یکشنبه, ۱۶ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 5 May, 2024
مجله ویستا

قدر ستارگان


▪ نگاه اجمالی
میزان روشنایی ستارگان را قدر می نامند. اخترشناسان یونان باستان برای نخستین بار مقیاسی برای ستارگان وضع کردند. آنها گمان می کردند که روشنایی یک ستاره فقط به اندازه آن بستگی دارد. در مقیاس آنها ، نورانی‌ترین ستاره در شش قدر از این رده بندی ستاره قدر اول بود که شش بار نورانی‌تر از ستاره قدر ششم بود.
▪ مقیاس قدر ستارگان
مقیاسی که اخترشناسان امروزی به کار می برند، به روش یونانیان شبیه است. در این مقیاس نیز کم نورترین ستاره قابل روئیت برای چشم غیر مسلح ، در قدر ششم است ولی ستارگانی که ۲.۵ بار نورانیتر از قدر ششم هستند، در قدر پنجم قرار دارند، یعنی ستارگان نورانی‌تر از ستارگان قدر ششم ، در قدر پنجم هستند، ستارگان نورانی تر از ستارگان قدر پنجم ، در قدر چهارم هستند و ... . همچنین در این مقیاس از اعداد منفی استفاده می شود. مثلا ستاره‌ای با قدر ۱- ، ۲.۵ بار نورانیتر از ستاره ۰ است. قدر نورانی ترین ستاره آسمانی شب ، .... ، ۱.۴- و قدر خورشید ۲۷- است.
▪ قدر مطلق ستارگان
نورانیت ستارگان ، علاوه بر اندازه ، به فاصله آنها نیز بستگی دارد. اگر همه ستارگان در فاصله‌ای یکسان بودند. آنگاه می توانستیم به روشنایی واقعی آنها پی ببریم. با این کار قدر مطلق ستارگان به دست می آید. فاصله استاندارد برای اندازه گیری قدر مطلق ، ۳۲.۶ سال نوری است. بنابراین اگر خورشید در این فاصله قرار می گرفت، به صورت ستاره‌ای از قدر پنجم دیده می شد.
▪ قدر تابش سنجی
اختر شناسان با به کار بردن صافیهای گوناگون شدت نور ستارگان را در طول موجهای مختلف مثلا آبی یا فرابنفش اندازه می گیرند. این نوع قدر ، قدر تابش سنجی نامیده می شود.
منبع : شبکه رشد