تکاپوی لیتوانی برای مقابله با روسیه

«در هفته گذشته موضوع اصلی رسانه های لیتوانی این سوال بود که روسیه چگونه لیتوانی را به خاطر حمایتش از گرجستان تنبیه خواهد کرد. در این باره سیاست مداران و مفسران لیتوانی نظرهای مختلفی دارند: از فرض تهاجم مستقیم در آینده گرفته تا انواع مختلف تحریم های اقتصادی. همزمان در وضعیتی که از سوی رسانه های گروهی لیتوانی نسبت به «روسیه غیر قابل پیش بینی» ترس به مردم القا می کنند، عالی ترین مقامات لیتوانی به طور جد بحث آمادگی ارتش خود را برای دفع حملات نیروهای روسی آغاز کرده اند. یکی از منابع اصلی نگرانی لیتوانی نمونه واضح نیروهای گرجی است که به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران پر تعداد تر و با تجربه تر از نیروهای لیتوانی بودند ولی با این وجود در برابر توان ماشین جنگی روسیه نتوانستند هیچ کاری انجام دهند. کافی است تعداد نظامیان آمریکایی حاضر در ماموریت های جنگی را از جانب گرجستان و لیتوانی مقایسه کنید تا متوجه ادعای بالا شوید. همچنین یوآزاس الکاس، وزیر دفاع لیتوانی، اعلام کرده است تمام اقدامات قانونی که با استراتژی دفاعی کشور ربط دارند باید با دقت بررسی شده و در صورت لزوم باید تماما تصحیح شوند.» به گزارش ایسنا خبرگزاری غیر دولتی رگنوم روسیه پس از به پایان رسیدن جنگ میان گرجستان و روسیه بر سر حاکمیت اوستیای جنوبی در منطقه قفقاز جنوبی و از سویی حمایت کشورهای حوزه بالتیک و لهستان و اوکراین از رژیم میخاییل ساکاشویلی، رییس جمهور گرجستان، به بررسی تحولات منطقه دریای بالتیک پرداخته و به طور ویژه کشور لیتوانی را از آن لحاظ مورد توجه خود قرار داده است که این کشور در جریان جنگ یاد شده به طور قاطعانه و علنی از اقدامات رهبران نظامی سیاسی جمهوری سابق اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی حمایت خود را ابراز داشت اما از قرار معلوم این کشور کوچک حوزه بالتیک (لیتوانی) از اقدام خود پشیمان گشته و از ترس اقدامات تلافی جویانه «خرس بزرگ» مدام در حال گمانه زنی در مورد تحولات آینده در روابطش با مسکو و تقویت توان دفاعی خود است تا شاید اگر بتواند جلوی حملات احتمالی روسیه را بگیرد.
«الکاس» می گوید: ما اقدامات مشخصی انجام خواهیم داد زیرا تحولات اوضاع نشان داد که حتی ارتش نسبتا قوی گرجستان با ۴۰ هزار سرباز وظیفه نتوانست به طور موثر مقابل حمله روسیه قرار گیرد. این درسی برای ماست که به ما یاد داد باید در آمادگی نظامی خود تجدیدنظر کنیم. خاطر نشان می شود که امروز تعداد سربازان وظیفه در ارتش لیتوانی از شمار دو هزار تن نمی گذرد. روزنامه ویلنیائوس دنیا به نوبه خود می نویسد: اگر چه اخیرا به کارشناسان دیپلماتیک سیاسی و نظامی لیتوانی وظیفه بررسی تمام اقدامات قانونی آمادگی ارتش برای رفع تهاجم (روسیه) محول شده است، اما والداس آدامکوس، رییس جمهور این کشور، در تشکیل جلسه اضطراری «شورای دفاع کشوری» عجله ای ندارد. اما میندائوگاس لادیگا، مشاور رییس جمهور در امور امنیت ملی، می گوید نخست، کارشناسان باید کار خود را انجام داده و پیشنهاد اعمال تغییرات محسوس را در استراتژی ملی دفاع ارایه دهند و سپس شورای دفاع کشوری آن ها را بررسی خواهد کرد و تصمیم گرفت که کدامین تغییرات را بپذیرد و کدامین را در نظر نگیرد. لادیگا نیز تاریخ تشکیل شورای دفاع را اما نگفت و به این حرف بسنده کرد: در یک زمان خوب تاریخ این جلسه و دستور کار آن به اطلاع خواهد رسید.
به طور همزمان اما در لتونی شورای دفاع کشوری سریعا تشکیل شد و روابط با روسیه و درجه آمادگی کشور برای دفاع بررسی شد. از سوی دیگر آندریوس کوبیلیوس، رهبر حزب «اتحادیه سرزمین پدری دموکرات های مسیحی لیتوانی»، در پایان نشست شورای حزب خود طی بیانیه ای خشمگینانه اعلام کرد که هیچ کسی در لیتوانی نمی خواهد شورای دفاع کشوری تشکیل شود که رییس جمهور رهبر آن است و سریعا استراتژی دفاع لیتوانی را در ارتباط با «وقایع روسی» که گفته می شود حاکی از آنند که روسیه ممکن است برای به دست آوردن خاک خود (کشورهای حوزه بالتیک) جنگی متعارف راه بیندازد، بررسی خواهد کرد. این گزارش با عنوان اینکه «محافظه کاران خواستار حفظ روند فرا خواندن جوانان به سربازی هستند» افزوده است: «آندریوس کوبیلیوس، رهبر حزب اتحادیه سرزمین پدری دموکرات های مسیحی لیتوانی، معتقد است اوضاع گرجستان نشان داد که کشورهای غربی بی تفاوتند اما ایثار لیتوانی برای برداشتن ماسک از روی صورت روسیه و آشکار کردن طرح هایش برای این کشور هزینه در بر خواهد داشت. بنابراین به گفته او لیتوانی باید در مورد دفاع کشور و این که آیا این کشور واقعا نیاز دارد به یک ارتش حرفه ای برسد و یا نیاز دارد به این که جوانانش یاد نگیرند از کشور خود دفاع کنند، غور و تعمق کند. کوبیلیوس می گوید که به دلیل وقایع گرجستان در فصل پاییز لایحه ای را تقدیم «سیم» [پارلمان لیتوانی] خواهد کرد که در آن پیشنهاد شده است که به این سوال اندیشیده شود که آیا ارزش دارد از فراخوان بیشتر سربازان وظیفه امتناع ورزیده شود و ارتش حرفه ای نگردد؟ خاطرنشان می شود سیم لیتوانی در ۱۵ ژوییه قانونی را تصویب کرد که در آن آمده است در سال ۲۰۱۳ این کشور باید به سوی یک ارتش حرفه ای پیش رود، یعنی پس از پنج سال دیگر نباید ارتشی به نام «ارتش سربازان وظیفه» وجود داشته باشد بلکه در سال ۲۰۱۲ باید در ارتش، یک میلیون و شش هزار سرباز وجود داشته باشد. تعداد سربازان فرا خوانده به ارتش از سال ۲۰۰۲ کاهش یافته است. در این سال ارتش ۶۳۰۰ سرباز را فرا خوانده بود. افزون بر این، به طور همزمان و به تدریج، تعداد نظامیان قراردادی نیز افزایش یافته است. بیشترین تعداد کارمندان دفتر ابتدایی و حرفه ای جنگی، داوطلبان و دیگر سربازان ذخیره در سال جاری بیشتر از ۱۶ هزار تن است.
خبرگزاری رنگوم با میان تیتر «حمایت از موشک های پاتریوت و استقرار پایگاه های ناتو در لیتوانی» می افزاید: «در بحبوحه هراس های ایجاد شده از تهدید نظامی از سوی روسیه، تعدادی از مفسران لیتوانی و سیاست مداران این کشور با تقویت توان نظامی کشورشان با کمک جدید ترین تسلیحات شبیه به آنهایی که باید از آمریکا وارد لهستان شود، موافقت کرده اند. والنتیناس میته، مفسر سیاسی کمپانی رادیو و تلویزیون «ال. آر. تی» لیتوانی در مقاله ای با عنوان «چندین درس از جنگ روسیه -گرجستان» می نویسد: اما باید متوجه شد که اگر چه رییس جمهور گرجستان درصدد رویارویی با تحریکات روسیه بر آمد و تلاش کرد در یک چشم بر هم زدن و نهایتا مشکل اوستیای شمالی را حل کند، ولی در دام روسیه افتاد. ارتش گرجستان ظرف چندین روز محو شد و متوجه شد که طرف دار ژنرال های روسی است. این کارشناس هم چنین رفتار ساکاشویلی را «احمقانه» خواند و می نویسد: این که اقدامات روسیه پاسخی به رفتار احمقانه میخاییل ساکاشویلی نبود، حداقل حاکی از آن است که روسیه از مدت ها قبل ظرف چند ماه بلافاصله پس از آن که گرجستان و اوکراین در بخارست رومانی قصد خود را برای به عضویت در آمدن در ناتو اعلام کردند، گردآوری نیرو را در اطراف مرزهای گرجستان آغاز کرده بود. این تحلیلگر با گذر به لیتوانی، خاطرنشان می کند: دولت های حوزه دریای بالتیک باید به ایجاد عادی و نه تشریفاتی نیروهای مسلح بیندیشند.
به دست آوردن سیستم موشکی پاتریوت آمریکا برای لیتوانی ایده خوبی است. » در ادامه این گزارش با عنوان «روسیه می تواند به وسیله تانک از ترانزیت به کالیننگراد محافظت کند»، آمده است: «برونیوس ناینیس، یک دانشمند سیاسی در مقاله ای با عنوان «لیتوانی در سایه گرجستان» این سوال را مطرح می کند که آیا روسیه به دفاع از راهی که ترانزیت این کشور را از طریق لیتوانی به استان کالیننگراد تضمین می کند با استفاده از زور بر نخواهد خواست و آیا این که نیاز نیست در لیتوانی تا زمانی که دیر نشده است، پایگاه هایی از ناتو مستقر شود که در دیگر کشور ها وجود دارد؟ با این حال بازار لیتوانی از واکنش روسیه می ترسد؛ پاسخ روسیه اگر نظامی نباشد، بنابراین یک حمله اقتصادی خواهد بود: اکثریت تحلیلگران لیتوانی معتقدند روسیه نمی تواند در آینده قابل پیش بینی تصمیم بگیرد به لیتوانی حمله مستقیم انجام دهد. زیرا این به معنی درگیری مستقیم با کشورهای عضو ناتو و جنگ سوم جهانی خواهد بود. لیتوانی بر خلاف گرجستان که فعلا هنوز حتی عضو برنامه آماده سازی عضویت در ناتو نیز نیست، عضو کامل این پیمان است. اما اگر روسیه لیتوانی را به خاطر حمایتش از گرجستان تنبیه نکند، بنابراین چه کاری خواهد کرد؟ چسلواس ایشکائوسکاس، ستون نویس بخش تحلیل وقایع خارجی رادیو«Ziniu Radiac» می نویسد: کرملین به اندازه کافی اهرم های اقتصادی در اختیار دارد تا با آن ها کشورهایی را مانند لیتوانی که به روسیه وابسته هستند، تنبیه کند.
این تحلیلگر با مقایسه وضعیت لیتوانی با روس زبان های دو کشور دیگر حوزه دریای بالتیک که از لحاظ تئوری نیز می توان آن ها را «آزاد کرد» می نویسد: به نظر می رسد اوضاع برای لیتوانی آرام تر باشد زیرا در این جا کم ترین روس زبان زندگی می کنند یعنی فقط ۳/۶ درصد. ممکن است لیتوانی بدون برق باقی بماند: در همین حال، بر اساس نظرسنجی از تاجران که توسط جامعه (اداره احیای بدهی ها) انجام شده است، ۷/۶۶ درصد از پرسش شوندگان معتقدند نقش فعال لیتوانی در درگیری گرجستان- روسیه می تواند تحریم های اقتصادی را به همراه خود داشته باشد. رایمونداس کوآدیس، مدیر دپارتمان اقتصادی بانک لیتوانی (بانک مرکزی)، در این باره می گوید: روسیه می تواند به خود اجازه دهد مستکبر شود و جریان کالاها را به بنادر کشورهای حوزه دریای بالتیک متوقف کند، با روش های غیر تعرفه ای واردات را محدود کند، قیمت های گاز خود را برای لیتوانی افزایش دهد، کالا های لیتوانی را تحریم کند و تا زمانی که اقتصاد ش را ژئوپلتیک کنترل می کند، دیگر اقدامات بسیار سخت اتخاذ کند. اگر روس ها گاز نفروشند ما از سال ۲۰۱۰ دیگر بدون برق خواهیم بود و این بسیار غم انگیز است.» در پایان این گزارش جامع آمده است: «تحریم احتمالی روسیه بستن لوله گاز صادراتی به لیتوانی: به اعتقاد واریم تیتارنکو، مشاور رییس بانک DnB Nord، کرملین می تواند قوی ترین اسلحه خود را نشان دهد انتقال انرژی. به گفته تیتارنکو، ضربه از بخش انرژی به لیتوانی وارد شود یعنی لوله گاز صادره از روسیه بسته شود که این برای لیتوانی دردناک خواهد بود.»

منبع : روزنامه ابرار