یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

۶خرداد ۱۳۰۹ ـ نشر اسکناس ایران از دست انگلیسی ها خارج شد - بانک انگلیسی با فرمان ملکه ویکتوریا نقش بانک مرکزی ایران را برعهده داشت!


ششم خرداد ۱۳۰۹ (۲۷ماه مه ۱۹۳۰) دولت وقت امتیاز چاپ اسکناسهای ایران را که تا آن زمان منحصرا در دست انگلیسی ها بود لغو و بابت این اقدام خود، ۲۰۰ هزار لیره به انگلیسی ها غرامت پرداخت کرد! و همچنین اجازه داد که انگلیسی ها بانک خود را در تهران و شعب آن را در استانها داشته باشند تا دهانشان بسته شود و اعتراض نکنند. انحصار چاپ و نشر (به جریان گذاری) اسکناس ایران به مدت چهل سال در دست بانک انگلیسی بود که بعدا تحت عنوان فریبنده بانک شاهنشاهی بکار بانکداری در ایران ادامه داد. بانک انگلیسی که از۳۱ مارس ۱۸۹۰ عملا کار خود را در ایران آغاز کرده بود، با این که از سال ۱۹۴۹ تغییر نام داده بود در سال ۱۹۵۲ (۱۳۳۱) به دست دکتر مصدق نخست وزیر وقت منحل شد که دو دهه بعد از آن، در ایران به نام بانک خاورمیانه انگلستان تجدید حیات کرد! و ثروتمندان ایرانی ظرف سالهای ۱۹۷۶ تا پایان ۱۹۷۸ معادل صدها میلیون لیره از طریق آن از کشور خارج ساختند. ناصرالدین شاه قاجار امتیاز فعالیت بانک انگلستان (شعبه شرق) را به انگلیسی ها داده بود و ملکه ویکتوریا در ۱۸۸۹ با صدور یک فرمان! اجازه داده بود که این بانک در ایران به کار پردازد و بانک پس از یافتن محل در تهران، از ۳۱ مارس ۱۸۹۰ کار خود را در وطن ما آغاز و نشر اسکناس (پول کاغذی) ایران را که حساسترین حق غیر قابل انتقال یک ملت حاکم است به دست گرفته بود و سیاست پولی ما (خزانه دولت و جیب مردم) در اختیار یک دولت معروف به استعمارگر و پولهای کاغذی منتشره آن قرار گرفته بود!. مقر مرکزی این بانک در تهران در ساختمانی واقع ضلع شرقی میدان توپخانه بود که بعدا بانک بازرگانی (نخستین بانک غیر دولتی ایران) در آنجا مستقر شد. به عبارت دیگر؛ از ۱۸۹۰ تا سال۱۹۳۰ ( ۱۳۰۹خورشیدی)، یک بانک انگلیسی وظایف بانک مرکزی وطن ما را انجام می داد که حتی یادآور شدن آن دردناک است.
از خرداد ۱۳۰۹ (۲۷ مه ۱۹۳۰) دولت ایران، خود (نخست از طریق بانک ملی و بعدا پس از تاسیس بانک مرکزی، توسط آن) کار چاپ اسکناس را به دست گرفته است.
منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز


همچنین مشاهده کنید