پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا
بلیوی، کشور خروشان
تظاهر کنندگان از دست مزاز رئیس جمهور اسبق خود سخت عصبانی بودند. وی در ماه مارس امسال به کارگران قول داده یک کارگر معدن با دینامیت هایش بود که کنسرن های نفت و گاز را زیر پوشش دولت قرار داده و صنایع را در این کشور دولتی کند. اما رئیس جمهور عهد شکنی نمود و به سیاست های خود در خدمت کنسرن ها ادامه داد. بالاخره وی مجبور شد در تاریخ ۶ یونی از مقام خویش کناره گیری نماید.
مایک گونزالس پروفسور دانشگاه گلاسگو می گوید: "چهار هفته تمام مردم سرتاسر بلیوی بر علیه رئیس جمهور به اعتصاب پرداختند و به خیابانها ریختند. این مبارزه بر علیه سیاست های دولت در واقع پنج سال پیش آغاز گشت. آنزمان آب در منطقه کوچابامبا خصوصی شد. اکثر ساکنین شهر کارگرانی هستند که پول زیادی ندارند. بعد از خصوصی شدن، قیمت آب بسیار گران شد. کارگران و دهقانان خرد با هم متحد شده و در مقابل این مسئله به مبارزه پرداختند. و آنقدر مبارزه کردند تا بالاخره آب مجددا دولتی شد".
سال ۲۰۰۳ مردم بلیوی رئیس جمهور لوزادا را سرنگون کردند. زیرا که وی عهد شکنی کرده بود و جانب کنسرن ها را گرفته بود. مردم بلیوی از دولت بلیوی و کنسرن ها که باعث فقر آنها شده است نفرت دارند. اواسط سال های ۸۰ بسیاری از دهقانان این کشور دیگر قادر نبودند موجودیت خویش را حفظ نمایند. آنها می بایست به شهر ها بروند و در مقابل مزدی ناچیز برای کنسرن های سرمایه داری کار نمایند در غیر این صورت بیکاری گریبانگیرشان بود. در سال ۱۹۸۶ در حدود ۱۱۷۰۰۰ کارگر در شهر های صنعتی بکار مشغول بودند. ۱۹۹۵ این تعداد به ۲۳۱۰۰۰ افزایش یافت. در سال ۱۹۹۷ تعداد کارگران این کشور برابر تعداد دهقانان شد. در فاصله سال ۱۹۹۷ تا سال ۲۰۰۰ درصد بیکاری از ۶/۷ درصد به ۴/۱۱ درصد رسید. در اثر رشد بخش کارگری قدرت جنبش کارگری هم بالا رفت. از آنجا که بلیوی به لحاظ اقتصادی به صادرات وابسته است، جنبش کارگری موفق شد با اعتراضات خود دولت و کنسرن ها را تحت فشار قرار دهد. با وجود اینکه بلیوی ذخیره غنی از نفت و گاز را دارا می باشد اما مردم این کشور فقیرتر از سایر کشور های این قاره می باشند. مردم بلیوی بطور متوسط سالی ۱۰۰۰ دلار درآمد دارند. از مواد اولیه این کشور تنها کنسرن های چندملیتی بهره می برند. دولت صنعت نفت و گاز این کشور را خصوصی نموده و به شرکت های خارجی فروخته است. رهبران کنسرن ها در ساختمان صنایع خام سرمایه گذاری نموده و دولت بلیوی هم در مقابل به صادرات آنها مالیات های ناچیز مقرر می کند. شرکت های داخلی و بومی بلیوی قادر به رقابت با شرکت های خارجی نبوده و مخصوصا در مناطق فقیر نشین کشور چندین سال است که مردم در مقابل این سیاست دولت مبارزه نموده و حاضر نیستند که دیگر مورد استثمار این سیستم قرار گیرند. گونزالس در این باره می گوید: "مرکز این اعتراضات ماه یونی شهر ال آلتو بود. شهری که بالای پایتخت قرار گرفته است و تقریبا مردم بومی در این منطقه زندگی می کنند و اکثریت در فقر مطلق بسر می برند. زمانی که رئیس جمهور مزاز نفت و گاز را خصوصی می کرد ساکنین این منطقه تصمیم گرفتند که بر علیه این سیاست به مبارزه بپردازند".
همچنین در سایر کشور های آمریکای لاتین مردم توسط این سیستم بشدت استثمار می شوند و با وجود اینکه اقتصاد این قاره در مجموع از سال ۱۹۹۶ رشدی مثبت داشته است و تولیدات این کشور ها افزایشی چشم گیر داشته است اما همچنان به تعداد بیکاران اضافه میشود. در بسیاری از کشورهای آمریکای لاتین مردم دولت های دست چپی را انتخاب نموده اند. زیرا که آنان از این دولت ها عدالت اجتماعی بیشتری را انتظار دارند. اما اغلب روسای دولت های دست چپی هم مانند رئیس جمهور برزیل لولا دا سیلویا به وعده خود عمل نکرده و سیاست های نولیبرالی را دنبال می کنند. در شش کشور آمریکای لاتین مردم دولت های خود را سرنگون کرده اند زیرا که آنان مردم را به منافع خود فروخته اند . مردم این مناطق می خواهند که بالاخره ثروت های این کشور ها عادلانه تر تقسیم گردد. مردم بلیوی خواهان این هستند که صنایع مواد خام دوباره دولتی گردد و سودها میان مردم تقسیم شود. اواسط ماه مه پارلمان تصمیم گرفت که کنسرن ها باید مالیاتی بیشتر برای صادرات خود بپردازند اما رئیس جمهور مزاز با این تصمیم پارلمان مخالفت نمود. از این رو مردم هم تظاهرات های گسترده سازماندهی کرده و اعتصاب نمودند و خیابان ها را بلوکه کردند. اعضای اتحادیه کارگری، کارگران معادن، معلمان، دانشجویان، دهقانان، دانش آموزان، کارمندان بهزیستی و تمامی مردم بومی سازمان یافته بلیوی متحد شدند تا بدینوسیله برای دولتی شدن صنایع نفت و گاز مبارزه نمایند.
گونزالس می گوید "مردم بلیوی از گذشته ها درس آموخته اند. آنها رهبران سیاسی بیشماری را تجربه نموده اند که وعده های بسیاری را به آنها داده اند ولی بعدا سیاستشان با حرفشان یکی نبوده است. حتی اوو مورالس از حزب "جنبش سوسیالیستی" هم از مردم پشتیبانی نکرد". وی قبلا بعنوان رهبر" دهقانان کوکا" اعتراضات بر علیه دولت را سازماندهی می نمود. این دهقانان اغلب ممر درآمد دیگری جز گیاهان کوکا ندارند و از زمانیکه دولت آمریکا مبارزه بر علیه "مواد مخدر" را به اجرا درآورده است، آنها کلا از هستی ساقط شده اند. زمانیکه مورالس خود نماینده پارلمان شد به دهقانان پشت نمود و بجای اینکه برای دولتی شدن مواد خام بجنگد، تنها به بالا رفتن مالیات کنسرن ها رای داد".
مردم از تمامی اقصا نقاط کشور به سوی تجمع روان بودند تا بدینوسیله در برابر ساختمان دولت در شهر لاپاس بر علیه سیاست نمایندگان مجلس اعتراض نمایند. لوئیز گومز خبرنگار می نویسد: "هزاران دهقان به این محل رسیده بودند که خود را به جمع ۱۰۰۰۰ نفری کارگرانی که در آنجا بودند بپیوندانند. یک گروه از جوانان دو عروسک بزرگ پنبه ای که شبیه رئیس جمهور مزاز و هورماندو رئیس کنگره ملی بود با خود حمل می نمودند و زمانی که با این پیکره ها یکساعت در کل شهر راه رفتند دست آخر در جلوی عمارت دولت این پیکره ها را به آتش کشیدند. یک روز قبل از کناره گیری مزاز در حدود ۵۰۰۰۰۰ نفر به خیابان ها ریخته و به تظاهرات پرداختند. آنها فریاد میزدند "با هم شکست ناپذیریم" ".
رئیس جمهور مزا نیروی پلیس را بسیج کرده بود که به تظاهرکنندگان با گاز اشک آور و آب و باطوم حمله کنند. بسیاری از کارگران معدن با خود دینامیت و مواد منفجره حمل می نمودند و با پرتاب این مواد از خود در مقابل حملات پلیس دفاع می نمودند. رئیس جمهور از ساختمان دولت فراری شد . مایکه می گوید: "این خیزش مردم از آنجاکه واقعا یک جنبش مردمی از اقشار پائینی و فقیر جامعه بود کاملا موفقیت آمیز به انجام رسید. تمامی مردم در مقابل سیاست های نئولیبرالی دولت بر خواستند و مبارزه نمودند. من فکر می کنم در بلیوی یک دمکراسی واقعی برقرار گردد. زیرا که مردم می دانند که هر زمان که بخواهند می توانند دولت را بزیر بکشند".
اما قدرتمندان نخواهند گذاشت که مردم قدرت بگیرند و با تمامی ابزار در مقابل آن به مبارزه خواهند پرداخت. چنانکه در اولین تظاهرات که نزدیک ۲۰۰۰ نفر در آن شرکت نموده بودند در حدود ۶۰ نفر از تظاهرکنندگان توسط ارتش و پلیس به قتل رسیدند.
این سئوال در مقابل مردم بلیوی قرار دارد که چه کسی باید بر این کشور حکومت نماید. در منطقه ال آلتو و سایر شهر های دیگر مردم شروع کرده اند کمیته های محلی و منطقه ای را سازماندهی کنند و قصد دارند با هم به بحث و تبادل نظر بپردازند تا اینکه خود بر کشور خود حکومت نمایند.
منبع : خبرگزاری آفتاب
