زمان کوچ

اواسط فروردین ماه، یعنی زمانی كه علوفه قشلاق برای تغذیه دام كفایت نمی‌كند و بر درجه گرمای هوا نیز به تدریج افزوده می‌شود، خانوارهای عشایری برای كوچ به ییلاق آماده می‌شوند. وسایل مورد نیاز و آذوقه بین راه را بوسیله خورجین، صندوقچه و هزاربیشه (جعبه‌های نگهداری اسباب و اثاثیه چای) با خود حمل می‌كنند و اسباب و اثاثیه اضافی را در منزل خویشان و كسانی كه در گرمسیر می‌مانند، به امانت می‌گذارند.
خانوارهای مال، معمولاً در قشلاق پراكنده می‌شوند و خانوار سرمال‌ها، در منزلگاه دوم و سوم تا پیوستن سایر اعضای مال به انتظار می‌نشینند. از زمانهای قبل، در طول مسیر كوچ منزلگاه‌های موقتی تعیین شده كه عشایر در طول مسیر كوچ در این منزلگاه‌های موقت به سر می‌برند. انتخاب منزلگاه به عواملی نظیر وجود علوفه كافی، امنیت، آب و از همه مهمتر خلوت بودن محدوده اتراق و دور بودن از اراضی زراعی بستگی دارد. حركت از منزلی به منزل دیگر، از ساعات آغازین روز شروع و پس از حدود پنج تا شش ساعت پایان می‌پذیرد. گله‌ها به منظور تعلیف، از مسیر جداگانه‌ای حركت داده می‌شوند. لازم است یادآوری شود كه منزلگاه‌های میان راه، در مالكیت تیره و طایفه خاصی نیست و استفاده از آنها همگانی است.
زمانی كه هوای ییلاق رو به سردی می‌رود (معمولاً از اواسط شهریور) كوچ عشایر از ییلاق به قشلاق آغاز می‌شود. با توجه به اینكه در این فصل، علوفه كافی برای تغذیه دامها در بین راه وجود ندارد و هوا معتدل و آب جاری رودخانه‌ها نیز اندك است، عمل كوچ سرعت بیشتری دارد و لذا در زمان كوتاه و با سهولت بیشتری نسبت به كوچ از قشلاق به ییلاق انجام می‌‌گیرد. اسب و قاطر وسیله اصلی كوچ و حمل بار عشایر است. زنان و مردان كهنسال و كودكان خردسال، به همراه بار و اثاثیه، مسیر كوچ را به وسیله چهارپایان و مردان و زنان جوان و نوجوان، مسیر كوچ را پیاده طی می‌كنند.
وظیفه زنان حمل بارهای سبك، مراقبت از كودكان است و مردان و نوجوانان مال، گله‌ها را همراهی می‌كنند. با توجه به سختی و كوهستانی بودن مسیرهای كوچ ایل بختیاری، قاطر بهترین وسیله حمل و نقل به شمار می‌آید و به هنگام كوچ، نقش مهمی را در جابجایی افراد و باروبنه خانوارها ایفا می‌كند. داشتن قاطر و اسب در میان بختیار‌ی‌ها كمتر رواج دارد و خانوارهای معدودی در سالهای اخیر با توجه به توسعه راههای روستایی و ارتباط این راهها با قلمروهای عشایری، از وسیله نقلیه موتوری برای حمل بار، اثاثیه و اعضای خانوارها، استفاده می‌كنند.
امروزه بیشتر خانوارهای متمكن كوچرو، با ماشین كوچ می‌‌كنند. استفاده از ماشین برای حمل دام به جز در وضعیت كاملاً اضطراری معمول نیست. یكی دیگر از عوامل ماشینی شدن كوچ، كمبود علوفه و مرتع در ایل راه است كه عشایر بختیاری نیز با این مشكل مواجهند.