جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
مجله ویستا

ضرورت اعتماد سازی و چند نکته


ضرورت اعتماد سازی و چند نکته
دعوت شورای همکاری خلیج‌فارس از احمدی‌نژاد به عنوان اقدامی بی‌سابقه در تاریخ فعالیت این شورا دارای نکات و مسائلی است که به‌صورت مختصر به بخشی از آن در این نوشتار اشاره می‌شود.
۱) همانطور که می‌دانیم شورای همکاری خلیج‌فارس پس از پیروزی انقلا‌ب بهمن ۱۳۵۷ تشکیل شد. فلسفه تاسیس شورای همکاری خلیج‌فارس بیش از هرچیز به نظر نگارنده به دلیل مقابله با پیامدهای ناشی از تبعات و آثار موج انقلا‌ب اسلا‌می ۵۷ بود که بسترهای مناسبی را در کشورهای پیرامونی و به‌ویژه در بین ملت‌های حاشیه جنوبی خلیج‌فارس می‌توانست از خودش بجای بگذارد.
هراسی که از موج انقلا‌ب بهمن ۵۷ در بین حکام و سران شیوخ خلیج‌فارس به‌وجود آمده بود آنها را واداشت تا به پشت گرمی قدرت‌های غربی و در رأس آنان ایالا‌ت متحده آمریکا به فکر چاره‌جویی بیفتد تا بتوانند در مقابل اندیشه‌های متاثر از انقلا‌ب اسلا‌می ضدآمریکایی ملت ایران مقاومت کند.
اهمیت ژئوپلیتیک ایران و پتانسیل‌های منبعث از انقلا‌ب اسلا‌می وحشت حکام خلیج فارس را دو چندان کرده بود و به همین دلیل شورای همکاری خلیج‌فارس همواره در پایان نشست‌های خود و طی بیانیه‌هایی که از آن شورا صادر می‌شد مسائل اختلا‌فی فی‌مابین ایران و امارات متحده عربی را بر سر جزایر سه گانه تنب‌بزرگ، کوچک و ابوموسی برجسته ساخته و با بزرگ نمایی‌های زائدالوصفی شعارهای اختلا‌ف‌افکنانه و تفرقه‌اندازانه سرمی‌دادند.
۲) همانطور که می‌دانیم جزایر سه‌گانه مزبور در اوایل دهه ۱۹۷۰ میلا‌دی و پس از تشکیل دولت بحرین به عنوان دولتی مستقل و ختم منازعه ایران و انگلستان بر سر استقلا‌ل یا پیوستگی بحرین به ایران، تحت تصرف و تسلط ایران درآمد و از آنجا که رژیم شاه به عنوان بزرگ‌ترین متحد استراتژیک غرب و در رأس آن ایالا‌ت متحده آمریکا بود و رژیم شاهنشاهی مجری اهداف استراتژی غرب در منطقه بود؛ این قضیه با واکنش متنابهی از سوی اعراب روبه‌ر‌و نشد.
ولی همین مساله پس از پیروزی انقلا‌ب و دگرگون‌شدن وضعیت نیروها در منطقه حساس خلیج فارس در چارچوب بیانیه‌های شورای همکاری خلیج به‌صورت ترجیع بند ملا‌ل‌انگیز همواره تکرار شده است.
۳) با توجه به اهمیت و نقش انکارناپذیر جمهوری اسلا‌می ایران در منطقه و به‌ویژه در پرتو بازخوانی دقیق مسائلی از قبیل پرونده هسته‌ای ایران و چالش عمیق و خطرناکی که بین ایران از یک سو و دولت آمریکا و هم‌پیمانانش از سوی دیگر به‌وجود آمده است و همین‌طور نقش انکارناپذیر ایران در مسائل عمده منطقه از قبیل مسائل مربوط به عراق، لبنان و فلسطین و دغدغه‌های ناشی از مجموعه این مسائل برای شیوخ خلیج فارس که هم‌پیمانان ایالا‌ت متحده آمریکا در منطقه هستند، باعث شده بود تا برای نخستین بار از بالا‌ترین مقام اجرایی کشور جمهوری اسلا‌می ایران دعوت به عمل ‌آید تا در یک نشست رو در رو مابین ایران و کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس کالبد شکافی و برای آن راه‌حلی پیدا کنند.
۴) حضور آقای احمدی‌نژاد گرچه با ۱۲ پیشنهاد برای سران شورا همراه بود اما با نگاهی گذرا به مجموعه مسائل می‌توان گفت که پاسخگوی نیاز اعضای شورا و مبتنی بر برطرف کردن دغدغه‌های آنان نبود. سران شورای همکاری خلیج‌فارس انتظار داشتند تا در رابطه با مساله هسته‌ای و پیامدهای چالش میان ایران و آمریکا اطمینان‌هایی به آنان داده شود و یا در رابطه با مساله جزایر سه‌گانه حرف و حدیثی به میان آید اما در عمل چنین نشد و آنها گرچه با استقبالی گرم از شخص آقای رئیس‌جمهور حسن نیت خود را در آغاز نشان دادند اما در بیانیه پایانی اجلا‌س سخنان تکراری خود را در رابطه با جزایر سه‌گانه باز هم تکرار کردند و با لحن عتاب‌آمیزی ایران را به طرح پرونده جزایر مزبور در دادگاه‌های بین‌المللی تهدید کردند.
۵) در دوران ریاست جمهوری‌هاشمی رفسنجانی و طی اجلا‌س سران کشورهای اسلا‌می در پاکستان، پادشاه عربستان سعودی به هاشمی قول داده بود تا سوژه تکراری جزایر سه‌گانه را از دستور کار قطعنامه شورای همکاری خلیج فارس کنار بگذارد و تا آنجا که یادم هست در قطعنامه‌هایی که از چندین جلسه شورای سران منتج شد این موضوع لحاظ نشده بود.این نکته دلیلی بر این مدعاست که مساله جزایر سه‌گانه بیش از آنکه مساله‌ای جدی و اساسی باشد به‌عنوان یک ابزار فشار علیه نظام جمهوری اسلا‌می ایران و به تحریک ابرقدرت‌ها هرازچندگاهی دستاویز شده و به‌صورت حربه‌ای علیه ایران به‌کار می‌رود. ‌
مسلم است جمهوری اسلا‌می ایران به دلیل قدرت، نفوذ و توانایی‌های بالفعل و بالقوه‌ای که دارد موجب تشویش ذهن سران شیخ‌نشین‌های خلیج فارس و سایر کشورهای پیرامونی باشد.
بر ماست که با درایت و عقلا‌نیت ضمن حفظ کرامت و اعتبار ملت و دولت ایران و پافشاری بر حقوق حقه مردم ایران در جلب حفظ اعتماد همسایگان خود به‌صورتی شفاف و با کمال دلسوزی اقدام نماییم و همانطور که برای خنثی کردن نقشه‌های ابلیسی دشمنان تلا‌ش می‌کنیم کوشش کنیم تا ملت‌های برادر و همسایه را هم از خطرات و هم‌آلودی که دیگران نسبت به ایران تصویر می‌کنند خارج کنیم.
و صد البته که این مهم به پشتکار، درایت و عقلا‌نیتی بیش از پیش نیاز دارد، چیزی که با کمال تاسف به عنوان رهاورد سفر آقای رئیس جمهور به اجلا‌س سران شورای همکاری خلیج فارس قابل ارزیابی نیست.
۶) اعتماد سازی به صورت وظیفه‌ای مبرم در رابطه با همسایگان و به ویژه همسایگان جنوبی خلیج‌فارس، یک ضرورت است. نغمه‌های ناموزونی که در برخی از مطبوعات ایران و به طور مشخص در یکی از روزنامه‌های صبح که به طور مستقیم به‌عنوان یک مطبوعه حکومتی شناخته می‌شود و ادعاهای تاریخی در رابطه با بحرین می‌تواند بستر مناسبی را برای ایجاد تفرقه و بدبینی در میان همسایگان ما پدید آورد.این نوع ادعاها به نظر نگارنده علا‌وه بر وارد کردن خدشه به پروسه اعتمادسازی خواسته یا ناخواسته هیزمی است برای گرم شدن تنور تشتتی که دشمنان ایران و ملت‌های مسلمان منطقه خواستار دامن زدن به آن هستند.
علی حکمت
منبع : روزنامه اعتماد ملی