شخم

مهمترين هدف شخم در روش‌هاى مدرن زراعت، کنترل علف‌هاى هرز است، در صورتى‌که مزارع را هر ساله شخم بزنيم، علف‌هاى هرز چندسالهٔ ساده به مرور ناپديد مى‌شوند زيرا ريشه‌هاى زيرزمينى اين گياهان که آنها را قادر به زمستانگذرانى مى‌کنند، قبل از آنکه بتوانند بذر توليد کنند از بين مى‌روند. تنها علف‌هاى هرز يک‌ساله و چندساله‌هاى خزنده قادر به حفظ ادامهٔ زيست در اين شرايط هستند. موقعيت علف‌هاى هرز يک‌ساله به‌علت اين است که آنها در فاصلهٔ بين عمليات شخم چرخهٔ زندگى خود را کامل مى‌کنند. چندساله‌هاى خزنده نيز در اين مدت زمان مى‌توانند علاوه بر توليد بذر اندام‌هاى رويشى قابل تکثير جديدى را نيز توليد کنند.

تأثير مديريت سيستم‌هاى شخم بر روى علف‌هاى هرز

سيستم مديريت زراعى و ابزار شخم مورد استفادهٔ آن تعيين‌کننده روش‌هاى قابل دسترس براى کنترل علف‌هاى هرز مزرعه هستند. اجراء يا حذف عمليات شخم اوليه و ثانويه تعيين‌کنندهٔ ابزار مناسب براى عمليات شخم بعدى است. براى مثال در سيستم‌هاى شخم حداقل که خاک نرم نمى‌شود، بقاياى گياهى بر روى سطح باقى مى‌مانند. بسيارى از ابزار مورد استفاده در شخم ثانويه همچون هرس سبک (Light harrow) به‌علت اينکه در شاخ و برگ بقاياى گياهى گير کرده و نمى‌توانند در خاک نفوذ کنند، کارآئى لازم را نخواهند داشت؛ در چنين شرايطى ابزارى همچون علف‌‌هرزکن دوار (Rotary hoe) و بسيارى از کولتيواتورها قادر به انجام کار رضايت‌بخش نيستند. از آنجا که در اين سيستم‌هاى زراعى آماده‌سازى خاک و کنترل مکانيکى علف‌هاى هرز انجام نمى‌شود و بايد از روش‌هاى مؤثر ديگر استفاده کنيم. براى جايگزينى مى‌توان از علف‌کش‌ها استفاده کرد و در بعضى مواقع از ابزار شخم ثانويه مخصوص همچون علف‌هرزکن چرخان (Rod weeder) يا قلمى (Chisel) يا پنجه غازى (Sweep) استفاده نمود.