لاغرى مفرط در اثر بسيارى از بيمارىها ايجاد مىشود. اين اختلال با کاهش وزن و حجم عضله، علىرغم دريافت ميزان کافى غذا مشخص مىگردد.
درمان
براى درمان، راهى بهجز رفع بيمارى زمينهاى و دادن رژيم کمکى غذائى وجود ندارد. موارد زير هم بهکار گرفته مىشود:
- رفع عامل زمينهاى مثل درمان عفونت و غيره
- کنترل موارد تشديدکنندهٔ آن مثل ديابت، پرکارى تيروئيد، نارسائى کليوى و اسيدوز متابوليک
- خوددارى از مصرف بيش از حد داروهاى کاتابوليک مثل کورتيکواستروئيدها
- تغذيهٔ مناسب: مصرف ويتامينها و مواد معدني، جايگزينى کالرى معادل ميزان مصرف روزانه، جايگزينى پروتئين معادل يک تا ۵/۱ گرم به ازاءِ هر کيلوگرم از وزن بدن. مصرف پروتئين بيش از يک و نيم g/kg اثرى روى تعادل پروتئين نداشته و فقط بر توليد اوره و ساير محصولات زائد مىافزايد.
- انسولين، هورمون رشد، استروئيدهاى آنابوليک و Megestrol فقط در کوتاه مدت مؤثر بوده و اثر دراز مدت آنها زير سؤال است.
- مطالعات بر روى نمونههاى حيوانى نشان دادهاند که β آدرنرژيکها و مهارکنندههاى فسفو دى استراز احتمالاً از پروتئوليز کاسته و بر ليپوليز مىافزايند.
مطالبى پيرامون ورزش
توده و عمل عضلات حتى در افراد مسن هم در حين ورزش مقاومتى بهبود مىيابد که در نتيجهٔ افزايش در ساخت پروتئين است. بهنظر نمىرسد تمرين با وزنه باشدت متوسط در اين افراد، بر ميزان شکسته شدن پروتئينهاى عضلانى بيافزايد. مکانيسمهاى بهبود ساخت پروتئين مشخص نيستند، ولى ورزش بهترين راه تحريک ساخت هورمون رشد انسانى است که متناسب با شدت ورزش افزايش مىيابد. در انجام ورزش، RPE بيش از ۱۴ توصيه نمىشود.
ايدز
در حال حاضر حدود ۵ ميليون بيمار مبتلا به ايدز در کل دنيا گزارش شده است و احتمالاً ۱۲ ميليون نفر هم به ويروس آن مبتلا هستند. پيشرفت بيمارى در ۳ مرحله خلاصه مىشود:
۱. مثبت شدن سرم با ويروس ايدز، اما بدون علامت
۲. علامتدار شدن ابتدائى با ويروس
۳. ايدز
درمان
درمان داروئى به همراه ورزش و توصيههاى غذائى بهکار مىروند. عفونتهاى ناشى از ابتلاء به ويروس ايدز بايد درمان شوند. در اين راه داروهاى ضد ويروس، ضد باکترى و ضد سرطان و داروهاى مؤثر بر دستگاه گوارش کاربرد دارند.
مطالبى پيرامون ورزش
تجويز ورزش براساس ميزان پيشرفت بيمارى متفاوت است. براى مثال در جريان مرحلهٔ
اول بيماري، متغيرهاى متابوليک در حد طبيعى هستند و لذا محدوديتى بر فرد اعمال نمىشود.
در جريان مراحل دوم و سوم، ظرفيت عملى بيمار کاهش مىيابد، لذا مطابق با آنچه در
انتهاى اين مبحث خواهد آمد، ورزشهاى خاص با شدت کمتر از توصيه مىشوند. مهم است که
ورزش را تا سر حد امکان زود شروع کنند تا سبب افزايش جمعيت سلولهاى +CD4، تأخير
ظهور علائم و افزايش قدرت و حجم عضلانى شود. اثرات مثبت ورزشهاى هوازى در عملکرد
سيستم ايمنى و روانى مردان همجنسباز و داراى ويروس ايدز مشاهده شده است. بر اين
اساس فعاليت در ۷۰ تا ۸۰ درصد ميزان ضربان قلب حداکثر سبب افزايش چشمگير در سلولهاى
T کمککننده / القاء کننده (CD4) و نيز زيرگروه (+CD45 RA+CD4) که سبب فعال شدن
سلولهاى مهارى / سيتوتوکسيک (CD8) مىشوند، شده است. ورزش سبب کاهش نقصان ايمنى
سلولى در بيماران آلوده به ويروس ايدز مىشود. (La Perriere 1990, 1991) ساير فوائد
ورزش شامل افزايش در تودهٔ لخم بدن، بهبود شرايط خلقى و افزايش انرژى براى فعاليتهاى
روزانه مىباشد.
شدت ورزش بالاتر از ۸۰% ميزان ضربان قلب سبب افزايش قدرت و آمادگى هوازى مىشود،
اما روى تعداد سلولهاى +CD8+، CD4 و نسبت آنها اثرى نمىگذارد (Rigsgy، 1992).
مطالعات Rigsgy و La Perriere نشان داده که شدت ورزشهاى هوازى اثر چشمگيرى بر روى
سيستم ايمنى دارد. جانسون (۱۹۹۰) نشان داده که در افراد آلوده به ايدز، سطح لاکتات
پائينتر و شيب منحنى ضربان قلب نسبت به Vo2 افزايش يافته است. اين يافتهها ميزان
قابل توجهى از اختلالات قلبى عروقى در بيماران +HIV (يا بيمارى قلبى نهفته) را
آشکار کرد. همچنين غير قابل اعتماد بودن فرمولهاى قلب براى تعيين سطح لاکتات و
تجويز فعاليت در بالا يا پائين اين حد را نمايان ساخت.
اثر ورزش روى سيستم ايمنى احتمالاً با پاسخهاى آندوکرين به ورزش تنظيم مىشود که در شدتهاى مختلف ورزشي، متفاوت هستند. ورزش سبب کاهش در ميزان انسولين پلاسما، افزايش غلظت گلوکاگون، اپىنفرين، نوراپىنفرين، کورتيزول و هورمون رشد مىشود. ميزان اين تغييرات با افزايش شدت ورزش بالاتر مىرود. تغييرات هورمونى که در جريان ورزش ديده مىشوند، سريعاً در دقايق ابتدائى پس از پايان فعاليت از بين مىروند، مگر در مورد تغييرات کورتيزول و هورمون رشد. سطح کورتيزول در حين ورزش خيلى بالا نمىرود، اما در دورهٔ بازگشت به حالت اوليه بهطور پيوسته افزايش مىيابد. هورمون رشد پلاسما در حين ورزش بالا رفته و در جريان بازگشت به حالت اوليه هم اين روند ادامه مىيابد. RPE بيش از ۱۴ توصيه نمىشود.