۲۵دسامبر سال ۱۹۹۱ ـ و به این آسانی در روزی چون امروز شوروی ۶۹ ساله ازمیان رفت

بیست و پنجم دسامبر سال ۱۹۹۱ بوریس یلتسین به کاخ کرملین رفت و به گورباچف (رهبر شوروی) گفت که اتحاد جماهیر شوروی منحل شده و او دیگر سمتی ندارد. اندکی بعد گورباچف در یک نطق کوتاه رادیو تلویزیونی گفت که با انحلال شوروی به این صورت قاعدتا نمی تواند موافق باشد ولی چون در برابر عمل انجام شده قرار گرفته است چاره دیگری (جز قبول) ندارد!. به این ترتیب یک امپراتوری بزرگ با آن همه دندان اتمی ـ موشکی، دهها هزار تانک، صدها زیردریایی و پیشرفتهای فضایی همانند برف بر شیروانی داغ ذوب شد و از میان رفت، بدون این که رفراندم برگذار و نظر مردم اتحادیه استعلام شده باشد که بزرگترین معمای تاریخ بشر شده است. این جمهوری ها، قرن ها با هم امپراتوری روسیه را تشکیل می دادند. با این که دومای روسیه انحلال شوروی را به آن ترتیب غیر قانونی اعلام کرده، هنوز درباره این مصوبه اقدامی صورت نگرفته است. انحلال اتحاد شوروی ۶۹ ساله مرکب از ۱۵ کشور باور کردنی نبود.
یلتسین، شوشکویچ و کرافچوک سران جمهوری های (اسما) روسیه، اوکراین و بلاروس هفتم دسامبر در یک محفل خصوصی در استراحتگاه «بلوژفسکایا» واقع در بلاروس تصمیم به انحلال شوروی گرفته بودند. مورخان عقب نشینی های گورباچف (سهوی و یا تعمدی) در برابر آمریکا در دهه ۱۹۸۰ را عامل عمده انحلال شوروی دانسته اند. به علاوه، نوشته اند که شوروی پس از درگذشت لنین نتوانست از طریق مدارس و رسانه های خود که در دست دولت بودند، سوسیالیسم را در مغز و قلب نسل های تازه جای دهد. آموزشگران کمونیست با دم زدن از انترناسیونالیسم، میهندوستی روس ها را هم تضعیف کردند که ۱۵ سال پس از انحلال شوروی، باردیگر کم و بیش تجدید حیات کرده است و غرب از همین ناسیونالیسم روس به هراس افتاده است. همچنین رفتار و روش زندگانی (لوکس گرایی) مقامات شوروی پس از استالین، با آموزش های مارکس و لنین مطابقت نمی کرد و عکس آنها بود، و چاپلوسی در کرملین رواج داشت.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز