لای ماهی

نام انگلیسی : Tench
نام علمی : Tinca- tinca
نام محلی : صابونی _مشترخان کپور
خانواده : cyprinidae
کد : cy.T/T.۵
مشخصات :
مشخصات مورفولوژی :
فرم و رنگ بدن :بدن این ماهی برامده با ساقه دمی قوی وبلند می باشد و یک جفت سبیک در گوشه دهان وجود دارد چشم ها قرمز رنگ ، رنگ بدن در طرفین سبز زیتونی با جلوه ای طلایی و باله ها به رنگ تیره می باشد .
باله ها: باله پشتی دارای (۳و۴) شعاع سخت و (۸) شعاع نرم و باله مخرجی دارای۳ شعاع سخت و (۶و ۸) شعاع نرم می باشد .
فلس : فلس ها در این ماهی ریز ودر نرها بین ۱۱۰-۹۰ و در بالا وپایین خط جانبی ***** فلس و در ماده ها بین (۱۱۵-۸۷ ) ودر بالا و پایین خط جانبی ****فلس می باشد .
دندان : دهان کوچک و مایل ، ودندان حلقی در این ماهی یک ردیفی (۵-۵) و (۴-۴) .
طول : بیشینه طول این ماهی cm۶۳ و وزن آن ۱۶۰۰ گرم می باشد. میانگین وزنی آن ۱۱۰ گرم و طول استاندارد این ماهی cm ۱۵ می باشد .
سایر مشخصات :ماهی نر در سن ۲ سالگی که طولی برابر با cm۱۲ دارد به علت طویل بودن باله شکمی و تعداد زیاد شعاع ها ، از ماهی ماده تمیز داده می شود تعداد خارهای آبششی بر روی اولین کمان آبششی ۱۲-۱۳ عدد می باشد .
مشخصات بیولوژی :
مکان زندگی : این ماهی در رودخانه های با جریان کند آبی ، تالاب و خلیج های کوچک با خمیدگی دریاچه ها پوشیده از گیاهان آبزی زیست می نمایند و لای ماهی در زمستان خود را در درون لجن مخفی می کند و به این ترتیب به خواب زمستانی فرو می رود .
تغذیه : لای ماهی در روز خود را از نور مخفی می کند وبا شروع شب برای تغذیه فعال می شود این ماهی پس از جستجو یافتن آبزیان کفزی شامل لارو حشرات و نرمتنان خود را در درون لجن مخفی کرده اند از آن ها تغذیه می کنند. بعلاوه گیاهان آبزی نیز در رژیم غذایی این ماهی جای می گیرند .
پراکنش :پراکندی و انتشار لای ماهی در آب های لب شود و از یرفی تا رودخانه های به ارتفاع ۱۶۰۰ متر می باشند .
تولید مثل : زمان تخم ریزی بر حسب دمای آب در ماههای اردیبهشت تا تیر می باشد و درجه حرارت c ۲۰-۱۹ برای تخم ریزی – ماهیان بالغ قبل از تخم ریزی به صورت دسته جمعی در کنار ساحل شنا می کنند. طول مدت تخم ریزی ۲- ۵/۱ ماه بوده تخم ها هر هفته ریخته می شوند هنگامی که ماده gr ۵۰۰ وزن دارند تعداد تخم ها حدود ۳۰۰ هزار عدد و حداکثر ۹۰۰ هزار عدد است ، قطر آنها ۸/۵-۱ میلط متر می باشد دوره انکوباسیون در دمای آب c۲۲ روز می باشد .
سایر مشخصات : لاروها در دوران آرامش با طول تقریبی ۵-۴ mmدارای غده چسبناکی که در سر می باشد که توسط این غده تا زمانی که ذخیره غذایی در کیسه زرده موجود است خود رابه گیاهان آبزی می چسبانند بدیهی است که بدین طریق لاروها از فرو رفتن در لجن در امان خواهند بود بچه ماهیان از پلانکتون ها و جانوران کفونی تغذیه می کنند .
ارزش اقتصادی :
لای ماهی از نظر اقتصادی دارای اهمیت کمتری نسبت به گونه های دیگر می باشد لای ماهی به رنگ طلایی دراستخرهای پارک ها به عنوان یکماهی زینتی و زیبا نگهداری می کنند
صید : در دریاچه لای ماهی به وسیله تر انجام می گیرد ولی با توجه به اینکه لای ماهی به آهستگی به طرف طعمه ای که در قلاب قرار دارد حرکت می کند یکی از ماهیان جالب باری علاقه مندان صید ورزشی است

منبع : مرکز آموزش عالی میرزا کوچک خان گیلان