پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

پست مدرنیسم و نسبی‌گرایی اخلاقی


پست مدرنیسم و نسبی‌گرایی اخلاقی
حالی که مطمئنم جنون حاکم بر نسبی‌گرایی اخلاقی یک پدیده پست مدرنیسم است اما موافق این نیستم که تفکر پست مدرنیسم دیدگاه «باری به هر جهت» را در مورد سیاست و اخلاق رواج می‌دهد و یا اینکه مانع از داوری در مورد کشتار یازدهم سپتامبر می‌شود.
برخلاف چنین عقیده‌ای من تفکر پست مدرن را گونه‌ای تواضع در اخلاق می‌بینم، تواضعی که مانع از تقسیم جهان به «ما» و «دیگران» می‌شود. با این دیدگاه هرگز نمی‌توانیم خود را صاحب حق و دیگری را در جبهه شر بدانیم. در واقع پست مدرنیسم به ما می‌گوید اگر چنین مستبدانه قضاوت کنیم تفاوتی با تروریسم نخواهیم داشت. اکثر شخصیت‌های مطرح پست مدرنیسم فلسفی ما را ملزوم می‌دانند که دیگران را در حکم دیگری که «از ما» نیست اما دارای محدودیت‌های مشابه ماست ببینیم.
این الزام انسان را به پذیرفتن دیگران دعوت می‌کند و نه به سکوت پیشه کردن و سخن نگفتن. به عنوان مثال درباره حادثه یازدهم سپتامبر همه آنها که مسوولند باید به پرسش کشیده شوند و البته در کنار این مساله همه ما باید نسبت به این کشتار اندیشه کنیم.
نیچه با نگاه چشم‌انداز‌گرایی که دارد هیچ جبهه‌گیری در مورد حقیقت را برنمی‌تابد.
هشدارهایی که در مقابل نسبی‌گرایی اخلاقی وجود دارد اغلب به دلیل ایجاد ناامنی و عدم اطمینانی است که در زندگی امروز بر جا گذاشته است.
تفکر پست مدرن چنین موقعیتی را خلق نکرده اما سعی دارد محدودیت‌ها و چارچوب این موقعیت را شرح دهد. البته ارزش‌های جدیدی نیز تعریف می‌کند.
مثلا روشنگری‌هایی همچون آزادی مخالفت کردن و کلیه حقوق فردی که اشخاص می‌توانند داشته باشند.
پس تفکر پست‌مدرنیسم درسی که برای ما دارد تواضع اخلاقی است و نه نسبی‌گرایی اخلاقی.

گری ایلس‌ورث
منبع : روزنامه تهران امروز