۱۴ اوت سال ۱۶۹۴ ـ درس دیگری که از تاریخ وطن باید گرفت: جعل وصیت شاه متوفی که نتیجه اش انحطاط ایران بود

سیصد و ۱۲ سال از زمانی می گذرد که وزیر اعظم ایران با تحریف مطلب (جعل آن) به وصیت شاه متوفی اعتنا نکرد، مصالح وطن و هموطنان را قربانی خود خواهی هایش ساخت، و سلطان حسین را که نه مدیر بود و نه مدبر به شاهی برگزید. صدر اعظم با این خیانت به امانت ( تحریف و جعل توصیه متوفی) باعث جنگ داخلی ایرانیان و انحطاط ایران شد. این تجربه تلخ باید درسی برای نسلهای ایرانی باشد.
شاه سلیمان صفوی که دارای هفت پسر بود پس از ۲۸ سال سلطنت درگذشته بود و پیش از آن، وصیت کرده بود: با این که سلطان حسین فرزند ارشد اوست، به دلیل حجب و کمرویی وعلاقه مندی اش به عزلت و تن آسایی، و عدم شایستگی برای اداره امور کشور و نداشتن تجربه در سیاست و تنظیم امورات ارتش، به مصلحت مملکت و ملت است که سلطان مرتضی پسر کوچکتر را شاه کنند ....، ولی وزیر اعظم و بیشتر درباریان که مادرانشان گرجستانی بودند!! به منظور رسیدن به مقاصد مادی خود و از دست ندادن قدرت، وصیت شاه متوفی را تحریف کردند و ۱۴ اوت سال ۱۶۹۴ اعلام داشتند که شاه سلیمان وصیت کرده که بزرگان کشور از میان سلطان حسین صلحجو و آرام و سلطان مرتضی سختگیر و رزمی یکی از انتخاب کنند و از آنجا که سلطان حسین بزرگتر و مردی حلیم است وی را انتخاب کرده ایم!.... «تاریخ» نشان می دهد که این انتخاب مغرضانه، کشور را در آستانه نابودی قرار داده بود که نادر آن را نجات داد.
ضعف شاه سلطان حسین و انتصابات نادرست او از جمله سپردن فرمانداری قندهار به یک گرجستانی که آشنا به آداب و رسوم و خلق و خوی ساکنان محل نبود باعث وقوع جنگ داخلی خونینی شد که به زوال صفویه انجامید. انتصاب گرگین خان گرجی به فرمانداری قندهار (به توصیه مقامات گرجستانی دربار) تنها به خاطر به اسلام گرویدن او و نوعی پاداش بود.
میر محمود قندهاری (غلیجانی یا غلیزایی) که با مختصر نیرویی در اکتبر سال ۱۷۱۳ میلادی اصفهان را تصرف کرد، قبلا دو بار کرمان را متصرف شده بود، یک بار در سال ۱۷۰۹ و بار دیگر در سال ۱۷۱۱ (دو سال بعد از آن) که بار اول، شهر کرمان به دست قندهاریهای میر محمود غارت شده بود.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز