شپش در موهای سر

اگرچه بهبود وضعیت بهداشتی، اقتصادی و اجتماعی تأثیر بسزایی در کاهش آلودگی به شپش داشته است، اما همچنان این
انگل گستردگی جهانی دارد، به طوری که در دهه گذشته در ایالات متحده آمریکا هر سال ۶ میلیون مورد ابتلا به شپش گزارش می شد.
شپش مختص جامعه یا طبقه اجتماعی خاصی نبوده و ممکن است تمام افراد جامعه را بویژه در فصول سرد درگیر کند. شیوع این بیماری در کودکان بسیار بیشتر است و در جنس زنان شایع تر است.
ابتلا به شپش سر در تمام جوامع دیده می شود و برای مثال در دانش آموزان ابتدایی کانادا در هر زمان حدود ۲درصد ابتلا به شپش سر وجود دارد، به عبارتی دیگر ابتلا به شپش سر ارتباطی با وضعیت اقتصادی نداشته و در تمام طبقات اجتماع ممکن است رخ دهد، حتی در مومیاییهای مصر باستان هم رشک های مرده دیده شده است.
این حشره، با تماسهای نزدیک بین فردی یا هنگامی که افراد خانواده در فصول سرد برای تأمین گرما لباسهای بیشتری می پوشند و به صورت دسته جمعی زندگی می کنند و از شخصی به شخص دیگر انتقال می یابد.
● معرفی شپش:
شپش حشره کوچکی به رنگ سفید مایل به خاکستری است که دارای دهانی مخصوص مکیدن خون، دو شاخک و سه جفت پای کوتاه است.
شپش یک انگل خارجی بدن انسان محسوب می شود و می تواند سر و بدن را آلوده کند. تخم شپش «رشک» نام دارد و بیضی شکل و سفیدرنگ و به اندازه ته سنجاق است و به مو و درز لباسها می چسبد.
شپش در مو و لباس زندگی می کند و فقط به علت تغذیه روی سطح بدن می آید و خودش را به پوست بدن می چسباند و پوست را سوراخ کرده و بزاق خود را در زیر پوست تزریق نموده و با مکیدن خون، مواد زائدی را نیز از خود دفع می کند. همین تلقیح مواد زاید و بزاق به زیر پوست منجر به ایجاد برآمدگی قرمز رنگ خارش داری می گردد.
از نظر شدت و شیوع آلودگی به انواع شپش، عواملی چون سن، جنس، نژاد، وضعیت اقتصادی و اجتماعی مؤثر شناخته شده اند. آلودگی در تمام گروههای سنی دیده می شود، ولی شپش سر در کودکان (سنین مدارس ابتدایی) شیوع بیشتری دارد.
نکته اینجاست که اگرچه به طور معمول شپش در جوامع فقیر و متراکم شایع تر است، ولی در شرایط همه گیری تمامی طبقات اجتماعی و اقتصادی جامعه را فرا می گیرد و حتی در جوامع چندنژادی مشاهده شده که شپش سر در سفیدپوستان شایع تر از سیاه پوستان است.
● شپش سر چیست؟
شپش سر عفونتی انگلی است که توسط انگلی به نام «پدیکولوس هومانوس کاپیتیس» (PEDICULUS HUMANUS CAPITIS) ایجاد می شود. با وجود شیوع بیماری در جامعه، آمار دقیقی از میزان آن در کشور وجود ندارد. دختران بیش از پسران مبتلا می شوند و کودکان در سنین مدرسه بیشتر از بزرگسالان در معرض ابتلا هستند.
طول عمر این مزاحمهای کوچک کمتر از ۳۰ روز است. اما هر شپش ماده بین ۵۰ تا ۱۵۰ عدد تخم به جا می گذارد که هر کدام از این تخمها در یک کپسول بسیار چسبناک قرار گرفته اند. این کپسول از فاصله تقریباً ۵ میلی متری ریشه مو به مو می چسبد و براحتی جدا نمی شود.

منبع : روزنامه قدس