتدا درک شده، سپس به تصميم‌گيرى مى‌رسد و از اين طريق بازيکن مى‌فهمد که چه بايد بکند، چگونه و چه موقع واکنش نشان دهد. اين تصميم‌ها عوامل اصلى موفقيت بازيکن در اجراء هستند و او را به موقعيتى مى‌رساند که در بسکتبال توپ با به طرف حلقه شوت مى‌کند و در بازى بيسبال پس از دريافت توپ آن را به نقطهٔ خاصى از زمين بازى پرتاب مى‌کند. در پايان بايد گفت مهارت نوعاً به کيفيّت حرکت ايجاد شده که حاصل همين تصميم‌گيرى‌هاى مختلف است، مربوط مى‌شود. حتى اگر وضعيت به درستى ادراک و تصميم‌هاى مناسب اتخاذ شود، ولى اجراءکننده مهارت را با کيفيّت حرکتى بالا اجراء نکند نتيجهٔ مورد نظر به‌دست نخواهد آمد.

عوامل سه‌گانهٔ زير براى اکثر مهارت‌ها بسيار مهم است:

- ادراک ويژگى‌هاى نسبى محيطي؛

- تصميم‌گيرى دربارهٔ نوع اجراء، محل و موقع اجراء آن؛

- فعاليت عضلانى سازماندار به‌منظور اجراء حرکات.

در اينجا اجزاء تشکيل‌دهنده براى اجراء ماهرانهٔ حرکات به‌طور خلاصه بيان مى‌شود:

- اجزاء تشکيل‌دهندهٔ وضعيت بدن زمينه اجراء و حمايت از اعمال را فراهم مى‌سازد؛

- اجزاء تشکيل‌دهندهٔ حرکت جابه‌جائي، اندام‌ها يا کُل بدن را به حرکت در مى‌آورند؛

- اجزاء تشکيل‌دهندهٔ دستکارى و عمل، حرکت را ايجاد مى‌کنند.