چهارشنبه, ۱۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 8 May, 2024
مجله ویستا

لباس جدید امپراتور


لباس جدید امپراتور
پوتین پیشنهاد داده همکار قدیمی و یار وفادارش دیمیتری مدودوف رئیس جمهور آینده روسیه بشود. مدودوف هم در پاسخ به لطف و مرحمت پوتین پیشنهاد داده اگر رئیس جمهور شد پوتین هم نخست وزیر بشود.
ولادیمیر پوتین دوشنبه گفت در صورتی که مردی که پیشنهاد کرده رئیس جمهور بشود مرد پیروز انتخابات باشد حاضر است نخست وزیر شود. پوتین در کنگره حزب خود، حزب روسیه یکپارچه، گفت اگر مردم روسیه از دیمیتری مدودوف حمایت کنند و در انتخابات ریاست جمهوری به او رای بدهند، آماده خواهد بود ریاست دولت را برعهده بگیرد. نیویورک تایمز نوشت پوتین با این کار مشخص کرد که حتی پس از پایان دوره ریاست جمهوری اش قصد ندارد از صحنه سیاسی روسیه بیرون برود. مدودوف دوشنبه بنا بر اعلامیه یی که از تلویزیون پخش شد، به طور رسمی به عنوان نامزد حزب روسیه یکپارچه برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری برگزیده شده است. اخبار این هفته روسیه، چنان که روزنامه نیویورک تایمز نوشته، به دوره یی از حرکات از قبل پیش بینی شده برای انتقال قدرت در روسیه که از ماه اکتبر (اوایل پاییز) شروع شده بود پایان می دهد. اوایل پاییز بود که پوتین پیشنهاد داد برای اینکه نفوذ خود بر عرصه سیاسی روسیه را نگه دارد آماده است تا بعد از پایان ریاست جمهوری خود نخست وزیر بشود. بنا بر قانون اساسی روسیه، پوتین نمی تواند برای بار سوم برای یک دوره چهارساله دیگر رئیس جمهور بشود و باید در پایان این دوره از ریاست جمهوری خود صندلی اش را به شخص دیگری بسپارد. البته برخی هم به گریزی قانونی اشاره می کنند که طی آن ممکن است وقتی مدتی از ریاست جمهوری مدودوف می گذرد، او کناره گیری کند تا راه را برای دوباره رئیس جمهور شدن پوتین باز کند. بنا بر قوانین موجود اگر مدودوف مدتی پس از آنکه رئیس جمهور شد از ریاست جمهوری خود کناره گیری کند پوتین می تواند برای بار سوم به ریاست جمهوری فکر کند. البته در آن صورت باید انتخابات ریاست جمهوری زودهنگام در روسیه برگزار شود که پوتین اجازه خواهد داشت در آن شرکت کند. خبرگزاری اینترفکس روسیه نوشت در رای گیری غیرعلنی بین اعضای حزب، ۴۷۸ نفر به مدودوف رای دادند در حالی که فقط یک نفر با نامزد شدن او مخالفت کرده است. شبکه خبری سی ان ان نوشت؛ وقتی پوتین به طور علنی اعلام کرد که از مدودوف حمایت می کند رای گیری روز دوشنبه یک جورهایی فرمالیته بود. مدودوف تنها نامزد بود و اعضای حزب بعد از سخنرانی او و پوتین رای های غیرعلنی خود را به صندوق ریختند.پوتین در سخنرانی خود گفت مدودوف مردی «فوق العاده روراست و شرافتمند» است.پوتین گفت؛ نباید خجالت زده باشیم که بخواهیم آینده روسیه را به دست مردی مثل مدودوف بسپاریم. خبرگزاری اینترفکس هم نوشت؛ مدودوف در سخنرانی خود که طی آن نامزدی اش را پذیرفت، گفته که روسیه فرصتی طلایی در راه رشد و توسعه دارد.مدودوف گفت؛ «فرصتی طلایی داریم تا کشورمان را قوی تر کنیم، جامعه مدنی مان را رشد بدهیم و گستره اقتصادی مان را موثرتر کنیم.»نظرسنجی ها در روسیه نشان می دهد، چنان که روزنامه گلوب اند میل کانادا نوشته، ۵۰ درصد از مردم روسیه حاضر هستند به کسی رای بدهند که پوتین از او حمایت می کند. پوتین و مدودوف هر دو طرفداران زیادی در روسیه دارند. حزب یکپارچه روسیه در آخرین انتخابات پارلمانی آرا را به نفع خود ربود و دوسوم آرا را به دست آورد. با توجه به حمایت محکم و علنی پوتین از مدودوف و این موضوع که فعلاً رقیب قابل ملاحظه یی برای رقابت در انتخابات آینده روسیه پا پیش نگذاشته، احتمال زیادی می رود که مدودوف ۴۲ ساله بتواند در انتخاباتی که حدود چهار ماه دیگر در اسفند (دوم مارس ۲۰۰۸) برگزار می شود، پیروز میدان باشد.
● بازی قدرت
پوتین دوشنبه به کنگره گفت قصد ندارد در مقام نخست وزیر توزیع قدرت را به هم بزند و مثل رئیس جمهور رفتار کند. در روسیه قدرت نخست وزیر از رئیس جمهور خیلی کمتر است. از زمانی که در سال ۱۹۹۱ حکومت کمونیستی روسیه فرو ریخت، سمت ریاست جمهوری سمتی قدرتمند در روسیه بوده و بر کار ارتش و سیاستگذاری های خارجی نظارت کرده است. رئیس جمهور همچنین اختیار دارد که نخست وزیر را عزل یا نصب کند. اینکه قدرت از یک بدنه دولت به بخش دیگر منتقل بشود در روسیه نادر بوده اما گاه رخ داده است. آنچه کمتر رخ داده این بوده که قدرت مردی که ریاست کشور را بر عهده داشته با تعویض دفتر کارش تغییر کرده باشد. به این ترتیب و با توجه به حمایت ۸۰ درصدی مردم، از آنجا که مدودوف تاکنون با رای مردم منصبی نصیبش نشده و تقریباً به صورت مادام العمر (۱۷ سال) همیشه معاون پوتین بوده، احتمال بسیار زیادی وجود دارد که حتی با وجود انتخاب مدودوف پوتین عنوان مرد اول دنیای سیاست روسیه را همچنان برای خود نگه دارد. برخی هم احتمال می دهند نفوذ پوتین لااقل در ماه های اول ریاست جمهوری مدودوف به چشم خواهد آمد.لیلیا شوتسوا، یک تحلیلگر امور سیاسی در مرکز کارنگی مسکو، می گوید؛ «تیمی که قدرت را در کرملین در دست دارد نمی خواهد از صحنه کنار برود.»شوتسوا پیش بینی می کند برای همین پوتین به محض اینکه نخست وزیر شود تلاش می کند اختیارات نخست وزیر را افزایش بدهد. البته ایجاد دو وزنه سیاسی ممکن است کشمکش هایی را ایجاد کند.شوتسوا می گوید در این بین سیاستمداران ارشد مملکت می مانند که باید از کدام جناح حمایت کنند. «فیلمی راه خواهد افتاد. باید بنشینیم و تماشا کنیم.»سرگئی مارکوف، تحلیلگری سیاسی که با کرملین همکاری نزدیکی دارد، می گوید؛ «غاینکه چه کسی قدرت بیشتری خواهد داشتف به پوتین بستگی دارد. هم اکنون قدرت در دست پوتین است. باید دید که آیا او دوست دارد این قدرت را همچنان در دستان خود نگه دارد یا اینکه بخواهد این قدرت را پله به پله در اختیار مدودوف قرار بدهد. اما این هم به این موضوع بستگی خواهد داشت که مدودوف تا چه اندازه رئیس جمهور خوبی باشد.»همکاری پوتین و مدودوف به سال هایی برمی گردد که هردو در دفتر شهرداری سنت پترزبورگ در اوایل دهه نود همکار بودند.شیکاگو تریبون هم نوشته انتخاب مدودوف که همیشه مورد حمایت پوتین بوده اما مردی ضعیف تر از او به حساب می آید، نشان می دهد که در آینده پوتین ۵۵ ساله همچنان مرد شماره یک سیاست روسیه محسوب خواهد شد و اقتدار خود را بر صحنه سیاست روسیه همچنان حفظ خواهد کرد. اگرچه پیشینه شغلی مدودوف خوب است، اما از او بیشتر به عنوان یکی از وفاداران پوتین نام برده می شود که مدیری متوسط است. این را هم می گویند که مدودوف هر چه دارد از پوتین است و خود شخصاً مرد قدرتمندی نیست.استانیسلاو بلکوفسکی رئیس موسسه استراتژیک ملی مسکو می گوید؛ «او خیلی ضعیف است. وقتی موقع تصمیم گیری می رسد همیشه کلی سختی می کشد.»مدودوف پیشینه کار در ارتش یا نیروهای امنیتی نداشته است، برای همین از نگاه غربی ها لیبرال می آید اما برخی هم می گویند این لیبرال بودن بیشتر ظاهری است.روزنامه کانادایی گلوب اند میل به نقل از نیکلای پتروف، تحلیلگری سیاسی، نوشته؛ «او لیبرال نیست. نزدیک ترین فرد به پوتین است و همیشه با پوتین کار کرده.» البته این را هم در مورد مدودوف می گویند که ممکن است زمانی که رئیس جمهور بشود به مرور تیم خودش را شکل بدهد و کم کم از پوتین فاصله بگیرد.
● دوستی دو پادشاه در یک اقلیم
تا به اینجای کار، چه پوتین و چه مدودوف هنوز توضیح نداده اند که به چه شکل با یکدیگر همکاری خواهند کرد. مدودوف اعلام کرده همان خط مشی دولت پوتین را پیش خواهد برد؛ همان برنامه یی که قرار است روسیه را دوباره ابرقدرت کند. مدودوف هم گفته در عرصه های اقتصادی و سیاسی همان اصلاحات پوتین را پی خواهد گرفت و البته بر این هم تاکید کرده که این کار تنها در صورتی شدنی خواهد بود که پوتین نخست وزیر باشد. مدودوف تنها روزی که پیشنهاد کرد پوتین نخست وزیر بشود به این موضوع هم اشاره کرد. چون در دوره ریاست جمهوری پوتین رشد و توسعه در کشور سرعت قابل توجهی داشته چه خوب می شود اگر پوتین همچنان یک بازوی اجرایی در کشور باشد. مدودوف گفت؛ «شکی ندارم که در آینده هم درست مثل گذشته پوتین از منابع عظیم سیاسی که در اختیار دارد و از نفوذش در جامعه و جهان به نفع روسیه استفاده خواهد کرد. ما با هم به عنوان یک تیم سخت ترین و گسترده ترین مشکلات را حل خواهیم کرد.»
● قوه مجریه در روسیه
بنا بر قانون اساسی روسیه که در سال ۱۹۹۳ به تصویب رسیده است قوه مجریه در روسیه از دو بخش ریاست جمهوری و نخست وزیری تشکیل شده است. در زیر به بخشی از اختیارات هر یک اشاره شده است.
● ریاست جمهوری
رئیس جمهور پایه و اساس سیاست های داخلی و خارجی را تعریف می کند. او می تواند نخست وزیر را عزل یا نصب کند یا کل دولت را منحل اعلام کند. رئیس جمهور همچنین می تواند به ارتش فرمان بدهد. سمت فرمانده کل قوا را دارد و می تواند در کشور وضعیت اضطراری یا حکومت نظامی اعلام کند.
● نخست وزیر
نخست وزیر باید وزرای انتخابی خود را به رئیس جمهور معرفی کند. او کار اداره دولت را بر اساس قانون اساسی، قانون تصویب شده در مجلس و دستورات رئیس جمهور پیش می برد. وزرای کابینه می توانند سیاست های گوناگونی را مثل سیاست های پولی، دفاعی، امنیتی و خارجی تبیین کنند.
برمک بهره مند
منبع : روزنامه اعتماد