زنان ۱۰ سال زودتر می میرند

ایدز طی ماه های گذشته با سرعت باورنكردنی چهره ای زنانه به خود گرفته است. اگرچه در سطح جهان مردان بیش از زنان آلوده به ویروس ایدز هستند اما با این حال تغییر جمعیتی در میزان آلودگی توسط این ویروس در حال وقوع است و این پدیده صرفنظر از مرزهای جغرافیایی زنان جهان را تهدید می كند. امروزه زنان جوان با سرعتی بیش از مردان جوان به این ویروس آلوده می شوند و نوجوانان كم سن و سال در معرض خطر بالاتری برای آلودگی به این ویروس قرار دارند. در سال ۲۰۰۱ برآورد شد كه ۳/۷ میلیون زن جوان در مقایسه با ۵/۴ میلیون مرد جوان در وضعیت ابتلا به ویروس ایدز و ایدز هستند. زنان جوان مبتلا به ویروس ایدز به طور متوسط ۱۰ سال زودتر از مردان به این ویروس آلوده می شوند و نهایتاً بسیاری از آنان در سنین پایین تری نسبت به مردان در اثر ایدز می میرند.اگرچه آمار مبتلایان به ویروس ایدز در كشور مورد مناقشه است اما با افزایش مراجعات زنان به مراكز بهداشتی درمانی متخصصان بیماری های عفونی زنگ خطر رشد صعودی ابتلای زنان كشور به این ویروس مرموز را به صدا درآورده اند. آمار روزافزون مبتلایان به ویروس HIV نشان می دهد كه نیمی از جمعیت بیش از ۴۰ میلیونی بیماران ایدز را در جهان زنان تشكیل می دهند. به طوری كه در كشورهای آفریقایی طبق این آمار تا حدود ۶۰ درصد از آلوده شدگان به این ویروس زن هستند. در اغلب مناطق آفریقا میزان آلودگی در میان زنان جوان حداقل ۲ برابر میزان آن در میان مردان جوان است. در اتیوپی، مالاوی، تانزانیا و زیمبابوه در مقابل هر پسر ۱۵ تا ۱۹ ساله ای كه آلوده به ویروس ایدز است ۵ تا ۶ دختر آلوده در همین گروه سنی وجود دارند. در بعضی مناطق كنیا و زامبیا دختران نوجوان از میزان آلودگی معادل ۲۵ درصد برخوردارند كه این رقم برای پسران نوجوان ۴ درصد است. در مناطق شهری مهم شرق و جنوب آفریقا مطالعات و واگیر شناسی نشان داده است كه ۱۷ تا ۲۲ درصد دختران سنین ۱۵ تا ۱۹ سال در مقایسه با ۳ تا ۷ درصد از پسران هم سن و سال آنان آلوده به ویروس ایدز هستند.
• زنان مورد علاقه ایدز
در كشور هنوز برای زنان و پیشگیری از آلودگی آنان به ویروس ایدز كه اكثراً به دلیل همسران آلوده آنان است هیچ تدبیری و برنامه ریزی ای اندیشیده نشده است.در حال حاضر در ایران ۶ درصد زنان به ایدز مبتلا هستند اما با این رشد صعودی آمارها به سرعت بیشتر خواهد شد. اگرچه در اكثر كشورها تعداد افراد ایدزی مرد و زن مساوی است اما در ایران هنوز با چنین رشدی روبه رو نشده ایم.متوسط سن زنان مبتلا به ایدز در ایران ۲۰ تا ۲۵ سال است كه بیشتر آنان بدون آگاهی توسط همسران آلوده خود مبتلا شده اند.براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت تبعیض جنسیتی، ایدز در زنان را افزایش می دهد. براساس این گزارش دلیل این امر آسیب پذیری زنان نسبت به مردان از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست شناختی است و عواملی مانند وابستگی اقتصادی بسیاری از زنان به مردان، سوءاستفاده جسمی و جنسی برخی زنان توسط شریك جنسی شان و قابل قبول بودن تعداد شركای جنسی برای مردان در برخی از كشورها جنبه های مختلف تبعیض جنسیتی هستند كه باید در اپیدمی ایدز در نظر گرفته شود.همچنین در بسیاری از نقاط جهان زنان حقوق كمتری نسبت به مردان دارند. دسترسی آنان به آموزش، تعلیم و كار محدودتر است. همچنین تبعیض های جنسیتی در بسیاری از مناطق دنیا موجب می شود كه زنان اطلاعات كمتری در مورد ایدز داشته باشند و قادر به استفاده از راه های ایمن در ارتباطات جنسی نباشند.
• ایدز و استقلال اقتصادی
سازمان دیده بانان حقوق بشر با اعلام وضعیت اضطراری در مورد سیر صعودی مبتلایان زن به ویروس ایدز معتقدند زنان به ویژه به دلیل ناتوانی مالی، اعمال فشار و خشونت بر آنها بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند. سازمان های امدادگر در این باره اعلام خطر جدی می كنند. «فوواناسته» مسئول برنامه ایدز در سازمان دیده بانان حقوق بشر از ابعاد دهشتناك زیرپاگذاران حقوق بشر درباره زنان می گوید: «برای خروج از این گرداب وحشتناك احتیاج مبرمی به استقلال اقتصادی است.» برای نمونه در یك تحقیق كارشناسان بررسی این بیماری، ۳۷ هزار مرد جوان را در آفریقا مورد سئوال قرار داده اند، یك چهارم این مردان پذیرفته اند كه آنها زنی را مجبور به قبول رابطه جنسی با خود كرده اند. در بسیاری از موارد زنان حتی در زندگی خانوادگی خود به رغم اینكه می دانند همسرشان روابط جنسی دیگری دارد، نمی توانند از او طلاق بگیرند، زیرا از نظر اقتصادی در وابستگی مالی تام به مرد ها به سر می برند.نفیسه صادق نماینده سازمان ملل متحد و مسئول بررسی بیماری ایدز در آسیا نیز می گوید كه میلیون ها زن بر اثر عدم وفاداری و همچنین بی توجهی همسرانشان در ایجاد روابط جنسی دیگر و عدم استفاده از وسایل حفاظتی موجود، مبتلا به بیماری ایدز می شوند. او كه پزشكی پاكستانی است معتقد است كه در برنامه های مبارزه با ایدز هنوز هم توجه كمی به وضعیت زنان و دختران جوان می شود. به طور معمول آنها نمی توانند درباره اجبار استفاده از كاندوم تصمیم بگیرند. صادق امیدوار است كه با پیشرفت میكرو بیوسید ها، دارو هایی كه به شكل كرم و ژل می توانند مورد استفاده قرار گیرند زنان نیز این امكان را بیابند كه خود را از خطر سرایت این بیماری حفاظت كنند. این دارو ها می توانند به كشته شدن ویروس ها كمك كنند و یا از ورود آنها به جسم زن جلوگیری به عمل آورند. امروزه بیش از ۶۰ نوع از این دارو ها در دست تهیه هستند و ۱۴ نمونه آن مورد آزمایش قرار گرفته اما به بازار آمدن آنها، بین ۵ تا ۱۰ سال به طول می انجامد. اولین نمونه استفاده از آنها در كشور های چین و آفریقای جنوبی مورد آزمایش قرار گرفته اند.
• طرح مغفول مانده
طرح پیشنهادی اجباری شدن آزمایش ایدز پیش از ازدواج از سوی یكی از مسئولان سازمان بهزیستی كشور در میان نظرات ضد و نقیض این طرح هنوز به تصویب نرسیده است. اگرچه به تصویب رسیدن آن هم كمكی به حل این مشكل نخواهد كرد، این مسئله یك مشكل بزرگ اجتماعی محسوب می شود كه ریشه در بافت اقتصادی جامعه دارد. وجود فقر و رشد روزافزون بیكاری، روسپی گری، اعتیاد، استفاده از مواد مخدر و سرنگ اشتراكی برای تزریق مواد، روابط ناسالم و بی حساب جنسیتی، خشونت و اجبار به ایجاد روابط جنسی بدون حفاظ از طرف مردان و قبول آن از سوی زنان به دلیل وابستگی اقتصادی و عدم آگاهی و... از جمله این دلایل است. وزارت بهداشت از افزایش شمار زنان در مراجعه به مراكز بهداشتی درمانی در حالی گزارش می دهد كه از آنان به عنوان قربانیان خاموش این بیماری نیز نام می برد. اما هنوز راه های مناسب و قابل دسترسی برای پیشگیری از شدت رشد این فاجعه در ایران به كار گرفته نشده است. خطر توسعه سریع این بیماری همچنان در حال افزایش است.بیماری ایدز امروز بار بسیار سنگینی بر دوش زنان گذارده است. زنان نه تنها بیشتر در معرض آلودگی قرار دارند بلكه در اكثر مواقع خود ناقل بیماری نیز هستند، خواه در سنین بالا باشند و از نوه های یتیم خود نگهداری كنند، خواه دختران جوانی باشند كه مسئولیت سرپرستی از خانوار را به عهده دارند و هنوز راه های سبك كردن این بار عظیم ناشناخته مانده است.

منبع : باشگاه اندیشه