فرشهای نفیس

فرشهایی که اینک در بعضی از مجموعه‌های شخصی و کلیساها و موزه‌های جهان نگهداری می‌شوند، مربوط به دوران شکفتگی صنعت فرشبافی در طی حکومت دودمان صفوی یعنی سده‌های دهم و یازدهم شمسی است که پرفسور آرتور پوپ شمار آنها را بیش از سه هزار تخته تخمین زده است (چه به صورت سالم و چه به صورت تکه‌های فرسوده). بسیاری از این فرشها از نظر طرح ضعیف و از نظر بافت خراب هستند و تنها ارزش آنها در کهنگی آنهاست. در میان این فرشها، دویست تخته آنها بوسیله کارشناسان به عنوان عالیترین نمونهٔ فرش شناخته شده است. در بیشتر این فرشها نشانی از بافنده و محل بافت دیده نمی‌شود. این فرشها را اگر چه از نظر نقش و نگار و شیوهٔ بافت و رنگ‌آمیزی می‌توان به گونه‌ای دسته‌بندی کرد ولی این ضابطه‌ها به معنی مرز دقیق نیست. اگر هم چنین ویژگی‌هایی را بعنوان تقسیم‌بندی‌ای در نظر می‌گرفتیم، موجهای رکود و رونق این صنعت، ایجاد مراکز تازه‌کار، جابجایی بافندگان و پیروی از این نقش و آن نقش ممیز محلی، این مرز و تقسیم‌بندی را در هم شکسته است. توجه به نکته‌هایی در زمینهٔ رنگ و نقش و بافت می‌تواند شناختی از ارزشهای کمی و کیفی فرش به دست بدهد. شناخت نسبی هویت دقیق، کاری بس دشوار و حتی غیر ممکن است. موزه‌هایی که برخی از این نمونه‌های عالی در آن نگهداری می‌شوند عبارتند از :
موزه‌های خارج از ایران شامل موزه‌های برلین، پنسیلوانیا، «پولدی پزولی» (Poldi Pezzoli) در شهر میلان ایتالیا، جی‌پور (Jaipur) در هندوستان، «هنر و صنعت وین» در اتریش، مِتْروپولیتَن (Meteopolitan) در نیویورک، ویکتوریا و آلبرت در لندن، «هنرهای تزیینی» در پاریس، «کلیسای کراکووی» (Cracouie) در لهستان، موزه فیلادلفیا
مجوعه‌های خارج از ایران شامل مجموعه‌های «مک ایل هنی» و «لام».
موزه‌های داخل ایران شامل موزه آستان قدس رضوی، موزه ملی ایران و موزه فرش ایران

منبع : مطالب ارسال شده