فراخود یا سوپرایگو

سوپر ایگو را می توان وجدان اخلاقی نامید، که در واقع سازمانی است که خانواده در حدود سن شش سالگی آن را در وجود ما تکمیل می کند. وقتی ما در خانواده، کارها را به خوب ها و بدها دسته بندی می کنیم، ارزش ها و ضد ارزش ها را در جدول ویژه ای به کودک یاد می دهیم، وجدان اخلاقی او را به کمال می رسانیم. اگر در خانه به کودک خوب و بد آموخته نشود، او وجدان اخلاقی نخواهد داشت : بنابراین تنبیه و تشویق، زیربنای ساختمان سوپرایگو یا وجدان اخلاقی است. تشویق دائمی برای کارهای خوب و تشویق نکردن برای کارهای بد که خود به معنای تنبیه خواهد بود. برای کودکان ما، در محیط داخلی خانه، باید زشتی از زیبایی متمایز و متفاوت باشد. اگر بچه ها زشت و زیبا را نشناسند، وجدان اخلاقی نخواهند داشت. وجدان اخلاقی یک محکمه نادیدنی است که از ما انتقاد می کند. پس از محکمه نیز حکم صادر می کند که این کارها ر انجام بده، آن کارها را انجام نده. این فرمان قوی چنان است که اگر ما غیر از آن را عمل کنیم، احساس کناه خواهیم داشت. احساس گناه علامت خاص و شاخص تشکیل وجدان اخلاقی است. یک انسان متمدن و فرهیخته باید از فکر ارتکاب به کار بد احساس گناه بکند. از ارتکاب به کار بد که شاید قالب تهی کند. کلیه مردم از نظر چگونگی وجدان اخلاقی به سه گروه تقسیم می شوند :
۱) مردمی که وجدان اخلاقی بسیار بزرگ و مستحکمی دارند. بی جهت و بی دلیل احساس گناه می کنند. وسواسی ها در این دسته جای دارند. آنها وجدان اخلاقی بسیار سخت گیری دارند. بدون این که واقعاً گناهی کرده باشند، احساس گناه می کنند.
۲) مردمی که وجدان اخلاقی ندارند. ما به آنها لقب بزهکاران جامعه می دهیم. بزهکارانی که مرتکب دزدی و قتل می شوند. از ارتکاب به جرم ها نیز احساس خرسندی و خشنودی دارند و خود را در شمار افراد زرنگ می بینند! هیچ گونه احساس گناهی ندارند یا اگر احساس گناهی دارند، اندک و قابل چشم پوشی است.
۳) گروه معتدل جامعه انسانی اند که نه مثل وسواسی ها وجدان اخلاقی گسترده و سخت گیر دارند و نه مثل بزهکاران فاقد وجدان اخلاقی اند. اگر کار بدی را که همگان به زشتی آن متفقاً معترف اند، مرتکب شوند یا به ارتکاب آن فکر کنند، احساس گناه می کنند، در غیر این صورت آسوده اند و احساس بدی ندارند. این وضع اعتدالی نرمال و هنجار شناخته می شوند..

منبع : بسوی آینده دات کام