تفکیک بر مبنای هدف سفر

آمارهاى جهانگردى اکثراً شکل استانداردى اطز سنخ‌شناسى جهانگردان را به‌کار مى‌برند که مانند سنخ‌شناسى مطرح شده در مبحث قبلى است. در اين طبقه‌بندي، هدف سفر عامل اصلى طبقه‌بندى جهانگردى تلقى مى‌شود. شکل A يکى از اين نوع طبقه‌بندى‌ها را نشان مى‌دهد.

بسيارى از سرى‌هاى آماري، جهانگردى را تا حد طبقه‌بندى نوع اول تفکيک مى‌کنند که معرف تفکيک جهانگردى کارى و جهانگردى براى تجديد قوا است. البته بعضى سرى‌هاى آماري، مسافرت به قصد ديدن دوستان و بستگان را جداگانه مطرح مى‌نمايند.

سفر براى تجديد قوا و ديدن دوستان و بستگان را مى‌توان تا اندازهٔ زيادى تقاضاى نهائى دانست. به‌عبارت ديگر، سفر هدف نهائى جهانگرد است و فى‌نفسه رضايت خاطر ايجاد مى‌کند. در مقابل، سفر کارى تا اندازهٔ زيادي، تقاضاى مشتق شده است. به‌عبارت ديگر، اين نوع سفر نشانگر تقاضاى خدماتى است که خود نهاده‌هاى لازم براى توليد کالاها و خدمات ديگر هستند. سفر کارى همچون کالاى سرمايه‌اى است و سفر براى تجديد قوا همچون کالاى مصرفي. در حالى که در سفر براى تجديد قوا جهانگرد خود تصميم به خريد مى‌گيرد و مقيّد به محدوديت‌هاى اقتصادى شخصى است در سفر کاري، تصميمات وى تا اندازۀ زيادى شکل نهادينه دارد و تابع وضع اقتصادى شرکت کارفرماى جهانگرد (مانند معافيت مالياتى مخارج اين نوع جهانگردى در بسيارى از کشورها) است.

در سطوح پائين‌تر شکل B، تفاوت‌هاى جالبى بين جهانگردان مختلف وجود دارد. سفر مطالعاتى و مذهبى و تا اندازه‌اى سفر درمانى و ورزشي، همچون سفر به قصد ديدن دوستان و بستگان اغلب همراه با تعهد و التزام است. در حالى‌که سفر تعطيلاتى بيشتر به منزلهٔ يک جزء اختيارى در بودجهٔ مصرف‌کننده تلقى مى‌شود. جهانگردانى که به دلايل فوق سفر مى‌کنند خريد خود را به منزلهٔ ارضاء نيازهاى اساسى خود خواهند نگريست. بنابراين، انتظار مى‌رود که تقاضا براى تعطيلات، کشش درآمدى بيشترى داشته باشد. اين موضوع در مباحث بعدى مورد بررسى قرار خواهد گرفت. اصطلاحات 'آفتاب‌دوست' و 'سفردوست' براى تفکيک دو نوع جهانگرد وضع شده است. هدف اصلى جهانگردان نوع اول، گريز زدن از زندگى روزمره و تمدد اعصاب است؛ آن هم غالباً در سواحل آفتابى و جهانگردان نوع دوم را شايد علاقه به تجربه‌هاى فرهنگى يا ديدن مناظر جالب به مقصد کشانده باشد. گروه دوم متقاضى محصولات جهانگردى مشخص‌ترى هستند و عوامل متنوع‌ترى بر تقاضاى آنها اثر مى‌گذارد.

سفرهاى تشويقى جايگاه ويژه‌اى دارد زيرا در حالى که به‌عنوان سفر کارى خريدارى مى‌شوند معمولاً به منزلهٔ پاداش دستيابى به موفقيت يا هدف‌هاى کارى اعطاء مى‌گردد (براى مثال، به کارکنلن يا نمايندگان يک مؤسسه). چنين سفرى طبيعتاً پاداشى ارزنده خواهد بود و شايد محصولى تفاخرآميز باشد. مقصدها و سازمان‌هاى مسافرتى و جهانگردى شديداً از اين‌گونه جهانگردان استقبال مى‌کنند زيرا مخارج سرانه بسيار زيادى دارند.

جدول ذيل مثالى دربارهٔ مقايسهٔ مخارج جهانگردان مختلف است و ارزش جذب کردن جهانگردان خوب را نشان مى‌دهد.

جدول برآورد متوسط مخارج روزانه جهانگردان مختلف در هنگ‌کنگ در سال 1988

	نوع جهانگرد			دلار آمریکا
	تعطیل روندگان			۲۴۰
	دیدارکنندگان از دوستان و بستگان			۷۰
	هیئتهای اعزامی به کنفرانسها			۴۷۰
	مسافران تشویقی			۷۰۰

البته اين جدول نه مدت اقامت را به حساب مى‌آورد نه دقيقاً مى‌گويد که هر نوع جهانگرد چه کالاها و خدماتى را خريده است اما براى فهم اهميت جهانگردان کاري، به‌ويژه جهانگردان تشويقى سررشته‌اى به‌دست مى‌دهد.