تشکل های غیردولتی و همبستگی ملی

روند حرکتی تشکل های غیردولتی حوزه میراث فرهنگی و محیط زیست از نیمه های سال ۸۶ تا اولین ماه های بهار ۸۸ دارای نقاط قوت بسیاری بوده که در این نوشتار کوتاه تلاش شده است اجمالاً به برخی از آنها پرداخته شود لذا پیشاپیش از تمامی سرورانی که به هر دلیل یادکردی از تلاش های درخورشان صورت نگرفته است پوزش می خواهم.
تشکل های غیردولتی در سال گذشته پس از تجربیات موفقی که در موضع گیری های هماهنگ سال های پیش از آن آزموده بودند گا م های موثری را در جهت دفاع از میراث فرهنگی و محیط زیست میهن مان و معرفی هر چه بیشتر تمدن غنی این کهن خاک به همگان برداشتند.
این سازمان ها در یکی از مهم ترین اقدامات خود با صدور بیانیه هایی تلاش کرده اند خطراتی را که به هر شکل می تواند تهدید کننده میراث فرهنگی و محیط زیست این سرزمین باشد گوشزد کرده یا واقعه تلخی را که باعث تخریب برخی از این آثار شده است به اطلاع دیگران برسانند. حجم بالای چنین بیانیه هایی به وضوح نشانگر اهمیت توجه هر چه بیشتر همگان به تهدیدات روزافزونی است که بقای این نشانه های تمدن ایران زمین را در خطر قرار داده و تقریباً تمامی تشکل ها و فعالان نهادهای مدنی را به تکاپویی روزافزون در این زمینه واداشته است.
پس از موضوع حفاظت از میراث فرهنگی، دفاع از منافع سرزمینی و تمامیت ارضی میهن یکی دیگر از گا م های موثری بود که توسط بسیاری از سازمان های مردم نهاد در داخل و حتی خارج از کشور مجدانه پیگیری شد. در این حرکت عموم تلاشگران مدنی و حتی بسیاری از احزاب و سازمان های سیاسی در مواردی همچون دفاع از نام جاودان خلیج فارس، حاکمیت بر جزایر سه گانه آن و حقوق ۵۰ درصدی در دریای کاسپین نشان دادند در مقابل هرگونه زیاده خواهی یا تجاوز بیگانگان به تمامیت ارضی سرزمین خویش آرام نخواهند نشست؛ هرچند بجا بود که در مورد حقوق ایران در دریای کاسپین تلاش بیشتری صورت می گرفت.
اما در کنار تمامی این کوشش ها فعالان تشکل های غیردولتی به افتخارات و موفقیت هایی نیز دست یافتند که یکی از مهم ترین آنها ثبت جشن یلدا در تقویم رسمی کشور بود و این امر به آن دلیل حائز اهمیت است که انجام آن حاصل پیشنهاد و پیگیری اولیه تلاشگران اصفهان و تهران و حمایت گسترده بسیاری از نهادهای مدنی در سرتاسر ایران بود لذا آن را می توان به عنوان سند افتخاری که به تمامی ما اثبات می کند در صورت پیگیری و همکاری می توانیم به خواسته های خود جامه عمل بپوشانیم، دانست.
یکی دیگر از اقدامات صورت گرفته در این سال توجه هرچه بیشتر بر ارج نهادن به مقام استادان و بزرگان این عرصه بود که در سطوح مختلفی از صدور بیانیه تا برگزاری نشست های گوناگون پیگیری شد اما با نگاهی نقادانه می توان شاهد کاستی هایی همچون عدم برگزاری مراسمی درخور برای زنده یاد دکتر نگهبان پدر باستان شناسی ایران نیز بود.
در ادامه باید به فعالیت های ارزنده یی که در جهت دفاع از میراث فرهنگی اصفهان انجام گرفت، اشاره کرد که به واقع در کنار همبستگی های پیشین در برگزاری جشن های ملی ایران، مخالفت با احداث سد سیوند، ثبت جشن یلدا، برگزاری روز کوروش بزرگ و موارد متعدد دیگر گامی سترگ در جهت همبستگی روزافزون دوستداران میراث فرهنگی این سرزمین بود و بجاست از تلاش های دوستان عزیز در ائتلاف ملی حامیان میراث فرهنگی اصفهان که حاصل همبستگی گروهی از تشکل ها در اصفهان، تهران، همدان و خوزستان است و کوشش های سروران گرامی در کمیته بین المللی نجات پاسارگاد که ضمن آگاهی بخشی در رابطه با این موضوع سال ۸۸ را نیز به عنوان سال دفاع از میراث فرهنگی اصفهان نام نهادند، سپاسگزاری کرد.
هرچند موارد انجام گرفته بسیار بیش از آن چیزی است که در بالا اشاره شد و موارد بسیاری همچون برگزاری ده ها همایش و تجمع، صدور بیانیه های مشترک، انتشار گاه نامه ها و نشریات گوناگون و راه اندازی بسیاری از تارنماها و تارنگارهای پژوهشی و تاریخی را که حاوی مقالات پربار علمی هستند نیز می توان به آنها افزود که به دلیل توجه به کوتاهی این نوشته از ذکر تک تک آنها درگذشتم ولی با نگاهی به تمامی این تلاش ها می توان دریافت حرکت های پراکنده و گاه یکپارچه یی که برای دفاع از میراث فرهنگی در سال های پیش از این آغاز شده بود، در سال ۸۷ به نقطه ثقلی اساسی رسیده و اکنون به جرات می توان آن را یک جنبش و حرکت یکپارچه و همه گیر ملی به منظور دفاع از میراث گرانقدر تمدن میهن به منزله «سند هویت ملی» و پاسداشت مفاخر ایران زمین به عنوان «نمادهای جاودان تلاش ایرانیان در بالندگی تمدن بشری» دانست که اکنون نشانه های آن را می توان در میان تمامی اقشار، گروه ها و دیدگاه های گوناگون در جای جای میهن مشاهده کرد.

بابک مغازه یی

منبع : روزنامه اعتماد