جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

خانواده ایده آل


خانواده ایده آل
● ارزش های حاکم در خانواده
در یک تعریف جامع و ارزشی، کارکرد خانواده مطلوب عبارت است از: رفع نیازهای مادی، مشارکت در امور خانواده و انجام وظایف و تکالیف اخلاقی و شرعی به صورت متعارف. علاوه بر آن، اعضای خانواده به تبادل نظر، احساس و عاطفه با یکدیگر می پردازند، به یکدیگر تعلق خاطر دارند، همدیگر را درک می کنند، با تمام وجود و متعهدانه در جهت رفع نیازهای یکدیگر تلاش می کنند و در حل مسائل و مشکلات، مشاور و کارگشای یکدیگر و محرم اسرار و غمخوار یکدیگر هستند. در مرحله بالاتر، خانواده در نظام ارزشی الهی است که محل تعالی و تکامل فرد و پرورش عبادالله است.
بالندگی و رشد و کمال بخشی به اعضای خانواده و ساختن بندگانی صالح که جهاد در راه اهداف متعالی نظام اسلامی را اصلاح اجتماعی و رشد فرهنگ عمومی را برترین فوز می دانند، از دیگر اهداف آن است.
مکاتب دینی و اخلاقی، سلامت جامعه را در گرو سلامت خانواده می دانند و هرگونه برنامه ریزی و سرمایه گذاری را در جهت تحکیم بنیان خانواده و حفظ حریم مقدس آن سفارش می کنند.
اسلام، خانواده را از مهمترین و اساسی ترین واحدهای اجتماعی می داند که بنای آن بر الفت و همدلی و همدمی استوار است و محبوبترین بناها در پیشگاه خداوند است. روابط آن بر مودت و رحمت پایه گذاری شده و گرمی کانون خانواده مورد توجه عمیق اسلام است. تعالیم اسلامی شخصیت واقعی انسان را مدنظر دارد و نیک بختی وسعادت زوجین را درسایه عقد و پیمان ازدواج با درنظرداشتن معیارهای انتخاب همسر تضمین می کند. در عین خواستاری لذت و خوشی برای زن ومرد، روابط آنها را برمبنای ضابطه اندیشمندی قرار می دهد. اسلام، زندگی خانوادگی را بر مبنای حقوق و مسئولیت قرار می دهد که در آن، وظیفه هریک از اعضا معلوم و مشخص است. درعین حال، گذشت و فداکاری زوجین برای گرمی کانون و استواری آن، اصل است. اسلام قائل است که اصلاحات باید از خانواده ها شروع شود و زن و شوهر مسلمان باید بنای حیات اجتماعی را در خانواده پی ریزی کنند. خانواده نظامی دارد که ازسوی خالق بشر، همان کس که به همه ریزه کاریها و ظرافتها و لطافت حیات او آگاه است و برای بشریت، سعادت و نیک بختی می خواهد و در کارش اشتباه و لغزشی نیست، تهیه و تدوین شده است. درنتیجه، برای انسان تأسف و تأثر و بدبختی نخواهدبود و موجبات سکون و آرامش واقعی زوجین از هرسو فراهم است.
● خانواده دردنیای امروز
در دنیای امروز، در بسیاری از نقاط جهان در رابطه با خانواده ها با وضعی مواجهیم که در آن حیثیت و شرافت بسیاری از انسانها نادیده گرفته می شود؛ زندگی انسانها صورت مبتذلی پیداکرده و افراد انسانی در معرض ارضای هوسهای سطحی و زودگذر به جای عشق و آرامش واقعی هستند. عده ای هوسباز درقالب روشنفکرنمایی سعی کرده اند زنان را از کانون خانواده بیرون بکشند و به صورت ابزار و وسیله دراختیار خود قرار دهند و گروهی کورکورانه به دعوت و ندای آنها پاسخ گفته و تیشه به ریشه خود می زنند. حتی امروز می بینیم که خانواده وجود دارد، اما چه خانواده ای؟ در آن نه سر و سامانی است، نه نظم و آرامشی، نه تربیت و سکونی! خانواده در دنیای امروز بیش از گذشته دستخوش تزلزل روابط و از هم گسیختگی است.
زن و شوهر به علت جداییها، اشتغالات بسیار، افکار و ایده آلهای متفرق و عواطف و عقاید متنوع، با هم رابطه درستی ندارند. صفا و صمیمیتی که در جوامع سنتی بین زن و شوهر دیده شده، در جامعه غیرسنتی صورت خواب و رویا دارد. آری، ما گمان می کنیم حیات و ایده آلهای صنعتی به روابط خانوادگی آسیب رسانده و ثبات و آرامشی را که زاییده روابط حسنه و اخلاق نیکو و تمنیات مشروع بود، از آنان سلب کرده و در سایه چنین امری، سجایای انسانی و مکرمتهای اخلاقی از بین رفته و زن وشوهر را دربرابر هم آن چنان سست و بی تفاوت کرده است که با مختصر بهانه ای از هم جدا می شوند و به بهای ارزانی از هم دست می کشند. تنوع طلبی در دنیای امروز باعث شده که زن و شوهر، تنها به یکدیگر قانع نباشند و رفیق و رفیقه بازی در جامعه صنعتی به گونه ای آزاد شایع شود پیداست در چنین دنیایی، خانواده دستخوش چه تزلزلی خواهد شد؟
● عوامل انحطاط خانواده
-بحران اساسی خانواده به اقتصاد و اشتغال ونیازهای مادی ارتباط زیادی ندارد.
- اشتغال بیش از حد زنان در خارج از خانه بر رابطه آنان با فرزندان و رابطه زوجین تأثیر مهمی دارد.
- رفتار مردگرایانه و مستقل زن در جامعه بر استحکام خانواده و همگرایی عاطفی آن تأثیر منفی گذاشته است.
- نیاز به حفظ شغل و درآمد برای تداوم زندگی زنان امری مهم است که حتی منجر به سقط جنین و... برای حفظ موقعیت شغلی شده است.
از دست دادن حمایت همه جانبه مرد و تنها ماندن زن، او را مجبور به ایفای نقش دوگانه کرده که در نهایت موجب ایجاد نقص در خانواده و ضربه بر حیات خویش شده است.
- تفاوت نقشها بین زن و مرد که سرچشمه غنا، رفاه و مصلحت خانواده و جامعه می باشد، از بین رفته و باعث تخریب خانواده و جامعه شده است.عدم احساس نیاز به تشکیل خانواده یا تداوم آن، به دلیل ضعف احساس تأمین نیازهای عاطفی و عدم مراقبت و توجه و حمایت زوجین از یکدیگر در نسل جوان رو به افزایش است.
- طرد سالمندان از خانواده به عنوان موجوداتی مزاحم و پرتوقع و دردمند و نیازمند حمایت دائمی، رو به افزایش است که باعث از دست دادن تجربیات آنها به عنوان الگویی اصیل و فرهنگی برای نسلهای بعدی می شود؛ زیرا در هر خانواده، چهار نسل یکدیگر را درک می کنند: پدر بزرگها، پدران میانسال، جوانان و کودکان.
- تضعیف نقش مذهب به دلیل عدم حضور اعضای خانواده در مراسم مذهبی مسجد، کلیسا، مصلی و آموزش دعا در خانواده که توسط والدین و در جمع صمیمی خانواده برگزار می شد.
منبع : نور پرتال