تاسیس هاییتی ، نخستین کشور مستقل سیاهپوستان و تولد میکی موس

● تاسیس هاییتی ، نخستین کشور مستقل سیاهپوستان
۲۰۴ سال پیش در روز ۱۸ نوامبر سال ۱۸۰۳ میلادی ، بازمانده سپاه فرانسه در شهر سن دومینگو تسلیم برده های سابق سیاهپوست می شود.
به این ترتیب مستعمره سابق فرانسه به نخستین کشور مستقل سیاهپوستان تبدیل شده و هاییتی نامیده می شود.
این کشور جدید در جزایر آنتیل بزرگ در دریای کاراییب و در غرب جزیره هیسپانیولا واقع شده است.
نام هاییتی برگرفته از ساکنین اولیه آن سرخپوستان تاینوس از شاخه آراواکس ها است.
این سرخپوستان پس از استعمار توسط اروپایی ها به شکل غم انگیزی به دلیل کار اجباری ، سرکوب و بیماری های سوغات اروپا منقرض شدند.
نخستین برده های سیاهپوست از سال ۱۵۰۲ میلادی جایگزین سرخپوستان در مزارع ، معادن و خانه ها می شوند. فرانسوی ها در قرن هفدهم اسپانیایی ها را از این بخش از جزایر آنتیل بیرون رانده و این جزایر را متصرف می شوند.
این مستعمره به دلیل مزارع نیشکر و تعداد زیاد بردگان سیاهپوست یکی از غنی ترین مستعمرات ماورا البحار فرانسه محسوب می شد.
درآستانه انقلاب فرانسه ، این مستعره دارای ۶۰۰ هزار جمعیت بود که ۵۰۰ هزار نفر از آنها را بردگان سیاهپوست تشکیل می دادند.
اما بخش اسپانیایی جزیره ، به نام سن دومینگو از رونق برخوردار نبود و به زحمت چند ده هزار جمعیت داشت.
انقلاب فرانسه ، سرنوشت این جزیره را دگرگون می سازد. در روز ۱۵ مه سال ۱۷۹۱ در پاریس ، مجمع ملی به رنگین پوستان آزاد این جزیره حق رای داده و حقوق یکسانی برای آنها به عنوان مردان آزاد قایل می شود که البته این مساله شامل برده ها نمی شد.
در شب ۲۲ اوت سال ۱۷۹۱ میلادی «بردگان قهوه ای» (برده های فراری از مزارع که به جنگل ها پناه برده بودند) در یک مراسم وودو (جادوی سیاه) به رهبری بوکمان جادوگر وودو شرکت می کنند.
این سرآغاز یک جنگ مرگبار و طولانی بود که سرانجام به استقلال این مستعمره منجر گردید.
به زودی دامنه شورش بالاگرفت و مردی به نام فرانسوا توسن ملقب به توسن لوورتور رهبری شورشیان را به عهده می گیرد.
پس از به قدرت رسیدن ناپلئون ، او تصمیم می گیرد ، بار دیگر کنترل فرانسه بر این مستعمره را برقرار و شورش را سرکوب کند.
در فوریه سال ۱۸۰۲ میلادی ۲۳۰۰۰ سرباز فرانسوی با ۳۶ فروند کشتی جنگی به جزیره رسیده و در کاپ فرانسه پیاده می شوند.
ژنرال لوکلر ، شوهر خواهر ناپلئون فرماندهی این سپاه را به عهده داشت.
در روز ۷ ژوئن سال ۱۸۰۲ میلادی ، ژنرال لوکلر از توسن لوورتور دعوت می کند تا برای مذاکره به شهر سن دومینگو بیاید.
اما به محض ورود توسن ، لوکلر او را دستگیر و به همراه اعضای خانواده اش به فرانسه می فرستد.
توسن لوورتور در روز ۷ آوریل ۱۸۰۳ میلادی در زندان قلعه ژوکس بر اثر رنج فراوان می میرد.
پس از تبعید لووتور دامنه شورش بالا می گیرد و تب زرد نیز به کمک استقلال طلبان آمده و ده ها هزار سرباز فرانسوی را قتل عام می کند. یک بیماری که سیاهپوستان در مقابل آن مصونیت داشتند.
پادگان های فرانسوی یکی پس ازدیگری به دست استقلال طلبان تصرف می شوند و سرانجام باقیمانده سپاه فرانسه در شهر سن دومینگو تسلیم می گردد.
به این ترتیب در روز ۱۸ نوامبر سال ۱۸۰۳ میلادی ، بازمانده سپاه فرانسه تسلیم استقلال طلبان سیاهپوست شده و کشور هاییتی تاسیس می شود.
هاییتی نخستین مستعمره سیاهپوست نشین بود که توانست از چنگال استعمار رهایی یافته و به یک کشور مستقل تبدیل شود.
● تولد میکی موس
۷۹ سال پیش در روز ۱۸ نوامبر سال ۱۹۲۸ میلادی تماشاگران نیویورکی کولونی تئاتر شهر نیویورک میکی موس ، موش کوچک و بازیگوش را در فیلم کارتون «کشتی بخار ویلی» مورد تشویق قرار دادند.
شخصیت میکی موس پیش از این تاریخ توسط والت دیسنی خلق شده بود اما روز ۱۸ نوامبر سال ۱۹۲۸ میلادی که مردم برای نخستین بار با تصویر و شخصیتش آشنا شدند ، در واقع به تاریخ تولد میکی ماوس تبدیل گردید.
این موش کوچک در ابتدا توسط والت دیسنی مورتیمر نامیده شده بود اما با اصرار همسر والت نامش به میکی تغییر یافت.
این نخستین فیلم میکی و نخستین فیلم ناطق کارتون بود.به زودی میکی به یک چهره برجسته سینما تبدیل می شود.
میکی از روزی که توسط والت خلق شد چندین بار تغییر شکل داد و لباس هایش تغییر کردند تا سرانجام به میکی موس امرزوی که ما می شناسیم تبدیل گردید.
والت کارتون های بیشتری از میکی را در معرض نمایش قرارداد و میکی یک چهره آشنا برای همگان شد.
موش کوچک شخصیت یک قهرمان شجاع را یافت و بازیگوشی روزهای تولدش را کنار گذاشت.
به این ترتیب ، در روز ۱۸ نوامبر سال ۱۹۲۸ میلادی تماشاگران کولونی تئاتر شهر نیویورک ، میکی ماوس ، موش سیاه کوچک و بازیگوش را در فیلم کارتون ناطق «کشتی بخار ویلی» مورد تشویق قرار دادند.این روز به تاریخ تولد میکی ماوس تبدیل گردید.
ماجراهای میکی در سراسر جهان معروفیت دارند.باگذشت ۷۹ سال از تولد میکی ماوس هنوز هیچ شخصیت کارتونی نتوانسته جای او را بگیرد.

بهرام افتخاری

منبع : روزنامه جام‌جم