فولکور (Folklore)

فولکلور در لغت به معنى دانش عاميانه و دانستنى‌هاى توده مردم است و در مردم‌شناسى به مطالعهٔ هنرها، رسوم و سنن عاميانه‌اى که در جوامع مختلف رواج دارد اطلاق مى‌شود.

بنابر تعريف 'وان ‌ژنپ' (Arnold Van Geneep): 'فولکلور عبارت از: باورها، اعمال، نحوهٔ غذا خوردن، شيوه لباس، دوخت و لباس پوشيدن، آداب و رسوم کفن و دفن، مراسم عروسى و مانند اينها در شمار فولکلور محسوب مى‌شود. مثلاً لباس قاسم‌آبادى در گيلان، يا آداب و رسوم و شيوهٔ لباس دوختن و پوشيدن کردهاى قشقائى و بويراحمد يا اکراد شمال خراسان، يا لباس خاص 'تربت جام' براى ما فولکلور است.

به‌عبارت ديگر آداب و رسومى که در يک منطقهٔ خاص مورد استفاده قرار مى‌گيرد و در نقاط ديگر رايج نيست 'فولکلور' ناميده مى‌شود که براى مردم آن منطقه 'سنت' و براى مردم ساير نقاط کشور 'فولکلور' مى‌باشد، مانند آداب و رسومى که بيشتر در نمايش‌ها و جشن‌هاى بزرگ ملى مورد استفاده قرار مى‌گيرد.

وان ژنپ خصوصيات زيرا را به‌عنوان تعريف و ويژگى براى شناخت و مطالعه 'فولکلور' پيشنهاد مى‌کند:

- فولکلور، اعمال و رفتار جمعى و گروهى است که در بين عامه مردم رايج است بنابراين عمل و رفتار يک نفر يا يک خانواده را نمى‌توان 'فولکلور' ناميد.

- اعمال و رفتارهاى فولکلورى به مناسبت و بنا بر مقتضيات تکرار مى‌شود. يعنى آنچه که يک يا چند مرتبه يا فقط در دوره‌اى محدود اتفاق افتد در شماره فولکلور نيست.

- فولکلور نه به‌طور خاص، بلکه در مجموعه فعاليت‌هاى زندگى نقشى به‌عهده دارد.

ابداع‌کننده و به‌وجود آورنده و زمان شروع رفتارها و اعمال فولکلورى معلوم نيست.