چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا


داوود رشیدی و حرکت در متن زمان


داوود رشیدی و حرکت در متن زمان
معرفی چهره های ماندگار و حضور پر رنگ و با شکوه داوود رشیدی باعث شد ما نیز به این مقوله و معرفی چهره هایی ماندگار و پر عظمت هنر هفتم و دنیای تصویر بپردازیم.
چهره هایی که در گذر زمان و با گذشت روزگاری در صحنه های تئاتر و سینما چهره جوانشان جایش را به گردی از سفیدی و پیری داده است، کسانی که نه به سرعت نور بلکه با دود چراغی و زحمتی که کشیده اند پله های پیشرفت را بدون کمک گرفتن و استطاعت از چهره های زیبا و با چشمان رنگیشان با برجستگی در حرفه و فعالیتشان به کمال رسیده اند و این گونه درخشیده اند بازیگرانی که سینما را به اوج و جایگاه اصلی اش رسانیدند و سپردند به نسلی دیگر که در صلاحیت نگهداریش همچنان شبه و جای شکی عظیم را به ارمغان آورده اند.کسانی که عظمت تئاتر و سینمایان (هر آن چه که هست) را مدیون فعالیت های بی حد و اندازه شان می باشیم.صحنه های تئاتر را تجربه کردند و با گذشتن از مقدمات آن به سینما پا گذاشتند و تصاویری خارق العاده را آفریدند که همچنان از افتخارات گذشته و دوست داشتنی های تاریخ سینمای ایران می باشد.
ای کاش سینماگرایان ما قدر و ارزش این هنر آفرینی ها را بدانند و به ارزشش پایبند باشند.وضعیت نابسامان سینمای این روزها چنان اسفناک و دچار بحران است که اگر متوجه باشید و پیگیر؛ باید حضور کم رنگ و انگشت شمار بازیگران قدر گذشته و پیشکسوتان امروز را شاهد باشید.کسانی که در گذشته هزار دستان را با حضور شان به نمونه ای آشکار از یک اعجاز و شگفتی بدل کرده اند، آیا امروز می توانید فیلم نامه ای بیابید که در خور حضورشان باشد.گذشته از سقوط فیلم نامه و داستان پردازی ها به طور کلی شخصیت و کاراکتر، بزرگ و یا پیر به نحو فاحش و غیر قابل انکاری از صحنه سینما و دنیای نویسندگان آن محو شده است، تا جایی که در فیلم های چند دهه اخیر کمتر وجود حضور یک پدر و مادر بزرگ را دیده ایم.به عبارتی دیگر عرصه سینما با روند و نگاه بی رحمانه اش به طور ناخودآگاه و تدریجی باعث شده حضور و ظهور هنر بی پایان بازیگرانی این چنین کم شود و هیچ بهره ای از گوهر خفته وجودشان به دیدگان تشنه مخاطبان نرسد.جای افسوس دارد که سینما جایگاه و بستری مناسب برای این شاهکارهای سینما نیست و نمی تواند از وجود پر خیرشان تا بودنشان استفاده کند.کسانی که هر روز خبری از بستری شدنشان و یا بیماریشان دنیایی و خیل عظیمی از مردم را دچار تاسف می کند متاسفانه سینمای ما به طرز وحشتناکی دچار نسیان و فراموشی می باشد و همچنان پایبند به سنت نوشدارو بعد از مرگ سهراب ای کاش سینما با عملکردش جایی برای افسوس و تاسف نگذارد و تا حضورشان از گرمای هنرشان در راستای بالا بردن و کمال سطح ارزشی سینما استفاده کند.
تحصیلات آکادمیک یکی از راه ها و روش های مناسب برای پیشرفت در حیطه بازیگری می باشد؛ اما ممارست مانند تقویت کننده ای عمل می کند، که در صورت نبودنش استفاده از آموخته ها غیر ممکن است.داوود رشیدی بازیگر ۷۵ ساله سینمای ایران از کسانی است که نوعی جدید از شکل بازیگری و هنر پیشگی را به جامعه هنری معرفی کرد، او با نوع بیان و حرکات دستش شیوه خاص و منحصر به فرد را به نام خود در سینما ابداع کرده است گل های داوودی اوج درخشش و حضور رشیدی بوده است، انتخابش به عنوان یکی از مشاهیر سینما در همایش چهره های ماندگار از افتخارات دیگر این پیر دوست داشتنی دنیای تصویر می باشد.
● داوود رشیدی: چهره ماندگار سینما و کارگردان تئاتر مدرن
۱) رشیدی متولد ۲۵ تیر ماه ۱۳۱۲ می باشد، او تحصیلات متوسطه را(به دلیل دیپلماتیک) در ترکیه و پاریس به پایان رساند و تحصیلات دانشگاهی اش را در ژنو ادامه داده است.او فارغ التحصیل کنسرواترا ژنو در رشته کارگردانی و بازیگری و تئاتر می باشد و همچنین لیسانس حقوق سیاسی از دانشگاه ژنو را دارد.
۲) در سال ۱۳۴۳ دوباره به ایران و تهران باز گشته است.
۳) پیرو برگشتش در اداره تئاتر آن زمان استخدام می شود.
۴) سپس گروه تئاتر را پایه گذاری می کند که از هنرپیشگان اولیه این گروه می توان: پرویز فنی زاده، مهدی هاشمی، (روزگار قریب سندی بود بر پیشینه حرفه ای و تلاش بی وفقه اش)، فهیمه راستکار (بازیگر برجسته تئاتر و همسر، دریا بندری(نویسنده کتاب آشپزی تان مستدام)، سیاوش طهمورث (خاک صحنه و سختی هایش در چهره عبوسش کاملا هویداست، شخصیت منفور اکثر فیلم ها)، مرضیه برومند (کارگردان محبوب کودکان و خواهر محبوبه برومند همسرداوود رشیدی)، سوسن تسلیمی(شاید وقتی دیگر را به خاطر دارید)، داریوش فرهنگ (بازیگر دیروز و کارگردان امروز)، اشاره کرد.
۵) در سال ۱۳۵۲ از اداره تئاتر به تلویزیون ملی ایران می رود و در سمت مدیریت گروه نمایشات و سرگرمی آن سازمان مشغول به کار می شود (مسئول: سریال ها، مسابقات و تئاتر تلویزیونی)
۶) او در سال ۱۳۵۰ با فیلم سینمای فرار از تله وارد عرصه سینما می شود این فیلم به کارگردانی جلال مقامی در ژانر اجتماعی حادثه ای ساخته شده است (البته که ژانر حادثه از بخش های لاینفک سینمای دهه ۵۰ و دوره قبل از انقلاب می باشد) این فیلم در سال ۱۳۵۱ برنده مجسمه سپاس، بهترین کارگردانی شده است.
داستان فیلم به موقعیت فردی در بیرون از زندان و حواشی خانواده اش مواجه می شود.
۷) رشیدی علاوه بر بازیگری و کارگردانی به تهیه کنندگی نیز در دنیای سینما پرداخته است.
۸) فیلم شناسی: او تا به امروز ۳۷ فیلم و سریال را در کارنامه حرفه ای خود دارد.
▪ دهه ۵۰ (۱۳۵۹-۱۳۵۰): فرار از تله (اولین فعالیت حرفه ای او در عرصه سینما)، میعادگاه خشم (فیلمی با تم و زمینه جوانمردی و لوتی بازی های معمول این دهه)،گذر اکبر، فدایی، جهنم + من، خروس، کندو (یکی از فیلم های برجسته داوود رشیدی)، قدغن، کرکس ها می میرند (فیلم حادثه ای که به تحول یک خانواده قبل و بعد از انقلاب می پردازد، به کارگردانی جمشید حیدری، طلوع انفجار، اعدامی (از اسمش مشخص است چگونه فیلمی است) آقای هیروگلیف، شمر(۱۳۵۹) (آخرین فیلمش در دهه ۵۰)به طور کلی او در این دهه در ۱۲ فیلم سینمایی ایفای نقش کرده است.
▪ دهه ۶۰ (۱۳۶۳-۱۳۶۰): مرز (فیلمی سیاسی، حادثه ای)، بازرس ویژه، رهایی، جایزه، هیولای درون (فیلمی عرفانی فلسفی، به کارگردانی خسرو سینایی مستندساز برجسته کشور، این فیلم برنده لوح زرین بهترین کارگردانی در جشنواره فیلم فجر بوده است)
کمال الملک (۱۳۶۲)، این سریال برجسته به کارگردانی علی حاتمی یکی از درخشان ترین آثار سینمای ایران می باشد که عرصه ای مناسب برای چهره هایی به نام سینمای موقت بوده است (داوود رشیدی، جمشید مشایخی، عزت ا... انتظامی و ....شیلات، خانه عنکبوت(اجتماعی، حادثه ای، سیاسی) به کارگردانی علی رضا داوود نژاد ( می شود حدس زد چگونه فیلمی بوده، امیدواریم از تیغ زدن برجسته تر باشد)تفنگدار، گل های داوودی (اوج درخشش رشیدی)، تاتوره، بی بی چلچله (فیلمی در گروه کودک، که چیزی پیش از صد فیلم، شبکه (۳) پخش شد، در این فیلم رشیدی زیبا و جذاب ایفای نقش می کند)سینمای این دهه به علت موقعیت زمانی و تاریخی اش بیشتر به تولیدات، پیرامون واقعه انقلاب می پردازد، به طور کلی داوود رشیدی در این دهه بیشتر در فیلم های تاریخی سیاسی ایفای نقش کرده است.
▪ دهه ۷۰ (۱۳۷۹-۱۳۷۲: عبور از تله (فیلمی حادثه ای به کارگردانی غلامرضا رمضانی که در همان سال از کاندیداهای بهترین فیلم جشنواره فجر بوده است)، راه افتخار(حادثه ای- سیاسی)او در این فیلمش با جمشید مشایخی، بیژن امکانیان، بهزاد فراهانی هم بازی بوده است)، خط آتش (جنگی حادثه ای، در این فیلم با احمد نجفی بازی کرده است )، بازی های پنهان (به کارگردانی کریم حاتمی نیا، پلیسی،حادثه ای، فیلمی که به جریان کیف گمشده ای می پردازد که در ۱۴ سال قبل آگهی پیدا شدنش در روزنامه چاپ شده است)، بزرگ خیلی بزرگ، تهران روزگار نو، تکیه بر باد.حضور سینمای جنگ فعالیت ها و کارنامه حرفه ای این بازیگر را تحت تاثیر قرار داده و همان طور که شاهد هستید فیلم های سینمایی این دهه نیز بیانگر وقایع روز بوده است.
▪ دهه ۸۰ (۱۳۸۷-۱۳۸۲): ملاقات با طوطی (این طور که مشخص است داوودنژاد به داوود رشیدی علاقه خاصی دارد، البته انصافا این اثر او قابل دیدن و تامل است)ماه شب چهارده (فیلمی در گروه کودک، این طور که از شواهد بر می آید رشیدی به علت نگاه متفاوتش به سینما خلاء و سینمای کودک را درک کرده و بی هیچ تردیدی سعی می کند در این راستا قدم بر دارد، البته که شاید تحت تاثیر کودک دوستش باشد (محبوبه برومند نویسنده کودک است، لیلی رشیدی نیز همگی را به یاد زی زی گولو می اندازد، علاوه بر این او این روز ها بازیگر برجسته تئاتر است)پرچم های قلعه کاوه (۱۳۸۶)، فیلم روز سینماهای کشور، فیلمی تاریخی در مورد مغول ها و حمله شان به ایران تردید (۱۴۸۷) آخرین فعالیت حرفه ای رشیدی در عرصه سینمااگر دقت کرده باشید با افول سینما، فعالیت این بازیگر پیشکسوت نیز کمتر و کمتر شده است.جالب است که از فعالیت های داوود رشیدی به خوبی می توان بر روند سیاسی، اجتماعی و وقایع تاریخی هر دهه و زمان پی برد به این می گویند بازیگر هوشمند و با تدبیر.
منبع : روزنامه خراسان