محمود میرزا محمود قاجار

جنسیت: مرد
نام پدر: فتحعلی‌شاه
تخلص: محمود
تولد و وفات: (۱۲۱۴ -۱۲۷۱) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: ادیب ، تذکره‌نویس ، خطاط و شاعر
از کودکی نزد صدراعظم محمدشفیع تربیت یافت و مدت دوازده‌سال در محضر استادان مختلف ، علوم گوناگون را آموخت. وی خط را نزد عبدالطیف لاریجانی ، علوم غریبه را نزد علی‌اکبر خویی ، آداب قرائت را نزد حاجی محمد اصفهانی ، ریاضی اقلیدس رزا نزد میرزارضا مجوسی ، حل مشکلات آیات قرآنی را نزد ملامراد خراسانی و علم اخلاق را نزد حسن‌‌‌علی مازندرانی فراگرفت. از دیگر استادانی که صدراعظم برای آموزش او تعیین نمود یکی از ابوالقاسم همدانی ، برادر کوچکتر طرب ، و دیگری میرزا یوسف طرب بود و محمود قاجار اشعارش را نزد او می‌خواند. محمود میرزا مدتی حاکم نهاوند بود و در این دوره بناهای متعددی مانند: قلعه روئین ‌دز و باغ شاه و کاخ همایون و مدارس و مساجد و غیره می‌ساخت. سپس به حکومت لرستان گماشته شد و نهاوند را به برادر کوچکتر خود ، همایون میرزا ، واگذار کرد. تا اینکه در آغاز سلطنت محمدشاه به همراه عده‌ای از شاهزادگان که بر علیه شاه اقداماتی انجام داده بودند ، دستگیر و به تهران روانه گشت. از آثارش: "سفینهٔ‌المحمود" به امر فتحعلی‌شاه ، در یک مقدمه و چهار مجلس؛ "بیان‌المحمود"؛ "گلشن محمود" ، در ذکر احوال سلسلهٔ قاجاریه و بعضی از شعرا؛ "تذکرهٔ السلاطین"؛ "منتخب المحمود" ، در ذکر احادیث و معجزات نبوی (ص) ؛ "محمودنامه"؛ "نقل مجلس"؛ "نصیحهٔ‌المسعود" ، در اندرز به مسعود پسر ارشدش؛ "مقصود جهان"؛ "درر‌المحمود" که "دیوان" شعر اوست.

منبع : مطالب ارسالی