اسرائیل و برخورد تمدن‌ها

جاناتان کوک جان‌تان کوک، روزنامه نگار انگلیسی هم اکنون برای نشریاتی همچون گاردین، تایمز، لوموند دیپلماتیک، اینترنشنال هرالد تریبون، هفته نامه الاهرام و سایت الجزیره، مطلب می‌نویسد. وی اولین خبرنگار خارجی است که پایگاه فعالیت خود را شهر جلیلیله فلسطین اشغالی قرار داده است. کوک در سال ۱۹۸۷ لیسانس فلسفه و سیاست را از دانشگاه ساوتهمپتون و در سال ۲۰۰۰، درجه کارشناسی ارشد در رشته مطالعات خاورمیانه را از مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن، دریافت نمود. کتاب قبلی ایشان «خون و دین: برداشتن نقاب از چهره دولت یهودی و دموکراتیک» نام داشت. وی در کتاب جدید خود، اسرائیل و برخورد تمدن‌ها این سوالات را مطرح می‌سازد، اگر جنگ عراق به خاطر نفت به راه انداخته شد، پس چرا بعضی از صنایع نفتی با آن مخالفت کرده‌اند؟ آیا لابی قدرتمند صهیونیستی، ایالات متحده را برای جنگی تحریک نموده است که با منافع حیاتی ایالات متحده در تضاد است؟ و اینکه آیا اسرائیل فقط ابزاری در دست ایالات متحده بوده و مدافع محض منافع غرب در مشرق زمین نافرمان است؟ جاناتان کوک می‌‌پذیرد که صنایع عمده نفتی، آرزومند سقوط صدام حسین بودند، ولی آنان به دنبال تاسیس یک شرکت نفتی دولتی بودند تا با تولید محدود نفت عراق، به کنترل اوپک توسط عربستان سعودی، کمک نمایند.
برخلاف آنان، نومحافظه‌کاران تمایل داشتند که صنعت نفت عراق، خصوصی شود تا بتوانند بازارهای جهانی را با نفت ارزان قیمت، سیراب نمایند. به خاطر اینکه عربستان سعودی راجع به نفوذ در واشنگتن، تنها رقیب خاورمیانه‌ای اسرائیل محسوب می‌شود. دولت یهودی مدت‌هاست که آرزوی از بین رفتن اوپک را دارد تا عربستان سعودی را از این اهرم نفوذ، محروم سازد. از این‌رو کوک معتقد است که تمایل اسرائیل برای داشتن جایگاه تنها قدرت منطقه‌ای خاورمیانه، با اهداف بوش در «جنگ با ترور» سازگار از آب درآمد. از این‌رو وی استدلال می‌کند که هرج و مرج کنونی خاورمیانه، یکی از اهداف دولت بوش بوده و از سوی دیگر برای خط مشی‌های اسرائیل نیز بسیار سودمند است، چرا که اسرائیل می‌تواند از این رهگذر به پاکسازی نژادی فلسطینیان پرداخته و اعراب را به‌عنوان اهریمن به همگان معرفی نماید. باید به یاد داشته باشیم که ۶ ماه قبل از حمله به عراق در سال ۲۰۰۳، مایکل لدین یکی از نومحافظه‌کاران برجسته چنین نوشت: «ما خواستار ثبات در ایران، عراق، سوریه، لبنان و حتی عربستان سعودی نیستیم، ما می‌خواهیم که همه چیز تغییر پیدا کند.» پس اگر اسرائیل ژاندارم منطقه است، بیشتر به دنبال پراکندن اختلاف است تا نظم.
ارتش اسرائیل که حاکم اصلی این رژیم است، در راستای آمادگی برای جنگ دائمی، از غزه و کرانه باختری به‌عنوان آزمایشگاه ایده‌ها، تجهیزات و فناوری‌های خود استفاده می‌کند. وزارت امنیت داخلی ایالات متحده نیز به‌عنوان قابل اطمینان‌ترین بازار اسرائیل، تجهیزات پیشرفته تولیدی اسرائیل را خریداری می‌کند.
در حقیقت اسرائیل به دنبال این است که کشورهای پیرامون خود را به واحدهای سیاسی کوچک و ضعیف، تجزیه کند تا خود بتواند مهمترین و قدرتمندترین رژیم منطقه گردد. خاورمیانه جدید همین است و ایالات متحده، عراق را نیز به ۳ دولت کوچک، تقسیم خواهد نمود. کوک درکتاب خود می‌نویسد که نومحافظه‌کاری دهه‌ها، قبل از اینکه در ایالات متحده به قدرت برسد، ایدئولوژی مسلط اسرائیل بود. کوک در نهایت نتیجه‌گیری می‌کند که متحمل‌ترین پیامد اقدامات اسرائیل و آمریکا برای تغییر شکل خاورمیانه، ایجاد ائتلاف‌های سیاسی، مذهبی و اجتماعی‌ای در سرتاسر خاورمیانه خواهد بود که تصور و پیش‌بینی آن به سختی امکان پذیر است. از نظر کوک، اشغال عراق توسط ایالات متحده، بازتابی از غصب اراضی فلسطین به دست اسرائیلی‌هاست و روزی که آمریکایی‌ها از حمایت کورکورانه از برنامه صهیونیست‌ها دست برداشته و به عدم مشروعیت اشغال عراق پی ببرند، چندان دور نیست.

کتاب اسرائیل و جنگ تمدن‌ها در فوریه ۲۰۰۸ میلادی، در ۲۲۴ صفحه و توسط انتشارات Pluto Press به چاپ رسیده است.

منبع : روزنامه رسالت