محدودیت‌های موجود در برابر تقاضای جهانگردی

مصرف‌کننده براى خريدن هر محصول بايد از منابع کمياب خود صرف‌نظر کند. در اقتصاد بازار منبعى که در اين مبادله مورد استفاده قرار مى‌گيرد طبيعتاً پول خواهد بود. محدوديت اصلى در برابر تقاضاى مصرف‌کننده عبارت است از داشتن پول کافى تا بتواند آن را به کالاها و خدماتى تخصيص دهد که بردار مشخصه‌هاى آن، مطلوبيت آن را به حداکثر برساند اين پول از درآمد قابل تصرف، جريان وجوه نقد مؤسسه يا ذخيرهٔ دارائى‌هاى نقدى مانند پس‌انداز به‌دست مى‌آيد.

هرگونه تقاضاى جهانگردى را در عمل، همين پول محدود مى‌کند. مگر در مورد 'جهانگرد ماجراجو' که با اقامت کردن در نزد دوستان، جاى بد خوابيدن و تجربه کردن جاذبه‌هاى رايگان يا عمومى مخارج خود را به حداقل مى‌رساند به اين ترتيب، جهانگردى بدون هيچ‌گونه فعاليت اقتصادى انجام مى‌شود. اما براى بيشتر جهانگردان، جهانگردى به منزلهٔ خريد عمده‌اى از محل بودجهٔ خود خواهد بود. در واقع، پول يک محدوديت بزرگ است.

دو محدوديت ديگر در برابر جهانگردي، نظارت سياسى و وقت هستند. در کشورهاى مختلف، بازار بعضى محصولات کم و بيش تحت نظارت سياسى قرار دارد. اين نظارت بر محصولاتى مانند دارو، سلاح‌هاى گرم، مشروبات الکلى و مسکن اعمال مى‌شود. نظارت بر جهانگردى هرچند نامحسوس‌تر است اما به‌هر حال وجود دارد؛ بسيارى از کشورهاى کمونيستى جهانگردى اتباع خود را محدود مى‌کنند و در کشورهاى ديگر دولت از طريق تنظيم قيمت يا اجرت خدمات و وضع ماليات‌هاى مسافرتى و جهانگردى در بازار دخالت مى‌کند. اين نظارت مستقيم مى‌تواند جهانگردى را از جانب مبداء، مقصد يا ارتباط اين دو باهم محدود کند.

يک محدوديت عمدهٔ ديگر وقت است. کمتر محصولى است که مصرف‌ هم‌زمان وقت و پول کمياب را بطلبد و در اين ميان، جهانگردى بيشترين تقاضا را براى اين دو منبع دارد. در حالى که وقت از نظر اقتصادى کالاى مبادله‌شدنى نيست - عرضه‌کنندگان جهانگردى در ازاء محصولات خود از جهانگردان وقت 'دريافت نمى‌کنند' - اما آنچه توانائى جهانگرد را براى انجام بعضى کارهاى مطلوب، حتى با وجود بودن پول محدود مى‌کند داشتن وقت قابل تصرف و تخصيص آن به فعاليت‌هاى جهانگردى و غير جهانگردى است.

ميزان وقت قابل تصرف را متغيرهائى مانند ميزان مرخصى استحقاقى و تعطيلات عمومي، مدت تعطيلات مدارس يا دانشگاه‌ها يا محدوديت‌هاى زمانى در مسافرت کارى معين مى‌کند. کشورها و بازارهاى جهانگردى در مورد اين‌گونه متغيرها نيز با يکديگر تفاوت دارند. يک جهانگرد ممکن است وقت فراوانى براى مسافرت داشته باشد اما پول کمى دارد. در مقابل، جهانگرد ديگر پول کافى دارد اما وقت او بسيار محدود است. در مورد اول محدوديت کوچکتر محدوديت مؤثرى است در حالى که قيد محدوديت بزرگتر، محدوديت اضافى گفته مى‌شود. در يک مدل لانکستري، براى هر جهانگرد، محدوديت‌هائى چون پول و وقت را مى‌توان به‌صورت زير نمايش داد:

                                                                                                                      Y > = P _k x _k

در اين مدت Y و V به ترتيب، درآمد قابل تصرف و وقت آزاد فرد است که به جهانگردى و فعاليت‌هاى مشابه تخصيص مى‌دهد.

P_k بردار ستونى قيمت اجزاء X است. اين بردار قبلاً تعريف شده است.

t_k بردار ستونى وقت لازم براى هر يک از اجزاء بردار X است.

اکنون فرض مى‌کنيم که مقدار معينى از وقت مصرف‌کننده به اوقات فراغت تخصيص يابد اين فراغت مى‌تواند هدف اوليه فرد باشد يا مقدار وقت باقى‌مانده پس از انجام فعاليت‌هاى ديگر. اين وقت فراغت را V مى‌ناميم. در کوتاه مدت، اين وقت مسلماً دامنهٔ نسبتاً محدودى دارد زيرا افراد وقت يکسانى دارند و بيشتر آن را فعاليت زيستى دربر مى‌گيرد. هرچند Y درآمد قابل تصرف تعريف شد که جهانگردى تخصيص مى‌يابد اما مى‌تواند هرگونه پول تخصيص يافته به جهانگردى باشد تحقيقات نشان مى‌دهد بسيارى از مصرف‌کنندگانى که براى تجديد قوا جهانگردى مى‌کنند 'قسمتي' از پول خود را به جهانگردى اختصاص مى‌دهند. ميزان اين پول برحسب کشش درآمدى آن مورد بحث قرار خواهد گرفت. بنگاه‌ها در برنامه‌رزى سالانهٔ خود معمولاً بودجهٔ معينى را براى مسافرت در نظر مى‌گيرند.

اين‌گونه مدل‌ها را مى‌توان بسط داد تا محدوديت‌هاى غير اقصادى همچون محدوديت تحرک شخصى يا نداشتن فرصت سفر را دربر گيرد. در مبحث کاربرد مدل تقاضاى لانکسترى در جهانگردي، اين مدل به‌صورت مفصل‌تر ارائه خواهد شد.