نگاهی به روابط ترکمنستان و امارات

روابط ترکمنستان و امارات عربی متحده که از اواسط دوره ریاست جمهوری «صفرمراد نیازاف» رئیس جمهوری سابق ترکمنستان آغاز شده، هم اکنون وارد مرحله جدیدی شده است. امارات عربی متحده نزد ترکمن هااز آنچنان اهمیتی برخوردار است که «قربان قلی بردی محمداف» رئیس جمهوری ترکمنستان در اقدامی خارج از عرف دیپلماتیک، از «شیخ خلیفه زایدآل نهیان» امیر این کشور در فرودگاه عشق آباد استقبال و به هنگام خروج، وی را تا فرودگاه بدرقه کرد. این اقدادم رئیس جمهوری ترکمنستان سبب تعجب محافل سیاسی و خبرنگاران شد. به گزارش ایرنا شاهزادگان و اعضای خانواده سلطنتی امیرنشین های خلیج فارس نظیر بحرین، قطر، امارات و عربستان همواره در سفر به ترکمنستان، هدایای نقدی در اختیار رئیس جمهوری این کشور قرار می دهند. امارات متحده عربی با ایجاد صندوق توسعه ابوظبی در عشق آباد، کمک های زیادی در زمینه احداث مرکز بین المللی پزشکی، بازسازی آب گرم و درمانگاه آرچمان و باند فرودگاه مرو انجام داده است. همچنین، این امیرنشین خلیج فارس تاکنون یک مجتمع نگهداری ایتام، مرکز تجاری و مسجد جامع را در عشق آباد به صورت رایگان احداث کرده است. بنظر می رسد، امیر امارات عربی متحده هدایای نقدی زیادی در سفر به عشق آباد در اختیار رئیس جمهوری ترکمنستان قرار داده است که بردی محمداف را وادار به اقدامی خارج از عرف دیپلماتیک نمود. گفته می شود، امیر امارات عربی متحده و برخی از همراهان وی برای انجام شکار، چند روزی نیز به استان «مرو» واقع در جنوب شرقی ترکمنستان سفر کرده اند. در بین کشورهای عربی، دولت امیرنشین امارات عربی متحده روابط مستحکمی با ترکمنستان دارد و مناسبات خود را بجز مسایل سیاسی و تشریفاتی، به امور اقتصادی نیز گسترش داده است.
امارات عربی متحده یکی از شرکای مهم اقتصادی ترکمنستان است و در امور زیربنایی از جمله نفت و گاز و تجارت با ترکمن ها همکاری نزدیکی دارد. تاکنون مقام های بلندپایه هر دو کشور به پایتخت های یکدیگر سفر کرده اند که از جمله آن سفر رئیس جمهوری ترکمنستان در شهریورماه امسال به ابوظبی بود که وی در این سفر علاوه بر ملاقات با مقامات دولتی، با بازرگانان این امیرنشین نیز دیدار کرد. دراین سفر، امیر امارات عربی متحده ۵۰ میلیون دلار به عنوان هدیه برای هزینه در امور خیریه به بردی محمداف اهدا نمود.
هم اکنون، شرکت های اماراتی در بخش های مختلف اقتصاد ملی ترکمنستان و در طرح های مختلف به ویژه در بخش نفت و گاز، بهداشت، اقتصاد آب، حمل و نقل، مخابرات و ارتباطات مشارکت دارند. براساس آمارهای اعلام شده، هم اینک، ۴۲ شرکت امارات متحده عربی ۵۴ طرح و قرارداد به ارزش بیش از ۸۸ میلیون دلار در ترکمنستان را در دست اجرا دارند. همچنین، تاکنون بین امارات عربی متحده و ترکمنستان ۱۶ سند همکاری امضا شده و میزان مبادلات اقتصادی دو کشور نیز در سال ۲۰۰۷ میلادی ۴۵۴ میلیون دلار بوده که این میزان مبادلات، ابوظبی را در جایگاه هفتم مبادلات بازرگانی خارجی ترکمنستان قرار داده است. بااین وجود، در بررسی روابط ترکمنستان و امارات عربی متحده باید گفت که نفت و گاز مهمترین بخش در همکاری های دو کشور بوده و دو طرف درتوسعه فعالیت های مشترک خود در این زمینه تلاش می کنند. شرکت نفتی «دراگون اویل» که یک شرکت اماراتی، انگلیسی است هم اکنون به همراه شرکت «پتروناس» مالزی فعالترین شرکت نفتی خارجی در ترکمنستان محسوب می شوند. این شرکت که در سواحل بخش ترکمنی دریای خزر مشغول به فعالیت بوده و در حقیقت نخستین شرکت خارجی است که موفق به دست یابی و استخراج نفت در این کشور شده است. «حسن سلطان» رئیس شرکت اماراتی انگلیسی دراگون اویل می گوید: این شرکت نفتی در نظر دارد که بیش از ۵۰۰ میلیون دلار در بخش نفت و گاز ترکمنستان سرمایه گذاری کند. وی معتقد است که در دوره ریاست جمهوری بردی محمداف جو مناسبی برای سرمایه گذاری در ترکمنستان فراهم شده واین شرکت در دو سال اخیر ۲۰۰ میلیون دلار در زمینه توسعه صنعت نفت و گاز در این کشور سرمایه گذاری کرده است. این مقام نفتی شرکت اماراتی انگلیسی مجموع سرمایه گذاری های انجام شده از سوی این شرکت در ترکمنستان را تاکنون بیش از ۷۵۷ میلیون دلار عنوان می کند. شرکت دراگون اویل در هرشبانه روز ۳۴ هزار بشکه نفت از بخش ترکمنی دریای خزر استحصال می کند. شرکت های دیگری نیز نظیر پتروناس مالزی، «باررن انرژی» انگلیس و «مایترو اینترنشنال» اتریش در بخش ترکمنی دریای خزر مشغول استخراج نفت و گاز هستند. شرکت دراگون اویل از سال ۱۹۹۹ میلادی بر پایه موافقت نامه تقسیم محصول با دولت ترکمنستان، مشغول توسعه و بهره برداری از میدان نفتی چلکن در دریای خزر است. در قالب این موافقت نامه، سهم شرکت دراگون اول در این میدان نفتی تولید ۱۴۷ میلیون بشکه نفت خام و ۲۷ میلیارد متر مکعب گاز می باشد. مقام های ترکمنستان تاکنون بارها از اماراتی ها برای افزایش هر چه بیشتر فعالیت خود در این کشور دعوت کرده اند. بااین وجود، مدیران، تجار و بازرگانان امارات متحده عربی در سفر هفته گذشته امیر این کشور به ترکمنستان، وی را همراهی نکردند. ولی رئیس جمهوری ترکمنستان در دیدار خود با امیر امارات گفت که دیدار های سران و مقامات عالی رتبه از پایتخت های دو کشور در یکسال گذشته سبب گسترش همکاری ها خواهد شد.

منبع : روزنامه ابرار