آیا حیات می‌تواند در اینترنت تکامل یابد؟

اگر اصول حیات عام هستند، آیا حیات می‌تواند در اینترنت پدید آید؟ من این سوال را از مارتین نواک (M.Nowak)، پویایی‌شناس تکاملی دانشگاه هاروارد و سازنده یک مدل ریاضی از پیدایش در تکامل پرسیدم. در تکامل، پیدایش (origin) دوره‌ای است که طی آن ساختارهای شیمیایی منحصر به فرد دچار جهش و انتخاب می‌شوند که آنها را به سوی همانندسازی و درنتیجه حیات هدایت می‌کند. اگرچه نواک روی حیات زیستی متمرکز است اما اصول حیات به طرز فراگیری تعمیم‌پذیر به نظر می‌آیند و شاید حتی در مورد پیکربندی الکترون‌هایی که در بستر فیبر نوری و سیلیکونی اینترنت جریان دارند نیز کاربرد داشته باشند. نواک می‌گوید «ویروس‌های کامپیوتری شکلی از تکامل هستند.» ایرن چن (I.Chen)، زیست‌شناس سیستم‌ها در دانشگاه هاروارد که متخصص مولکول‌های زیستی اولیه است، می‌گوید «این ویروس‌ها هم همانندسازی می‌کنند و هم در آنها جهش و انتخاب اتفاق می‌افتد، اما کسی آنها را زنده به حساب نمی‌آورد زیرا تصور بر این است که حیات باید از مواد شیمیایی ساخته شده باشد.» او به برنامه آویدا در دانشگاه ایالتی میشیگان اشاره می‌کند و می‌افزاید «بدون تردید ما می‌توانیم در کامپیوتر چیزهایی بسازیم که دارای معیارهای حیات طبق تعریف ناسا باشند، جز آنکه شیمیایی نیستند.»
درواقع باید گفت که ویروس‌های کامپیوتری و هرزنامه‌های ای‌میل، ویژگی‌هایی دارند که مسلما تکاملی است. اما نواک بیشتر به اشکالی از حیات اجتماعی علاقه‌مند است که اینترنت تولید می‌کند. او می‌گوید «همین که به افراد امکان می‌دهد طور دیگر عمل کنند، پدیده‌ای جالب است. این به ظهور ویژگی‌هایی بسیار متفاوت از آنچه تاکنون موجود بود، می‌انجامد.» این حرف او یادآور سخنان کارل ووس (C.Woses)، میکروبیولوژیست و پژوهشگر پیچیدگی است. او چندی پیش در مقاله‌ای درباره پیچیدگی و تکامل گفت «آنکه اکنون دستخوش این تکامل باورنکردنی شده، انسان است. در حشرات هم شاهد چیزهایی هستیم، اما آن فرآیندهای اجتماعی که انسان دارد با آنها تکامل می‌یابد، سطح کاملا جدیدی از سازمان‌یافتگی به وجود می‌آورند.»
Wired, Sep.۹, ۲۰۰۸
براندون کیم/ ترجمه کوروش پیربازاری

منبع : روزنامه کارگزاران