ارتقاء سلامت نوجوانان از طریق فعالیت بدنی و ورزشی

مقاله حاضرگزارش مشترک وزیر آموزش و پرورش و وزیر بهداشت ایالات متحده در مورد وضعیت آمادگی جسمانی دانش آموزان آن کشور است . از آنجا که روند زندگی جامعه ایرانی هم از الگوهای مشابهی (همچون سرگرمی های کم تحرک و الکترونیکی و غیره ) پیروی می کند و حتی محدودیت های بیشتری برای فعالیت بدنی نوجوانان وجود دارد آگاهی از محتوای این مقاله ممکن است برای مدیران و مسئولان و معلمان تربیت بدنی مفید واقع شود.
● فوائد فعالیت بدنی:
گزارش مقام ارشد پزشکی آمریکا در سال ۱۹۹۶ تحت عنوان فعالیت بدنی و سلامت فواید بسیاری را در زمینه سلامت برای شرکت منظم در فعالیت های بدنی برشمرد . از جمله کاهش خطر مرگ زودرس در اثر بیماریهای قلبی، دیابت ، فشار خون بالا و سرطان قولون .
اگر کمبود فعالیت بدنی با رریم غذایی نامناسب توام شود تاثیر آن بر سلامت ویرانگر خواهد بود و بطور متوسط سالانه به ۳۰۰۰۰۰مورد مرگ خواهد انجامید. گزارش مقام ارشد پزشکی روشن نمود که فوائد فعالیت بدنی محدود به افراد بزرگسال نیست ، بلکه شرکت منظم در فعالیت های بدنی در کودکی و نوجوانی.
۱) به ساخته شدن و حفظ استخوانها، عضلات و مفاصل سالم کمک می کند.
۲) در کنترل وزن ، ساختن بافت عضله و کاهش چربی موثر است .
۳) در نوجوانانی که استعداد ابتلا به فشار خون دارند مانع بالا رفتن فشار خون می شود یا شروع آن را به تاخیر می اندازد.
۴) احساس اضطراب و دلواسی و تنش را کاهش می دهد.
۵) فعالیت بدنی از طریق تاثیر بر سلامت ذهنی ممکن است ظرفیت دانش آموزان را برای یادگیری افزایش دهد. اگرچه پژوهش تاکنون رابطه مستقیمی بین فعالیت بدنی و پیشرفت درسی نشان نداده است چنین ارتباطی غیرمنتظرهبه نظر نمی رسد.
پژوهش ها معلوم کرده اند که شرکت در فعالیت بدنی عزت نفس نوجوانان را افزایش می دهد و از اضطراب و دلواپسی و تنش آنان می کاهد. فعالیت بدنی از طریق تاثیر بر سلامت ذهنی ممکن است ظرفیت یادگیری دانش آموزان را افزایش دهد.
در یک پژوهش معلوم شد که صرف زمان بیشتر در کلاس تربیت بدنی هیر تاثیر زیانباری بر نتایج شرکت دانش آموزان ابتدایی در آزمون های استاندارد شده درسی نداشته است . در حقیقت شواهدی وجود دارد که دو سال شرکت در برنامه آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت تاثیرات مطلوبی بر دست آوردهای تحصیلی دانش آموزان داشته است . شرکت در فعالیت بدنی و ورزشها می تواند سلامت اجتماعی، بدنی و ذهنی نوجوانان را ارتقاءدهد. پژوهش ها نشان داده اند احتمال ابتلای دانش آموزانی که در مسابقات بین مدارس شرکت می کنند به سیگار و یا موادمخدر کمتر از دیگر همتایان آنهاست و احتمال باقی ماندن در مدرسه ، رفتار مناسب و موفقیت های درسی در مورد آنها بیشتر است . برنامه های ورزشی و فعالیت های بدنی می تواند دانش آموزان را با کار تیمی، خود انضباطی ، روحیه ورزشکاری،رهبری و اجتماعی شدن آشنا سازد. به عبارت دیگر فقدان چنین فعالیت هایی ممکن است نوجوانان را در برابر موادمخدر و خشونت آسیب پذیرتر کند. یکی از فواید عمده فعالیت بدنی این است که به مردم کمک می کند تا آمادگی جسمانی خود را بهتر کنند. آمادگی جسمانی وضعیتی است که به فرد اجازه می دهد فعالیت های روزانه خود را با انژری انجام دهد، در مجموعه ای از فعالیت های بدنی شرکت جوید و خطر آسیب به سلامتی را در او کاهش دهد. پنج جزء اصلی آمادگی جسمانی لازم برای سلامت مطلوب عبارتند از : استقامت قلب و گردش خون ، قدرت عضلانی، استقامت عضلانی، انعطاف پذیری و ترکیب بدنی (درصد چربی و عضله ).
کروه دوم از این اجزاءکه آمادگی جسمانی مرتبط با ورزش نامیده شده اند عبارتند از توان ، سرعت ، حابکی، تعادل و زمان عکس العمل . اگرحه اجزای آمادگی جسمانی مرتبط با ورزش برای حفظ سلامت جسمانی ضروری نیستند از حیث اجرای حرکات ورزشی و یا انجام کارهای سنگین از قبیل آنچه در خدمت وظیفه یا در موقعیت های اضطراری پیش می آید مهم بشمار میایند.
● نوجوانان به جه مقداوفعالیت بدنی نیازدارند:
در گزارش مقام ارشد پزشکی چنین نتیجه گیری شده است که :
۱) کسانیکه معمولا غیرفعال هستند می توانند سلامت خویش را با پرداختن به فعالیت منظم در حد متوسط بهبود بخشد.
۲) برای دستیابی به سطح بالاتر سلامت لازم نیست فعالیت بدنی از شدت زیادی برخوردار باشد.
۳) با افزودن به مقدار(مدت ، تواتر یا فرکانس ، شدت ) فعالیت بدنی می توان به فواید بیشتری در زمینه سلامت هست یافت .
مرور و بررسی دقیق علمی هر مورد مقدار نیاز دانش آموزان ابتدایی و نوجوانان به فعالیت بدنی و اینکه چه نوع فعالیت برای آنها مناسب است منجر به پذیرفته شدن دو سری از توصیه های مناسب شد. کنفرانس اجتماع بین المللی در مورد راهنمای فعالیت های بدنی برای نوجوانان توصیه های زیر را منتشر کرد:
۱) نوجوانان باید به صورت روزانه یا بیشتر روزهای هفته فعالی باشند که این می تواند در قالب بازیها، ورزشها، کار،جابجایی از مکانی به مکان دیگر، تفریحات سالم یا ورزش برنامه ریزی شده در چهار چوب خانواده ، مدرسه و یا جامعه صورت گیرد.
۲) نوجوانان باید هر هفته در سه جلسه فعالیت یا بیشتر که هر جلسه ۲۰دقیقه یا بیشتر طول بکشد و شدت آن هر چد متوسط یا شدید باشد شرکت جویند. نیازهای مربوط به رشد کودکان با نوجوان و بزرگسالان متفاوت است . انجمن ملی ورزش و تربیت بدنی (NASPE ) راهنمایی هایی در زمینه فعالیت بدنی دانش آموزان ابتدایی منتشر ساخته که به قرار زیر است :
▪ دانش آموزان ابتدایی باید در همه یا بیشتر روزهای هفته هر روز به مدت حداقل ۳۰تا ۶۰ دقیقه در فعالیت های متنوع مناسب با سن و سطر رشد خود شرکت جویند.
▪ شرکت در ۶۰ دقیقه تا چند ساعت فعالیت به صورت روزانه و از نمونه فعالیت های مناسب با سن و سطر رشد توصیه می شود.
▪ بعضی از فعالیت های کودک در هر روز باید به دورههای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه ای یا بیشتر تقسیم شود و دارای شدت متوسط تا شدید باشد. این فعالیت باید به صورت متناوب و یک در میان از شدت متوسط و بالا برخوردار باشد و دوره های استراحت بین مراحل در نظر گرفته شود.
▪ کودکان نباید مدت طولانی بدون وقفه به فعالیت پردازند.
یکی از اهداف پروژه آدم های سالم برای سال ۲۰۱۰که یک طرح ملی اس این است که میزان فعالیت های بدنی شدید و متوسط در میان نوجوانان افزایش یابد از جمله برای جابجایی از راه رفتن و دوچرخه سواری استفادمی شود و ضمنا مدتی که نوجوانان صرف تماشای تلویزیون می کنند کاهش یابد. علاوه بر این پروژه آدم های سالم برای سال ۱۰ ۲۰ شرکت در فعالیت های بدنی را به عنوأن یکی از ۱۰ شاخص راهبردی ملی در نظر گرفته است . از دو هدفی که در سنجش میزان پیشرفت این شاخص مورد استفاده قرار می گیرد یکی متوجه نوجوانان است :
تعداد نوجوانانی که سه روز یا بیشتر در هفته هر بار به مدت ۲۰ دقیقه یا بیشتر در فعالیت بدنی شرکت میکنند افزایش یابد.
پروژه آدم های سالم برای سال ۱۰ ۲۰اهداف ملی در زمینه آمادگی جسمانی نوجوانان را مشخص نمی کند. دلیل آن تاحدودی این است که هنوز توافق علمی هر زمینه آزمون ها و نورم های طبقه بدی وجود ندارد. اما در این زمینه که آزمون های آمادگی جسمانی باید بر آمادگی جسمانی مرتبط با سلامت تاکید داشته باشد و اینکه معیارهای نفسیر نتایج آزمون ها باید بر پایه ارتباط بین فعالیت بدی و ملامت قرار داشته باثد . نه بر پایه مقایسه با سایر دانش آموزان (به سوان سال نورم ها)، به همه کودکان و نوجوانان فرصت می دهد تا موفتیت را تجربه کنند. رابطه بین آمادگیجسمانی و سلامت را تقویت می کد و این مفهوم را که فردمی تواند آمادگی جسمانی داشته باشد بدون آنکه قهرمان باشد موردتاکید قرار می دهد.
در راهنمای رژیم غذایی برای امریکاییان که اساس همه فعالیت های دولت فدرال را در مورد تغذیه تشکیل می دهد به همه امریکاییان تاکید شده است که هر روز به فعالیت بدنی بپردازند. و به کودکان و نوجوانان توصیه شده است روزانه حداقل ۱۰ دقیقه فعالیت بدنی با شدت متوسط داشته باشد.
● نوجوانان تا چه حد آمادگی جسمانی وفعالیت بدنی دارند:
راه رفتن و دوچرخه سواری توسط کودکان و نوجوانان ۵ تا ۱۵ ساله از ۱۹۷۷ تا ۱۹۹۵ ، ۴۰درصد کاهش یافته است . داده های موجود نشان می دهد که کودکان یکی از فعال ترین اقشار جامعه هستند ولی سطح فعالیت بدنی آنان با نزدیک شدن به سن بلوغ و نوجوانی و جوانی رو به کاهش می گذارد. باوجود این بسیاری از کودکان و نوجوانان نیز در حد مطلوب و توصیه شده به فعالیت بدنی نمی پردازند. مرکز کنترل و پیشگیری بیماریها ( CDC,S) و سیستم کنترل رفتاره ای مخاطره آمیز جوانان ( YRBSS) در سال ۱۹۹۹ دادههایی را از یک جامعه نمونه دانش آموزی بین ۹ تا ۱۲ سال در سطح کشور جمع آوری نمود که نشان داد:
۱) بیش از یک نفر از هر سه نفر (۳۵%) در فعالیت شدید و منظم بدنی شرکت نمی کنند.
۲) شرکت منظم در فعالیت های شدید بدنی برای دانش آموزان کلاس نهم ۷۳درصد است که در کلاس دوازدهم به ۶۱ درصد کاهش می یابد.
۳) تقریبا نیمی از دانش آموزان ۴۵درصد در طول سال در هیچ رشته ورزشی شرکت نمی کنند.
۴) تقریبا نیمی از دانش آموزان حتی در کلاس درس تربیت بدنی هم ثبت نام نمی کنند.
۵) ثبت نام در کلاس تربیت بدنی از ۷۹درصد در کلاس نهم به ۳۷درصد برای کلاس دوازدهمی ها گاهش می یابد.
۶) تنها ۲۹درصد دانش آموزان ، روزانه در کلاس تربیت بدنی شرکت می کنند که این کاهش قابل توجهی نسبت به سال ۱۹۹۱است که ۳۲درصد از دانش آموزان دبیرستانی شرکت می کردند.

ایوب خضری

منبع : وب سایت کارشناسی تربیت بدنی ناحیه یک اهواز