شاسوسا در شعر سهراب سپهری: زن اثیری و ازدواج جادویی

نویسنده : صفی‌زاده - فاروق
ویراستار : سیداخلاقی - محمد
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۳/۰۷/۰۸
رده دیویی : ۸fa۱.۶۲
قطع : رقعی
جلد : شومیز
تعداد صفحه : ۱۱۲
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۳۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۵۶۲۹-۸۰-۲

این کتاب بررسی و تحلیل یکی از سروده‌های سهراب سپهری به نام 'شاسوسا' است (در بخشی از این منظومه آمده است: '... شاسوسا تو هستی/ دیر کردی:/ از لالایی کودکی/ تا خیرگی این آفتاب/ انتظار تو را داشتم/ در شب شبکه‌ها صدایت زدم/ در سحر رودخانه/ در آفتاب مرمرها/ و در این عطش تاریکی صدایت می‌زنم: شاسوسا'....!). به زعم نگارنده: 'شاسوسا, زن اثیری سهراب, در نقش همان دئنای رهنمای اساطیری ایران است. در این شعر, زن اثیری به سهراب می‌پیوندد و هر دو در ازدواج جادویی شرکت می‌کنند و انسان کامل زاده می‌شود.... شاسوسا با خلقت و سپس هبوط آغاز می‌گردد: 'کنار مشتی خاک, در دوردست خودم, تنها نشسته‌ام....' سهراب خلقت و آفرینش اسلامی را به تصویر می‌کشد و هبوط آدم را که تنها می‌گردد.... زن اثیری, معشوقه ازلی در این جا خود را می‌نمایاند و سهراب از کودکی تا امروز در آرزوی این زن اثیری ازدواج جادویی و تولد انسان کامل بوده است: 'از لالایی کودکی, تا خیرگی این آفتاب, انتظار تو را داشتم'.... سهراب همه زندگی بشری را در این سفر به تصویر کشیده است... سهراب دارد به خلقت انسان کامل اشاره می‌کند. انسان کامل که همان کتبیه‌ای است که دوران ازلی و دوران هبوط تلخ. 'گل‌های اقاقیا در لالایی مادرم می‌شکند, ابدیت در شاخه‌هاست'. شاخه‌ها مظهر درخت حیات و باروری است و نماد عروسی. در این جا ازدواج جادویی به انجام رسیده و سهراب با زن اثیری جفت شده است. و در پایان: 'کنار مشتی خاک, در دوردست خودم, تنها نشسته‌ام. برگ‌ها روی احساسم می‌لغزند' و دوباره خلقت و هبوط و آفرینش و دوباره بازگشت به زندگی روزمره و....'.