ترکیب و خواص گیاهی کلزا

بر حسب ميزان اسيد اروسيک High Erusic Acid Rape به دو گروه عمده تقسيم مى‌شوند:

دسته اول که با علامت اختصارى 'Low Erusic Acid Rape- ' LEAR مشخص مى‌شوند، داراى مقادير زيادى اسيد اروسيک بوده و مصرف خوراکى ندارند. در سال ۱۹۷۴ روغن‌هائى که کمتر از ۵ درصد اسيد اروسيک داشتند تحت عنوان 'Lear ' نام گذارى شدند. بعدها محققين کانادائى نام کانولا را براى ارقام اصلاح شده کلزا انتخاب نمودند.

علاوه بر ماده مضر فوق، يک ماده مضر ديگر در کنجاله و علوفه کلزا وجود دارد که تحت عنوان 'گلوکز اينولات' Glocosinolate شناخته مى‌شود. گلوکز اينولات‌ها گروهى از مواد شيميائى هستند که در برخى از گياهان وجود داشته وباعث طعم تند و بوى گزنده اندام‌هاى آنها مى‌شوند. در ارقام جديد کلزا مشکل گلوکز اينولات نيز حل شده است و ميزان اين ماده مضر بسيار کاهش يافته است. فيبر نيز از ديگر موادى است که باعث اُفت کيفيت کنجاله مى‌گردد و در آخرين کارهاى اصلاحي، ارقامى معرفى شده‌اند که مقدار فيبر آنها نيز بسيار کاهش يافته است. بدين‌ترتيب تداوم اصلاح کلزا درمسير کاهش اين مواد قرار گرفت و ترتيب تکامل اصلاح در اين گياه روغنى به قرار زير بوده است:

- ارقام صفر (۰) : در اين ارقام ميزان اسيد اروسيک به‌حد بسيار اندکى تقليل يافته است.

- ارقام دو صفر (۰۰) : در اين ارقام علاوه بر اسيد اروسيک، ميزان گلوکز اينولات نيز بسيار کاهش يافته است.

- ارقام سه صفر (۰۰۰) : اين ارقام هر ۳ ماده نامطلوب را در کمترين مقدار خود دارا مى‌باشند، يعنى اسيد اروسيک، گلوکز اينولات و فيبر به‌حداقل رسيده‌اند.