لینوکس مهمان سراسر جهان

وضعیت لینوکس در اروپا تصویری واقع گرایانه از کاربرد لینوکس ترسیم می کند. مطالعه چند و چون استفاده از این سیستم عامل در این قاره سبز از آن جهت سودمند است که خیلی سریع و فوری مختصات به کارگیری لینوکس را در اقتصاد، صنعت و کسب وکار به مخاطب نشان می دهد. گزاف نیست اگر بگوییم اروپا قلب تپنده ای برای لینوکس - گل سرسبد جنبش اپن سورس – است. مقاله حاضر، این تصویر را با تاکید بر رویکرد بعضی از صنایع مالی اروپا به این سمت روشن می سازد.
با گذشت ۱۴ سال از خلق سیستم عامل لینوکس توسط لینوس تروالدز در فلاند ، شاید هنوز متعصبان اپن سورس به فعالیت خود برای گسترش لینوکس ادامه دهند. اما موسسات خصوصی و کاربران عمومی در اروپا نوعا با منطقی عملگرایانه رویکرد به سمت سیستم عامل اپن سورس لینوکس را مورد بحث قرارمی دهند. آنها دلیل خود را قیمت مناسب و کارائی لینوکس بیان می کنند. آنها خواستار این آزادی در حوزه سخت افزار نیز هستند. آنها این سیستم عامل را قابل اعتماد یافته اند. آنان انعطاف پذیری این نرم افزار را دوست دارند.ماتیاس استریلو (Matthias Strelow) یک مدیرفنی پروژه شرکت بیمه LVM در مانستر آلمان می گوید: استفاده از لینوکس فقط بخاطر تمایل ما به اپن سورس نیست ، ما به راهکاری دست پیدا کردیم که باعث حفظ سرمایه ما در بخش شبکه های کامپیوتری خواهد شد. ما مطمئن نیستیم که با سیستم عامل دیگری به این هدف برسیم.هنگامی که آی بی ام توسعه استیشن های شبکه ای خود را متوقف ساخت، موسسات بیمه به سیستم عاملی نیاز داشتند که بتواند برنامه های مبتنی بر یونیکس و ماشینهای مجازی جاوای شرکت سان مایکروسیستمز را بر روی آن اجرا کنند. بنابراین LVM برای جوابگویی به نیازهای خود لینوکس را برگزید. به گفته استریلو، نهایتا این شرکت براساس یک برنامه زمان بندی شده ۷۷۰۰ کلاینت خود را به لینوکس دسکتاپ ردهت مجهز کرد.
● رهبری بازار سرور
در حوزه سرور شاید هیچ صنعتی از نظر آزمودن لینوکس در شبکه های بزرگ، جسارت صنعت خدمات مالی را نداشته است. موسساتی که زیر بیشترین فشارهای کاهش هزینه ها در آغاز این هزاره هستند . حباب رشد اینترنت به مرز ترکیدن رسیده بود. نوسان قیمت ها شدید بود. حجم و ترافیک داده ها در آستانه انفجار تجارت الکترونیک فوران کرده بود، اما درآمدها چنین نبودند.تعداد سهامی که معامله می شد نیز چنین بود و افزایش هزینه پردازش تقاضاهای خرید و فروش سهام به یک معضل بزرگ تبدیل می شد. وقتی که بازار به یکباره سقوط کرد، مشکل تشدید شد. موسسات مالی مجبور بودند به راه حل دیگری فکر کنند و لینوکس در این میان به یک آلترناتیو قابل ملاحظه تبدیل شد. چندین شرکت بزرگ شروع به دور انداختن سیستم های یونیکسی خود کردند و سیستم هایشان را به روی سخت افزارهای ارزان قیمت x۸۶ که لینوکس روی آنها نصب شده بود جابجا کردند.
مدیر امور اجرایی فناوری اطلاعات در یکی موسسات مالی بین المللی که نخواست نامش فاش شود می گوید: لینوکس به تنهایی محرک نبود. حقیقت اینست که لینوکس ما را قادر به استفاده از سکوهای سخت افزاری سهل الوصول ساخت و جایگزین کردن سیستم های گرانقیمت مبتنی بر Sparc سان با سیستم های ارزان قیمت و سهل الوصول مبتنی بر تکنولوژی اینتل خودش یک پیروزی بود.این مدیر می افزاید روی آوردن شرکتش به کرنل پایای لینوکس ۲.۴ در سال ۲۰۰۰ یک اتفاق بزرگ بوده است زیرا استفاده از بسته ی سرورهای لینوکس/اینتل برای آنها دهها میلیون دلار صرفه جویی در بخش سرور در برداشته است. عامل صرفه جویی در هزینه ها روند تصمیم سازی را از فکر کردن بی نیاز می کرد. اداره AtosEuronext در آمستردام شش سال پیش با بررسی طرحهای جایگزینی یک سیستم جدید الکترونیکی با سیستم فعلی به این نتیجه رسید که برای این تغییر نیازمند ۲۴ پردازنده جدید است که هر CPU درحدود یک میلیون دلار برای شرکت هزینه در بر خواهد دشت.ویلم گورتر (Willem Gorter) مدیرمالی این طرح می گوید در ابتدای شروع این طرح شرکت تصمیم گرفت که از سرورهای یونیکس Tru۶۴ HP برای سیستم های مظنه قیمت(۱)، و نرم افزار AIX بر روی RS۶۰۰۰s آی بی ام برای سرورهای data-dissemination استفاده کند اما این طرح هیچگاه پیاده سازی نشد چراکه مدیران فنی شرکت دریافتند برنامه های DDS با سرعتی ۴ برابر و با هزینه ای نزدیک به یک دهم روی دستگاه های HP دوپردازنده ای Xeon و لینوکس قابل اجرا است.
به این ترتیب کارایی سیستم های مظنه روی سرورهای مبتنی بر اینتل دو برابر شد. به گفته گورتر نرم افزار DDS در عرض فقط ۱۵ روز و سیستم مضنه ۳۰ روزه پیاده سازی شد. هزینه نهایی پیاده سازی این طرح برای ۸۰ سرور و نیروی انسانی ۱۷ میلیون دلار تمام شد. گورتر اضافه می کند که پس از نزدیک یک سال همه ی کارمندان شرکت از این سیستم شگفت زده شده اند چون در این مدت هیچگونه مشکلی با آن نداشته اند و سیستم توانسته رضایت همه ی آنها را جلب کند.
●قدرت در اعداد
بسیاری از موسسات خدمات مالی در اروپا لابی های قدرتمند لینوکس در منطقه هستند زیرا سازندگان نرم افزار را وادار می کنند پشتیبانی نرم افزارهای آنها را به عهده بگیرند و نرم افزارهای فعلی خود را به روی لینوکس ببرند. موسسه Reuters Group PLC یکی از همین شرکت ها است که سیستم Reuters Market Data System خود را به روی لینوکس برده است.دونوان رنسام یک مدیر بازاریابی RMDS می گوید : بیش از نیمی از ۲۰ شرکت بزرگ مشتری ما در طی سه سال گذشته برنامه های خود را به سکوی لینوکس منتقل کرده اند.براساس اظهار نظر ورونر نوبلیچ (Werner Knoblich) مدیر نمایندگی ردهت در اروپا، خاورمیانه و آفریقا، موسسات مالی در اروپا اولین منبع سوددهی شرکت ردهت هستند. آنها در انگلستان، فرانسه و آلمان بیشترین فروش را دارند. اگرچه به لحاظ تئوری، لینوکس یک نرم افزار آزاد است، ولی تنها تعداد اندکی از شرکتها حاضر به استفاده از لینوکس بدون هیچگونه قرارداد پشتیبانی و نگهداری هستند.
در کشور نروژ هر بخش، دپارتمان و یا مدرسه، زیرساخت فناوری اطلاعات خودش را مدیریت و نگهداری می کند، و شهر برگن (Bergen) مدتها دلواپس انتخاب بهترین راهکار ممکن برای یکپارچه کردن سیستم ها در یک دپارتمان کامپیوتر مرکزی بود. در سال ۲۰۰۱ سرانجام شورای شهر برگن به اپن سورس رای داد و قرار شد در تمام برنامه های خرید نرم افزار از راهکارهای منبع باز استفاده شود.اولین پروژه بزرگ شامل انتقال سیستم های ۱۰۰ مدرسه با بیش از ۱۰۰ سیستم سرور Windows NT به کمتر از ۲۰ سیستم سرور IBM مبتنی بر لینوکس بود. این سیستم ها شامل وب سرور، سیستم اشتراک فایل و پرینتر ، ایمیل و سرویس دایرکتوری بود. مهندسین طراح این پروژه از توزیع لینوکس سوزه ناول بجای ویندوز استفاده کردند و دلیل خود را نیز کارائی بهتر لینوکس با سخت افزار سرور و کاهش ۳۰ درصدی هزینه ها می دانستند.
اگر بخواهیم از پروژه بزرگ دیگری یاد کنیم باید به انتقال سیستم بانک اطلاعاتی اوراکل بر روی بیش از ۳۰ سرور به کمتر از ۱۰ سرور لینوکس اشاره کرد. در این پروژه پیش بینی شده که در دراز مدت، شهر برگن با تغییر و تحولات شرکت های ارائه کننده فناوری همگام باشد.
Ole-Bjorn Tuftedal مدیر فناوری در شهر برگن می گوید: شروع این پروژه ها برای ما حیاتی بود زیرا سیستم هایی داشتیم که قدیمی شده بودند یا نگهداری و سرپا نگهداشتن آنها هزینه های زیادی برایمان داشت. در نهایت از هر نظر که بررسی کردیم دیدیم لینوکس به عنوان یک سیستم عامل سرور در محیط شبکه های بزرگ، آلترناتیو ماندنی و مناسبی خواهد بود.در بازار دسکتاپ، صنعت لینوکس به حمایت خود از فروشندگان این نرم افزار ادامه می دهد. فروشندگانی که برای ثبت کردن یک داستان موفقیت عمده به نام خود همچنان در تلاشند. این تلاش ها ممکن است منجر به رشد میزان پذیرش لینوکس در میان مصرف کنندگان شود. ماتیو زولیک (Matthew Szulik) مدیرعامل شرکت ردهت می گوید او به تدریج درخواست های بیشتری در زمینه لینوکس دستکتاپ از مدیران اجرایی شرکت ها دریافت می کند. اما Knoblich خاطرنشان می کند که در بازار نرم افزار، فروشندگان مراقب هستند تا بیشتر مشتریانی را هدف قراردهند که از تعداد محدودی برنامه های تحت ویندوز استفاده می کنند. او البته یادآوری می کند که دو پروژه بزرگ اجرا شده توسط شرکت های آلمانی توانست ۳۰ هزار دسکتاپ را منتقل کند.با این وجود فیلیپ داوسن (Philip Dawson) یک تحلیلگر گارتنر در لندن می گوید بسیاری از پروژه ها یک مرحله آزمایشی را گذرانده اند فقط به این جهت که در عمل با چالش های پشتیبانی نرم افزار و عملیات یکپارچه سازی روبرو شوند تا وقتی که زمانش رسید، به طور جدی وارد بازار شوند.
کریس اینگل (Chris Ingle) تحلیلگر IDC می گوید: از سال ۱۹۹۸ سخن از " سال لینوکس دسکتاپ " رفته است. اتفاقی که هنوز شاهد آن نبوده ایم . شما یک مدیر فناوری اطلاعات پیدا نمی کنید که بگوید مهمترین اولویت من تغییر دادن تمام دسکتاپ ها است.شاید اروپا از آمریکا در توسعه لینوکس در زمینه دسکتاپ جلوتر باشد اما حتی در آنجا هم لینوکس فقط سهم کوچکی از بازار تحت سلطه ویندوز را از آن خود کرده است و همین هم معمولا محدود به استفاده از thin-client ها یا استقرار سیستم هایی با کاربرد خاص می شود.
به گفته برایان گرین (Brian Green) مدیر راهکارهای لینوکس در واحد اروپا، خاورمیانه و آفریقای ناول، این شرکت هرگز سیستم عامل دسکتاپ خود را در موقعیت جایگزین ویندوز قرارنمی دهد. گرین می گوید ناول توانسته است مانع پیروزی مایکروسافت در بازار Data Center ها شود. بخصوص در آلمان، جایی که وطن لینوکس سوزه است، ناول موقعیت محکمی دارد.
در این میان می توان به چند مورد موفقیت لینوکس دسکتاپ در سطح بالا در بخش دولتی اشاره کرد. به عنوان مثال شهر مونیخ به دلیل انتخاب لینوکس مدتی خبرساز شد. همچنین ایالت Lower Saxony در آلمان با مرکزیت شهر هانوفر – محل برگزاری نمایشگاه سبیت - ۱۱ هزار لینوکس دسکتاپ با کاربرد محدود در اختیار نیروهای پلیس قرار داده و به گفته میشل بریست، مدیر سیستم های کلاینت/سرور در مرکز فناوری اطلاعات ایالت Lower Saxony ، قرار است ۱۲ هزار سکوی کاری سولاریس در دپارتمان مدیریت امور مالیاتی این ایالت با لینوکس جایگزین شود. اما همچنان ۳۱ هزار دسکتاپ ویندوز باقی خواهد ماند.
●جایگاه دولت ها
صرف نظر از بیانیه های دولتی در سطح ملی، منطقه ای و محلی در اروپا، نفوذ لینوکس روی بازار سرورها در بخش خدمات عمومی و دولتی همچنان قوی است. داوسن می گوید بخشنامه های دولتی تمایل دارند میزان پذیرش لینوکس را به سطحی بالاتر از ارزیابی صرف ببرند. او اضافه می کند: این موضوع، کاربران را در موقعیت جدی تر و قوی تری در مذاکرات با مایکروسافت قرار می دهد.
گراهام تیلور، مدیر OpenForum Europe ، یک سازمان غیر دولتی مستقر در انگلستان که با پشتوانه مالی شرکت هایی همچون اچ پی، آی بی ام، ناول و سان بنانهاده شده است، می گوید کمیسیون اروپا سیگنال های مختلفی در ارتباط با لینوکس فرستاده است. تیلور می گوید از این که می بیند کمیسیون اروپا انتخاب نرم افزار اپن سورس را تبلیغ می کند و آن را مورد حمایت قرار می دهد دلگرم شده است. اما او اضافه می کند که کمیسیون اروپا هنوز یک کاربر مهم سیستم عامل ویندوز است.تیلور می گوید به طور کلی خیلی مهم است که لینوکس جای پای محکمی در عرصه دسکتاپ داشته باشد زیرا دستکتاپ جایی است که مردم می توانند آن را در سازمان ها ببینند و لمس کنند.او می گوید:در عرصه زیرساخت ها، حضور لینوکس نامرئی است زیرا ۹۰ درصد کاربران آن را نخواهند دید.اما ملاحظات عملی معمولا موجب می شود که شرکت ها استقرار لینوکس در سطح enterprise را درنظر بگیرند. به عنوان مثال بانک مردمی میلان (Banca Popolare di Milano) به ۵۰۰ شعبه خود دستور داده است از ۴۵۰۰ دستگاه لینوکس دسکتاپ مجهز به مرورگر موزیلا، یک کلاینت تحت وب برای Lotus Notes ، مجموعه استار آفیس سان و یک بسته نرم افزاری سفارشی مربوط به امور بانکی که با جاوا نوشته شده است، استفاده کنند.
کلیو وینکاپ (Clive Whincup) مدیر فناوری اطلاعات این بانک می گوید مدیریت اینجا نمی خواهد گرفتار سردردهای مربوط به نگهداری یک مجموعه جداگانه از سرورهای ویندوز در شعبات خود شود زیرا هم اکنون از پروتکل LDAP روی لینوکس در زیرساخت امنیتی شبکه خود استفاده می کند.این بانک درحال حاضر از سه Mainframe نوع zSeries ساخت آی بی ام به همراه ۷۰ قرینه لینوکسی از نوع سیستم عامل سوزه استفاده می کند. اما هیچ طرحی برای جایگزین کردن ۳۰۰۰ دسکتاپ ویندوز در دفتر مرکزی بانک ندارد زیرا کاربران بانک به برنامه های تحت ویندوز معتاد شده اند. وینکاپ می گوید: (برای جابجایی به لینوکس) چیزهای زیادی باید تغییر کنند و هنوز یک راهکار اقتصادی واقعی و مقرون به صرفه برای اینکار وجود ندارد.

منبع : سایت طالبی