بی حجابی اجباری ،حجاب اجباری

از سال های اول انقلاب تاکنون مسئله حجاب یکی از مسائل چالش برانگیز حوزه زنان بوده است، که برخی زمان ها جنبه حاد و در برخی اوقات نمود کمتری داشته است. از همان زمان در نگاه بخشی از دولتمردان، زنان همواره به عنوان عاملان فساد، انحراف، مخل امنیت اجتماعی و ... در جامعه تلقی شده اند.
از این رو بیانات و اقدامات مسئولین چه در نظر و چه در عمل طیفی از کارفرهنگی تا برخورد و زندان برای زنان را دربرداشته است.
در فروردین ماه سال ۱۳۸۶ اولین ماه سال "اتحاد ملی و انسجام اسلامی" سردار رادان رئیس پلیس تهران از طرح مبارزه با بدحجابی خبر داد که طی این طرح پلیس اجازه می یافت به حوزه نحوه پوشش زنان و برخورد با آنان وارد شود. البته این طرح پس از چند روز به طرح " افزایش امنیت اجتماعی و اخلاقی" تغییر نام داد.
پس از اعلام نظر رئیس پلیس تهران و مصاحبه مدیر کل مبارزه با مفاسد اجتماعی هر روز صفحات روزنامه ها مملو از اخبار مربوط به زنان و برخورد پلیس با آنان است. زنان از خود می پرسند که تا چند سال باید تاوان تصمیم گیری های منفعلانه و برخوردهای سیاسی را بپردازند و تا چه زمانی دولت ها باید به خود اجازه دهند که به حیطه خصوصی افراد وارد شوند؟
به افرادی که چنین تصمیماتی را برای نیمی از جمعیت کشور اتخاذ می کنند توصیه می شود که قبل از ورود به عمل، یک نظرسنجی واقعی از حلقه کوچک خانواده و زنان فامیل به عمل آورند و نظر آنان را به عنوان یک زن در زمینه چنین اقداماتی جویا شوند؟!
سال ۱۳۵۷ زمانــی که زنـان دوشادوش مردان بــرای تغییر رژیم شاهنشاهی به جمــهوری و کســب آزادی تــلاش می کردند و در صحنه حضور فعال داشتند هرگز تصور این گونه بی حرمتی ها را نمی کردند. دختران و پسران پلیسی که امروز آن ها را به مواجهه با مادران و مادر بزرگانشان روانه کوی و برزن می کنید هنوز به دنیا نیامده بودند. امروز به فرزندان نسل سوم انقلاب اجازه داده اید با برخوردهای خشن و ناپسند با زنانی که به زعم آنان حجابشان کامل نیست مواجه شوند و به قول مسئولین نیروی انتظامی آنان را ارشاد کنند! چرا از گذشته پند نمی گیریم؟ آیا رضا شاه در بی حجابی اجباری موفق شد که این حکومت انتظار دارد در حجاب اجباری موفق شود؟ این گونه برخوردهای غیرمتعارف با زنان همچنان که تاکنون نتیجه نداشته، پس از این هم به ویژه در درازمدت نتیجه ای نخواهدداشت. زیرا مسائل اجتماعی فرآیندی است که ریشه درعملکرد گذشته حکومت هاوعوامل مختلفی چون اقتصاد، فرهنگ، سنت، دین وغیره دارد، که خود ناشی ازتصمیم گیری های غیرمنطقی تصمیم گیران گذشته وحال است.
از یک سو نیروی انتظامی اجازه برخورد با زنان را برای نیروهای خود صادر می کند و از سوی دیگر با اعلان شماره تلفنی از مردم می خواهد که اگر تخلفی در این برخوردها مشاهده کردند با آن شماره نیروی انتظامی را در جریان امرقرار دهند! این تناقض را چگونه می توان حل کرد؟ کل موضوع، مورد انتقاد مردم، زنان، کارشناسان و متخصصین مسائل اجتماعی است، حال نیروی انتظامی اصل موضوع را رها کرده و جزء را که رفتار پلیس در هنگام تذکر و یا دستگیری با زنان و دختران است (که در برخی موارد بسیار ناشایست و تاسف بار است) مورد عنایت قرار داده است؟
مسئولین نیروی انتظامی اجازه برخورد در حد دستگیری، توقیف ماشین، تعیین جریمه، پرونده سازی و ... با افراد بدحجاب را صادر می کنند درحالی که آنان ضابطان قضایی بوده و حکم باید توسط قاضی در دادگاه صالحه صادر شود. از طرفی مسئولین قوه قضائیه اظهار می کنند که موضوع بدحجابی در قوانین ایران به عنوان جرم تعریف نشده است بنابراین نمی توان با آن برخورد قضایی کرد ولی آقای مرتضوی دادستان تهران که نهاد تحت امر ایشان یکی از زیرمجموعه های قوه قضائیه است، تا آن جا پیش می روند که از زندانی کردن و تبعید زنان خبر می دهند؟! ازمسئولین محترم انتظار داریم این تناقض هارابرای شهروندان کشورحل کنند و مشخص کنند هر دستگاهی دارای چه وظایف و عملکردی است؟ این گونه تداخل دروظایف، شهروندان را دچار سردرگمی و کشور را با بحران بیشتر مواجه خواهد کرد.
زمانی که خبر تربیت پلیس زن مطرح شد بارقه ی امیدی در دل زنان دمیده شد زنان امیدوار بودند که حضور زنان پلیس در سپهر اجتماعی امنیت و آرامش بیشتری برای شهروندان به ارمغان آورد.
خانم های پلیس شما خواهران و دختران ما هستید، کمی در مورد ماموریت هایی که به شما داده می شود تامل کنید و آن گاه وارد عمل شوید! آیا هرگز از خود پرسیده اید که شما را به رودرویی با چه کسانی گماشته اند؟ آیا گروه هدفی را که برای شما تعریف کرده اند، برای خودتان قابل توجیه است؟ حد و حدود حجابی که شما را برای مبارزه با نوع بد آن مامور می کنند تا کجاست؟ میزان کوتاهی شلوار، بیرون بودن مو، کوتاه و تنگ بودن مانتو و غیره، شما نیک می دانید که این امور نسبی است و می تواند از فردی به فرد دیگر با برداشتی متفاوت و بالطبع واکنشی متفاوت همراه باشد.
این گونه اقدامات ناهنجاری های اجتماعی را به محافل مخفی و پستوها خواهد کشاند و فقط تاحدودی صورت مسئله را پاک خواهد کرد ولی مشکل اصلی همچنان پای برجا خواهد ماند. لذا توجه شما را به این گونه تصمیم گیری ها بر علیه زنان جلب می کنیم و این نحوه برخوردها را بیانگر ناتوانی مسئولین در حل و فصل ریشه ای مشکلات اجتماعی و دست یابی به یک سیاست گذاری منسجم، با ثبات و پایدار می دانیم. از این رو از شما انتظار داریم به عنوان یک "زن" بیش از هرچیز به جای مبارزه با معلول به علل و ریشه های مشکلات بیندیشید و به راه حل های عملی، باثبات و تاثیرگذار فکر کنید، در غیراین صورت هر اقدامی بی نتیجه خواهد ماند. آیا مشکلاتی چون روسپیگری، اعتیاد، جرایم گوناگون، ایدز، تجارت زنان و مسائلی از این قبیل، که در دهه های اخیر به طور اخص دامن گیر زنان جامعه شده است و مرتبا از طرف ارگان های ذیربط آمار روبه رشد آنان اعلام می شود! نسبت به پوشش زنان از اهمیت کمتری برخوردار است که مورد غفلت قرار گرفته است؟
دخالت شما خواهران نیروی انتظامی در جایی که فساد و اخلال در نظم عمومی دیده شود بسیار ضروری و شایان تقدیر است ولی در غیر این صورت وظیفه شما با سایر شهروندان یکسان خواهد بود. ما زنان انتظار داریم سیستمی را که در آن فعالیت می کنید به سوی قانونمندی و شهروندمداری سوق دهید ونگوئید که ما ماموریم ومعذور، زیرا در یک حکومت اسلامی یک مامورمسئول است و نه معذور و نگذارید که تفکر مردسالارانه شمارا نیزبه ورطه خود کشدوبه دست شما بازتولید شود.
البته می بایست تصریح کرد که بدحجابی با بی بندوباری متفاوت است ولی باید دید که گروه دوم چرا به این ورطه افتاده اند به هر دلیل، خشونت و زور عاملی برای تغییر این گروه نیز نخواهد بود، مگر آن که شرایط اجتماعی تغییر کند و برای این افراد امکان یک زندگی سالم مهیا شود. بنابراین برای ایجاد تغییر در گروه دوم سیاستگذاران باید تلاش کنند، باهدف گذاری صحیح و برنامه ریزی، به قاعده مند کردن نظام اجتماعی بپردازند. زیرا پدیده بی بندوباری و بی حجابی ارتباط مستقیم با رابطه دولت- ملت و مسائلی دارد که ناشی از بی برنامگی در سطح کلان کشور است.
در سال های گذشته عده ای تلاش کردند که رابطه ی مدت ها مخدوش شده بین نیروی انتظامی و شهروندان را به شرایط مطلوبی بازگردانند ولی مسئولین فعلی با اشتیاهات خود مجددا در حال دامن زدن به بی اعتمادی و عدم همکاری بین پلیس و شهروندان هستند. این خود زنگ خطری در ایجاد فاصله بیشتر بین دولت و ملت است.
باید اذعان کرد سیاست هایی که ۲۷ سال تجربه شده و نتیجه نداده است همچنان تداوم دارد. این سیاست ها بیش از آن که به حفظ امنیت و مدیریت بحران (بحرانی که کل جامعه را فرا گرفته است) کمک کند، خود مخل امنیت و مسبب سلب حقوق شهروندان شده است. از این رو از مسئولین نهادهای مرتبط مصرانه خواستار تجدید نظر اساسی در نحوه واکنش ها، سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها برای برقراری امنیت اجتماعی و اخلاقی خصوصا درمورد پوشش زنان و برخورد با آنان تحت عنوان بدحجاب هستیم.
ما زنان، آقای احمدی نژاد را به مرور شعارهای زمان انتخابشان فرا می خوانیم و از ایشان می خواهیم که به نهادهای تحت امرشان دستور توقف برخوردهای نظامی و قضایی با زنان را صادر کنند. در ضمن یادآور می شویم شاخص ارزیابی میزان احترام به مقام زن در نزد دولت مهرورز و عدالت محور، شیوه عمل و برخورد با نیمی از جمعیت کشور است.
اعمال مدیریت صحیح و متناسب با شئون اجتماعی شهروندان را مجددا به رئیس جمهور محترم یادآور می شویم و اعتقاد داریم که این گونه برخوردها در شان زنان جامعه ایران نیست. دولتمردانی موفق به پیوند ارگانیک با ملت خود خواهند شد که خواسته ها و نیازهای روز جامعه و شهروندان را بشناسند و به مطالبات آنان پاسخ متناسب با شرایط زمان و مکان بدهند.

فاطمه فرهنگ خواه

منبع : کانون زنان ایرانی