جنگ ستارگان و نقش آفرینی چشم بادامی ها

نخست، به دولت ها این امكان را می دهد كه جنگهای زمینی شان را بهتر هماهنگ و مدیریت كنند. دیگر آنكه، شمار زیادی ازكشورها و شركت ها به فضا به دیده یك «دنیای جدید» می نگرند. چه در سیارك ها طلا یافت می شود، در ماه، عنصر هلیوم ۳ و در مریخ احتمال می رود كه منیزیم، كبالت واورانیوم وجود داشته باشد. از این رو، شركتها می كوشند سفینه هایی را به این سیارات نزدیك كنند واز طریق آنها درسالهای آتی سودهایی هنگفت به جیب بزنند. اما نخست، باید فناوریهای فضایی توسعه یابند تا «استخراج فضا» ممكن و اقتصادی شود. اگر بتوان مردم یك كشور را متقاعد كرد كه دولت متبوعشان برای محافظت از آنها در برابر گزند دشمنان واقعی وخیالی به تكنولوژیهای فضایی نیاز دارد، آنگاه می توان با این سرمایه، زیر ساخت لازم برای صنایع هوا - فضا را ایجاد و روانه كرات دیگر كرد. پس فناوری فضایی، كاربردی دوگانه دارد.یعنی با توسعه بهره برداریهای نظامی، منافع گروهی نیز تأمین می شود. حال، پرسش این است كه چه كسی از آن سود می برد؟ چه كسی هزینه می كند و چه شخصی منتفع می شود؟ ژاپن، هم بر روی فناوری فضایی نظامی كار می كند و هم تكنولوژی غیرنظامی آن. این كشور سرگرم توسعه سامانه به اصطلاح دفاع موشكی و نسل جدید ماهواره های جاسوسی نظامی است ودر همین حال، طرح هایی نیز برای ساخت ایستگاههایی مجهز در كره ماه دارد. همه این برنامه ها، هزینه های گزافی را به مالیات دهندگان ژاپنی تحمیل كرده است و در سالهای آینده، حالتی تهاجمی به سیاست خارجی توكیو خواهند داد. مهمتر آنكه، پیشرفتهای فضایی ژاپن درعرصه نظامی، این كشور و ارتش ایالات متحده را به یك رویارویی خطرناك با دیگركشورهای منطقه خواهد كشاند. از جمله آمریكا مقابله با پیشرفت چین، حریف قدرتمند خود در عرصه اقتصاد جهانی، را آغاز خواهد كرد.
چندی پیش، روزنامه «واشنگتن پست» در گزارشی نوشت: «پنتاگون به آسیا به دیده منطقه ای می نگرد كه به درگیریهای نظامی یا دست كم رقابتهای آینده پایان خواهد داد». و در آخر نتیجه گرفت كه ایالات متحده حضور نظامی خود را در این منطقه دو برابر خواهد كرد. در این راستا، آمریكا به تازگی در جزیره «گوام» باندهای پرواز بلندتری را ویژه نشست و برخاست بمب افكن های «بی یك» و «بی دو» ساخته است. آمریكا همچنین موشكهای كروز خود را در این جزیره مستقر كرده و قرار است آن را به پایگاه هوایی مركزی ویژه عملیات های نظامی تبدیل كند. وزارت دفاع آمریكا (پنتاگون) در سراسر منطقه آسیا - اقیانوسیه درحال ساخت پایگاههای نظامی كوچك است تا در مواقع ضروری به سرعت بتواند وارد عمل شود.
یكی از برنامه های كلیدی زرادخانه تسلیحاتی ایالات متحده «سامانه موشكی نمایشی » (TMD) است كه با هدف محاصره جمهوری خلق چین انجام می گیرد. این سیستم كه بر روی كشتی نصب و به نام سامانه دفاع موشكی به مردم فروخته می شود، در واقع، برای حفاظت از متحدانی نظیر ژاپن و كره جنوبی طراحی شده است.
موشكهای رهگیر جدید این سامانه موسوم به «اس ام - ۳» بر روی ناوشكن های پشتیبانی (Aegis) نیروی دریایی ایالات متحده مستقر در ژاپن، كره جنوبی ، استرالیا و تایوان قرار می گیرند. موشكهای رهگیر «پاك - ۳»نیز قرار است درخاك ژاپن مستقر شوند. و هواپیمای نوسازی شده «بوئینگ ۷۴۷» موسوم به «ABL» قرار است با انجام یك پرواز در ساعت آخرین تصاویر از سواحل چین را به آمریكا مخابره كند. در نوك این هواپیما، لیزری نصب شده است كه به هر نوع موشك پرتاب شده از چین یاكره شمالی، شلیك می كند. اما تكمیل ABL مشكلات فنی عظیمی دارد و هزینه آن نیز به مراتب بیشتر از بودجه در نظر گرفته شده، است. ازاین رو ایالات متحده می كوشد تا ژاپن را به مشاركت در این پروژه ترغیب و هزینه های آن را تقسیم كند.
در واقع، همه این كارها برای آن است كه آمریكا بتواند چین را محاصره و منزوی كند. تغییر مشی سیاسی توكیو به عنوان دولت نزدیك به واشنگتن در منطقه، آن هم در زمانی كه درگیری بین چین و ژاپن بر سر ادعاهای مرزی و اقدامهای تحریك آمیزی نظیر ماجرای بازدید نخست وزیر چین ازمعبد «یاسوكونی» در اوج قرار دارد، از نظر پكن به این معنا است كه ژاپن به دنبال نقشی تهاجمی در منطقه و همكاری نزدیك تر با ایالات متحده در راستای هدفهای راهبردی این كشور است. پس راهبرد دفاع موشكی آمریكا بویژه برای این تهیه شده است كه توان بازدارندگی هسته ای چین را خنثی كند و به واشنگتن امكان وارد آوردن ضربه اول احتمالی را بدهد. كمیته مشورتی امور امنیتی ایالات متحده و ژاپن در نشست ۱۹ فوریه ۲۰۰۵ خود در واشنگتن با اعلام اینكه خطرات جدیدی در منطقه آسیا - اقیانوسیه در حال شكل گیر است، یگانه راه مقابله با آن را نوسازی توان نظامی بویژه سامانه دفاع موشكی بالیستیك دانستند. در بیانیه مشترك این كمیته آمده است كه آمریكا باید راهبرد دفاعی خود را در سراسر جهان نوسازی و تقویت نماید تا در اوضاع امنیتی بی ثبات بتواند بدان اتكا كند.
نقش فضا در طرح های راهبردی ایالات متحده
هم اكنون آمریكا در حال اجرای یك طرح خطرناك است و می خواهد موشك های رهگیر «پاك - ۳» را در منطقه «فورت گریلی» واقع در آلاسكا و ناحیه «واندنبرگ» ایالت كالیفرنیا مستقر كند. این سامانه ها در حالی استقرار می یابند كه هنوز با موفقیت آزمایش نشده اند. می گویند این موشك ها از آمریكا در برابر حملات كشورهای شرور حفاظت می كند. همان كشورهایی كه تاكنون حتی این توانایی فنی را نداشته اند كه بتوانند ایالات متحده را با جنگ افزارهای هسته ای تهدید كنند. براستی، چرا بایدآنها به این كار دست بزنند؟ آمریكا می تواند با بیش از ۷۵۰۰ بمب اتمی خود به آسانی هر كشوری را كه تنها یك موشك به سوی ابرقدرت شلیك كند، نابود نماید. حتی چین با وجود در اختیار داشتن
۲۰ موشك هسته ای كه بردشان تا آمریكا نیز می رسند، این خطای راهبردی را نخواهد كرد و حاضر نخواهد شد به یكی از بهترین شركای تجاری اش حمله كند. پس سامانه دفاع موشكی به چه كار می آید؟ براساس اسناد پنتاگون ، این كار ضروری است، چه ایالات متحده باید با كنترل و تسلط بر فضا كشورهای دیگر را از دسترسی بدان باز دارد. اگر توجه داشته باشیم كه امروز بخش اعظم مدیریت جنگهایی كه در روی زمین رخ می دهند، از فضا و توسط ماهواره های نظامی صورت می گیرد، آنگاه در می یابیم كه چرا پنتاگون برای كنترل بر فضا و جلوگیری از دستیابی كشورهای دیگر البته بطور گزینشی به این وادی اینقدر شتاب دارد. واقعیت آن است كه دكترین نظامی ایالات متحده بر «تسلط كامل بر فضا» استوار است. به دیگر سخن، واشنگتن می خواهد بر تمام مناقشات و درگیریها در عرصه های مختلف سلطه كامل داشته باشد.یعنی زمین را با نیروی زمینی تسخیر كند، دریا را با نیروی دریایی، آسمان را با نیروی هوایی و فضا را با فناوری های جدیدی كه امروز درمراحل تكمیل و توسعه هستند. در این راستا، نیروی هوایی آمریكا در سند برنامه جدید خود می نویسد: «مادامی كه كیهان را به كنترل كامل خود در نیاورده ایم، نمی توانیم به اهداف اصلی مان كه همانا استفاده از امكانات فضا از طریق بهبود و به كارگیری نیروهای مسلح فضایی است، بطور كامل برسیم. توانایی سیطره بر فضا اهمیتی بنیادین دارد و حفظ برتری مان در این عرصه پیش شرطی مهم برای موفقیت در هدایت جنگهای مدرن است». اگر عبارت «كنترل و تسلط بر فضا» را با اندیشه «بهره برداری از منابع اندك، اما گران قیمت موجود در سیارات» كنار هم بگذاریم، در می یابیم كه ایالات متحده و ژاپن دارند «پیمان ماه» را نقض می كنند. براساس این معاهده كه در سال ۱۹۷۹ در سازمان ملل متحد به تصویب رسید، ساخت پایگاه نظامی در كره ماه ممنوع است و هیچ كشور، شركت و شخصی نمی تواند نسبت به بخشهایی از سطح یا لایه های زیرین آن هیچگونه ادعایی داشته باشد. در واقع، هدف سازمان ملل متحد از وضع این قانون بین المللی در زمانی كه پای بشر آشكارا به فضا باز شده بود، این بود كه از وقوع هرگونه درگیری در آن سوی جو زمین جلوگیری نماید.ایالات متحده از هنگام آغاز برنامه فضایی خود پس از جنگ جهانی دوم به این سو، بیش از ۱۲۰ میلیارد دلار صرف پژوهش و توسعه برنامه های فضایی كرده است. «نیك كوك» خبرنگار نظامی آمریكایی در كتاب جدیدش به نام «شكار نقطه صفر» موضوع «بودجه سیاه» یا به عبارتی ،مخفی پنتاگون را مورد بررسی قرار داده است. وی ۱۵ سال تمام در هفته نامه «جینز دیفنس» در حوزه مسائل دفاعی و هوا - فضا قلم می زد. بنابر استدلال كوك ، وزارت دفاع آمریكا سالانه مبلغی بیش از ۲۰ میلیارد دلار را به دور از نظارت كنگره هزینه می كند. او می نویسند: برنامه های سیاه پنتاگون چنان عظیم و گسترده اند كه رقمی در حدود ۱۰ میلیارد دلار از بودجه سالانه این وزارتخانه را به خود اختصاص می دهند. از قرار معلوم، نقطه اوج این فعالیت ها در زمان رونالد ریگان بوده است كه البته از آن هنگام تاكنون یكسره وجود داشته اند. حتی در دوره ریاست جمهوری جورج بوش، این برنامه ها جانی دوباره گرفته اند. نمونه آن، فناوریهای استتار است، ضمن آنكه از مدتها پیش بر روی فناوری ضد گرانش پژوهش می شود. صنعت هوا - فضای آمریكا اعلام كرده است كه طرح هایی برای كنترل فضا دارد. این برنامه ها كه مردم آنها را زیر نام «جنگ ستارگان» می شناسند، در واقع، بزرگترین پروژه صنعتی تاریخ جهان است. اما هزینه آن از كجا تأمین خواهدشد؟ درسال ۲۰۰۵ ، پنتاگون مبلغ ۱۰ میلیارد دلار به پژوهش و تولید جنگ افزارهای فضایی اختصاص داد. به ظاهر، ایالات متحده نمی تواند به تنهایی از عهده هزینه های این طرح ها برآید. از این رو، تاكنون كشورهای ژاپن، استرالیا، انگلستان و ایتالیا به طرح آمریكا پیوسته اند. كانادا اما چند هفته پیش اعلام كردكه در برنامه دفاع موشكی بوش شركت نخواهد كرد.البته «پل مارتین» نخست وزیر این كشور، خود تمایل زیادی به مشاركت در برنامه بوش دارد، اما مقاومت مردم، تاكنون مانع از این همكاری شده است.
نقش ژاپن در فضای نظامیگری
به جز شش وزارتخانه ژاپن و آژانسهایی كه همگی درگیر برنامه فضایی هستند، توكیو برای سال ۲۰۰۵ مبلغ ۳‎/۴میلیارد دلار به این امر اختصاص داده است كه یك سوم آن صرف توسعه وسایل اكتشافی نظامی و ماهواره های ویژه هدایت جنگ می شود. این دستگاهها را شركت «میتسوبیشی» می سازد. نزدیك به همین مبلغ نیز برای آژانس كاوشهای هوا - فضایی ژاپن (JAXA) در نظر گرفته شده است تا برای مأموریتها و عملیاتهای فضایی هزینه كند. در ضمن، برآورد می شود كه سهم توكیو از هزینه های سامانه دفاع موشكی یك میلیارد دلار باشد.
در دسامبر ۲۰۰۳ ژاپن در پاسخ به خطر موشكی كره شمالی برای این كشور تصمیم گرفت كه به سامانه دفاع موشكی ایالات متحده بپیوندد. چشم بادامی ها قرار است ماهواره های جاسوسی نسل دوم، سوم و چهارم خود را در سالهای ۲۰۰۶ ، ۲۰۰۹ و ۲۰۱۱ به فضا پرتاب كنند. این ماهواره های جدید وكوچكتر و دارای قدرت مانور بیشتر، قابلیت ژاپن را در هدایت ومدیریت جنگ های منطقه ای افزایش می دهند. هزینه تقریبی سامانه دفاع موشكی آژانس دفاعی ژاپن (JDA) از آغاز تا پایان عمر این سیستم بین ۳۰ تا ۵۰ میلیارد دلار برآورد می شود. این آژانس تنها در سال ۲۰۰۲ بیش از ۳۰ میلیون دلار صرف تحقیق در زمینه دفاع موشكی و توسعه آن كرد. پرتاب موفقیت آمیز موشك «اچ - ۲ آی» در چندی پیش چكیده برنامه فضایی توكیو بود. ژاپن در زمره چهار كشوری است كه تا سال ۱۹۷۲ ماهواره به فضا پرتاب كردند. هم اكنون یكی از فضاپیماهای این كشور در راه سیاركی كه پس از جمع آوری نمونه های لازم به زمین بازخواهدگشت. به علاوه توكیو برنامه ای را برای یك سفر اكتشافی بزرگ به كره ماه در دست بررسی دارد. گفتنی است سرزمین «آفتاب تابان» سال گذشته یك تحول سیاسی بزرگ را تجربه كرد. بانی این تحول، یكی از كمیته های مشورتی دولت بود كه توصیه كه ژاپن یك برنامه فضایی مجهز برای خود داشته باشد. مهمترین پیامد این ابتكار اما این است كه ژاپن نقش مهم در برنامه نظامی ایالات متحده برای محاصره و كنترل جمهوری خلق چین بازی خواهد كرد.
عامل چین
چین امروز ۲۰ موشك هسته ای دارد كه می توانند «لوس آنجلس» یا «سان فرانسیسكو» را هدف قرار دهند. اما آیا این تعداد موشك برای توجیه بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار هزینه جنگ ستارگان كافی است؟ در این ارتباط، «جاتان پولاك » مدیر بخش تحقیقات استراتژیك كالج جنگ دریایی ایالات متحده به روزنامه «نیویورك تایمز» گفته است كه گرچه چین بزرگترین ارتش جهان را دارد و درصدد نوسازی آن است. اما به اعتقاد او، پكن توان استفاده از این امكانات گسترده برای مقابله با حضور نظامی ایالات متحده در بخش غربی اقیانوس آرام را ندارد و نبایداز او یك غول ساخت. البته این احتمال وجود دارد كه آمریكا با انعقاد قراردادهای جدید برای فروش فناوری های سامانه دفاع موشكی به ژاپن، استرالیا، بریتانیا و ایتالیا و تجهیز ظرفیتهای آفندی و پدافندی خود در آسیا و سایر نقاط جهان ، پكن را به گسترش سریع برنامه موشكی خود وا دارد.
واشنگتن به منظور كاربردی كردن پروژه جنگ ستارگان سرگرم گسترش مهمترین تأسیسات راداری خود در گرونلد، آلمان، بریتانیا، استرالیا و دیگر مناطق است. در ضمن، واشنگتن راههایی را نیز برای استقرار سامانه های دفاع موشكی در بیشتر كشورها از جمله لهستان، رومانی، بریتانیا، ژاپن، كره جنوبی و استرالیا در دست بررسی دارد. اكثر این كشورها خود در زمره تأمین كنندگان هزینه جنگ ستارگان هستند و تجربه طولانی در فضل و بخشش نسبت به شركتهای هوا - فضای آمریكایی دارند. در سالها اخیر، در جریان كنفرانس خلع سلاح سازمان ملل متحد در «ژنو» تلاشهایی برای انجام تغییرات جدید در قانون ممنوعیت جهانی جنگ افزارهای فضایی به عمل آمده، اما هر بار، ایالات متحده مانع به نتیجه رسیدن این كوششها می شود. این كشور ادعا می كند كه نیازی به معاهده جدید نیست، چه هنوز نه سلاحی در فضا هست و نه مشكلی وجود دارد. البته او خود فعالانه می كوشد تا فضا را به كنترل و سیطره خود درآورد، مانع شكل گیری یك پیمان بین المللی جدید شود و به برنامه تحقیقات هسته ای خود شتابی فزاینده دهد. با این همه، یك چیز قطعی است و آن اینكه، با تداوم مسابقه تسلیحاتی در فضا تنها زندگی در روی زمین ناامن تر می شود، آن هم به بهایی گزاف.
پی نوشت:
۱. The Hunt For Zero Pint
منبع: Znet
ترجمه: اكبر حسینی

منبع : روزنامه ایران