۲۸ ژانویه ـ پتر بزرگ و داستان امپراتوری شدن روسیه

پتر اول از دودمان رومانوف ها که پس از انجام یک رشته اصلاحات در روسیه و اروپایی کردن آن جامعه، خود را تزار (امپراتور) و روسیه را یک امپراتوری اعلام داشته، شهر سن پترز بورگ را ساخته و پایتخت را به آنجا منتقل کرده و برای روسیه نیروی دریایی و ارتش ملی به وجود آورده بود در ۲۸ ژانویه در ۵۲ سالگی درگذشت.
پتر برای آشنا شدن با مدنیت اروپای غربی و نیز صنایع کشتی سازی آن، به صورت یک فرد عادی به آنجا رفته بود و مدتی را همانند یک کارگر ساده در کارگاههای کشتی سازی غرب کار کرده بود. روسها پتر یکم را پدر امپراتوری روسیه می دانند و همان احترامی را که ایرانیان برای کوروش رعایت می کنند برای پتر که او را لقب کبیر داده اند مرعی می دارند. پتر برای توسعه قلمرو روسیه، در غرب و شرق دست به جنگ زد و طرح رساندن قلمرو روسیه تا آبهای اقیانوس هند را برای جانشینانش به ارث گذارد. وی با استفاده از جنگ داخلی ایرانیان (لشکرکشی قندهاری ها به اصفهان) به قلمرو ایران هم لشکرفرستاده بود. امپراتوری روسیه که در دهه سوم قرن بیستم به اتجاد جماهیر شوروی سوسیالیستی تغییر نام یافته بود در سال ۱۹۹۱ به دست یلتسین و دو تن دیگر منحل شد که دومای روسیه بعدا این فروپاشی را به دلیل انجام نشدن رفراندم سراسری، غیرقانونی خواند و در این زمینه طرحی را به تصویب رساند. گسترش امپراتوری روسیه در قرن نوزدهم در مناطق قفقاز و آسیای میانه، به بهای کوچک شدن ایران ما صورت گرفته بود.
پتر یکم پایه گذار توسعه علمی و فنی روسیه هم بشمار آمده است.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز