اثرات سینرژیک بین متغیرهای محیطی در پرورش قزل آلای رنگین کمان و قزل آلای قهوه ای

پس از آگاهی از تمامی متغیرها(از قبیل دما،شوری،اسیدیته،اکسیژن محلول و...) و اثرات آنها بر عملکرد ماهی قزل آلا دانستن اثرات سینرژیک بین این فاکتورهای متغیر بسیار مهم می نماید.برای مثال بالا رفتن دمای آب ممکن است مستقیما ماهی را تحت تاثیر نداده اما با کاهش در ظرفیت اکسیژن گیری آب،نیاز اکسیژنی ماهی را افزایش دهد.این اثر متقابل بین دما و ظرفیت اکسیژن گیری آب خصوصا زمانی اهمیت پیدا می کند که تراکم ماهی در واحد سطح بالا بوده و یا اینکه ماهیان در دمای بالا غذادهی شده باشند.در اینصورت اثرات دینامیکی می تواند نیاز اکسیژنی ماهیان را افزایش دهد.بنابراین هرگونه عکس العمل ماهی به تغییرات دما ممکن است مستقیما به دما یا سطح اکسیژن محلول آب مربوط بوده و پاسخ های سینرژیک نیز به دو متغیر یا متغیر دیگری باشد که اندازه گیری نشده است.گذشته از ارتباط بین دمای آب و سطوح اکسیژن محلول،سینرژی و اثر متقابل بین سطح تراکم آمونیاک آب و سطح اکسیژن محلول آن قابل توجه است.افزایش تراکم آمونیاک سبب کاهش سطح اکسیژن محلول می گردد؛که بدلیل تجزیه و تخریب مواد آلی می باشد.همچنین تراکم آمونیاک بصورت NH۳تحت تاثیر دمای آب، phو شوری قرار دارد.گرچه تراکم آمونیاک معمولا بصورت آمونیاک کل(مجموع NH۴+وNH۳)بیان می شود اما نسبت NH۴+ غیر سمی به NH۳ سمی بسیار متفاوت است.
بطور ساده سمیت آمونیاک در آب تازه با اسیدیته خنثی و یا کمی اسیدی(۷-۶=ph)کاهش می یابد.همینطور که ph آب بالا می رود(آب به سمت قلیایی شدن پیش می رود)،نسبت NH۳ سمی بیشتر شده و ممکن است سبب مشکلات در سلامتی ماهیان یا حتی مرگ و میر گردد.افزایش دمای آب با تبدیل بیشتر NH۴+ به NH۳ به مشکل می افزاید.در هر صورت،این اثر دمایی در آب های شور کاهش می یابد.
نتیجه اصلی این بحث این است که گزارش های بسیار کمی در مورد جزئیات آزمایشاتی وجود دارد که در آنها با فرض ثابت بودن همه متغیرها،تنها یک متغیر بخصوص تغییر می کند.به هر حال،باید توجه داشت که در میان مقالات مربوط به پرورش ماهی قزل آلا،پاسخ به متغیرهای اصلی(نظیر دما) بیش از دلایل بیولوژیکی این پاسخ ها اهمیت دارد.به عنوان مثال،استرس دمایی اثر خود را بر قابلیت تنظیم فشار اسمتیک ماهی ها گذاشته و بنابراین شوری آب و تراکم کلسیمی محیط می تواند با تاثیر بر حدود دمایی بر بقای ماهی مؤثر باشند.
با این اوصاف پروسه پاسخ ماهیان قزل آلا به یک متغیر می تواند افق های جدیدی را در باب پاسخ ای بیولوژیک و اکولوژیک در این گونه باز نماید.یک مثال مرتبط از استرالیای غربی،بروز عفونت Mycobacterium marinumدر جمعیت قزل آلای رنگین کمان می باشد.زمانی که در بسیاری از شرایط،بروز این عفونت ناچیز و غیر ممکن است،با بالا رفتن دمای آب به ۲۵ درجه سانتیگراد یا بیشتر،سرعت عفونت زایی بشدت افزایش می یابد و تلفات زیادی به بار می آورد.زمانی که دمای آب ورودی استخر از ۲۳ درجه تجاوز نماید،با روشن کردن برجک های تبخیری خنک کننده آب که در هر استخر پرورش قزل آلایی موجود است می توان به مشکل فائق آمد.دماهای بالای آب نه تنها نرخ عفونت زایی را بالا می برند همچنین خصوصیت شیمیایی آب را نیز تحت الشعاع قرار می دهند؛برای مثال ممکن است جدا کردن اثرات دما از تغییرات تراکم دی اکسید کربن آزاد،حضور آنیونها و کاتیونها بصورت محلول و رسوب یونها از قبیل آهن در آبهای غنی از یون مشکل باشد.

مهندس روزبه اردبیلی

environmental requirements and tolerance of Rainbow trout and Brown trout with special reference to Western Australia:A Review
by:Brett Molony

منبع : نشریه الکترونیک فارم