مبالغه در مورد قابلیت ها

بدون تردید همه ما در اطراف خود با کسانی مواجه شده ایم که از توانایی های خودشان تا حد اغراق تعریف می کنند و داستان های باورنکردنی از مناقب و محاسن خود می بافند البته نامی که ما در گفتارهای عامیانه بر این اغراق و غلو می گذاریم و از آن به عنوان «خالی بندی» یاد می کنیم شاید در خور پرداختن در یک صفحه جدی روزنامه نباشد اما نیویورک تایمز گزارشی را به مطالعاتی اختصاص داده که در همین زمینه به تحقیق پرداخته است.
به نظر کارشناسان اکثر مردم کم و بیش در مورد قابلیت ها و توانایی های خود اغراق و غلو می کنند و می توان به خوبی تشخیص داد که تا چه حد مبالغه و تا چه حد واقعی است. مطالعات جدیدی که روی تعدادی از دانشجویان انجام شده نشان می دهد این مبالغه ها از لحاظ روانی با دروغ، پیچاندن و دور زدن حقیقت فرق دارند. اغراق کردن در مورد عملکرد و توانایی ها هرگز به اندازه دروغ گفتن یا تلاش برای رازداری در انسان احساساتی همچون اضطراب و ترس ایجاد نمی کند حتی تا حدودی به تقویت تصویری که شخص از خود دارد کمک می کند. نتایج مطالعات و تحقیقات نشان می دهد که اگر بتوانیم نام فریب روی این نوع مبالغه یا اغراق بگذاریم آن که فریب می خورد شنونده نیست بلکه خود همان فرد مبالغه کننده است که خود را فریب می دهد. دانشمندان اعتقاد دارند که باید به درستی بین افرادی که به دلیل خودپسندی و خودنمایی دست به اغراق و مبالغه می زنند و کسانی که آمال و آرمان های خود را به شکلی خام و بی تجربه عنوان می کنند، فرق قایل شد.ریچارد گرامزو روانشناس دانشگاه ساوتهمپتن انگلستان که بخش اصلی این تحقیقات را انجام داده می گوید: «بسیار مهم است که به درستی تشخیص دهیم عامل محرک و انگیزه اصلی اغراق و مبالغه بیش تر جنبه شخصی و درونی دارد یا جنبه عمومی و بین فردی. اساسا در چنین مواردی اغراق به نوعی بازتاب اهداف مثبتی است که فرد برای آینده دارد و حتی گاهی محقق هم می شوند.»
روانشناسان پدیده فریب یا دروغ را از جنبه های مختلف بررسی می کنند و شواهد نشان می دهد افرادی که از موضوعی خبر دارند و نسبت به آن احساس گناه می کنند معمولا هنگام صحبت کردن از آن دچار استرس می شوند و بعضی از علایم حیاتی آنان نظیر ضربان قلب، فشار خون، حسگرهای پوست و... دچار نوسان می شوند و قابل اندازه گیری است. رازداری نیز به نوعی باعث بروز علایمی می شود که قابل شناسایی است. فقط تعداد بسیار کمی هنگام دروغ گفتن می توانند به اعصاب خود مسلط باشند و از خود استرس نشان ندهند. دکتر بلا دوپوالو استاد پروازی دانشگاه کالیفرنیا در سانتا باربارا می گوید: «مردم وقتی دروغ می گویند در فشار بیش تری قرار دارند و تلاش زیادی می کنند از آن مخمصه نجات پیدا کنند.»
ماه فوریه نتایج مطالعاتی در نشریه Emotion به چاپ رسید که نشان داد با این که دانشجویان تحت مطالعه دروغ گفتند یا اغراق کردند چنین علایمی از خود نشان ندادند. در این تحقیق ۵۲ دانشجوی دانشگاه نورثیسترن فرم کامپیوتری پر کردند که در آن پرسش های متنوعی پرسیده شده بود و معدل نمرات آنان هم سوال شده بود. بعد هم از آنان مصاحبه به عمل آمد در حالی که یکسری سیم و الکترود به آنان وصل شده بود تا علائم حیاتی از قبیل ضربان قلب، فعالیت سیستم عصبی و... به ثبت برسد. سوالات پرسیده شده به اهداف و نمرات متمرکز شده بود. بعد محققان معدل این دانشجویان را با کسب اجازه، از مدیریت گرفتند و با پاسخ دانشجویان در آن پرسشنامه ها و مصاحبه ها مقایسه کردند. تقریبا ۵۰ درصد این دانشجویان در مورد معدل و ریزنمرات خود اغراق کرده بودند.
بری مندس استادیار دانشگاه هاروارد و عضو ارشد تیم این تحقیق می گوید: «غاغراق در مورد قابلیت هاف اثر بسیار قوی دارد به خصوص آثار آن شبیه وقتی است که مردم در حال مناجات هستند یا در روابط اجتماعی خود با دیگران ارتباط برقرار می کنند.» جالب اینجاست در میان این دانشجویان آن که از همه بیش تر اغراق کرده بود از همه آرامتر و مطمئن تر بود. گرامزو و ویلارد در تحقیقات پیش از این تحقیق هم مشاهده کرده بودند که دانشجویان آن تحقیق در ترم های بعدی واقعا به آن چه عنوان کرده بودند رسیدند.



منبع: نیویورک تایمز

منبع : روزنامه سرمایه