شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

کاربرد آب‌وهوا در توسعهٔ جهانگردی (۴)


   آب‌ و هوا و انواع مختلف جهانگرد
طرز فکر و توقع جهانگردان بسيار متفاوت بوده و سليقهٔ آنها گاهى بسيار متناقض است. در اولين برآورد، رضايت از نوع آب ‌و هوا با هواى خوب همراه مى‌شود و براى انجام فعاليت‌هاى مربوط به فضاى باز مسلم است. آسمان آبي، خورشيد، غيبت بارندگى و حداقل بارندگى‌هائى که مسأله‌آميز هستند هدف اصلى مطالعات آب‌ و ‌هواشناسى جهانگردى به‌شمار مى‌روند.
بسيارى از دانشمندان براين اعتقاد هستند که تنها 'آفتابى بودن' ۱۵ الى ۴۰ درصد مجموع واريانس (Variance) احساس رضايت را دربر مى‌گيرد. اين اثر رواني، از سوى ديگر داراى ريشه‌هاى بيولوژيکى مسلم است. عامل اساسى و حياتي، يعنى پرتوافکنى خورشيدى در انسان نيروهاى ويژه‌اى را اعمال مى‌کند. از سوى ديگر موجب موازنه محيط داخلى بدن شده و افزايش متابوليسم بازال (Metabolism Basal) را سبب مى‌شود، که بر وظايف عمدهٔ موجود است به‌زودى منعکس مى‌گردد. در مقابل مى‌توان تمام مسائل و مشکلات موجود در طى شب‌هاى قطبى را به‌خاطر آورد.
خورشيد، دريا، ماسه و تفريحات آن اساس علاقهٔ جهانگردان تابستانى را مشخص مى‌سازند. تعداد ساعات آفتابى بودن يک شهر يا ناحيه از اهميت زيادى برخوردار است به‌عنوان مثال پاريس سالانه، ۱۷۸۲ ساعت آفتابى دارد، صرف‌نظر از مناطق قطبي، شمال اسکاتلند و نواحى حارٌه‌اى 'ماراني' کمترين ساعات آفتابى را دربر دارند (آبيجان ۱۰۳۵ ساعت). در مقابل، حوضهٔ مديترانه‌اى ۲۶۰۰ الى ۳۰۰۰ و حتى ۳۲۰۰ ساعت آفتابى دارند. و بيابان‌هاى گرم جنب حارهّ‌اى (۳۹۰۰ ساعت در آريزونا در نزديکى مکزيک) از ساعات آفتابى قابل‌ ملاحظه‌اى برخوردار هستند. جهانگرد در حقيقت احساس نياز به دوره آفتابى منظم دارد.
بايد مشخص کرد که فعاليت توريستى در چه قسمتى ممکن است در اثر بارندگى‌ها به مخاطره بى‌افتد. بايد تعيين کنيم که رضايت از آب ‌و هوا و در ادامهٔ آن پتانسيل مُفرٌح و سرگرم‌ کنندگى آن، با مقدار بارانى که نازل مى‌شود اندازه‌گيرى مى‌گردد. ولى آنچه که اهميت دارد، باران به‌عنوان يک عنصر تعيين ‌کننده تلقى مى‌شود.
   آب‌ و ‌هواشناسى جهانگردى
بدون‌شک آب ‌و هوا مسئول اصلى فصلى بودن پديده جهانگردى به‌شمار مى‌رود. در کشورهاى غربى و برخى ديگر از کشورها، به‌طور تقريب تعطيلات رسمى مدارس با مرخصى کارکنان مطابقت دارد. به‌عنوان مثال در فرانسه، در اواسط سال‌هاى ۱۹۸۰ميلادي، بيش از ۸۰ درصد حرکت‌ها به‌سوى مقاصد توريستى بين آخرين شنبه ژوئن و دومين‌ روز ماه اوت صورت مى‌پذيرند.
شرايط محل جهانگردى از اهميت زيادى برخوردار است. در سريلانکا از نوامبر تا دسامبر، ۵۰ الى ۶۰ درصد هتل‌ها اشغال مى‌شوند؛ يعنى دوره‌اى که کشورهاى بزرگ مناطق معتدل در نيم‌کرهٔ شمالى تقاضاهاى جهانگردى کمى دارند. ولى در اين کشور در طى ماه‌هاى مى - ژوئن به‌دليل باران‌هاى شديد موسمى سفرهاى جهانگردى کاهش چشم‌گيرى پيدا مى‌کنند.
بنابراين فعاليت جهانگردى با ريزش‌هاى جوى دگرگون مى‌شوند. براى بسيارى از مردم، اگر اغلب باران ببارد، بدين‌معنى است که باران زيادى نازل مى‌شود؛ و اگر به‌ندرت باران ببارد، هوا خوب و آفتابى است. با ميزان بارش کم که بسيار سريع تبخير مى‌گردد و حتى اگر مسئله‌اى نيز ايجاد کند، در چشم جهانگردان آن ناحيه قابل ‌قبول است.
درکشورى نظير جمهورى ايرلند، قابليت توانائى آب ‌و هوائى جهانگردى از اختلاف P) P-ETP و ETP به‌ترتيب بارندگى و تبخير و تعرق پتانسيل هستند) برآورد مى‌شود. به‌بيان ديگر مقدار آبى که در شرايط طبيعى محيط فيزيکي، به‌ جو مسترد مى‌گردد. در اين رابطه بارندگى به‌عنوان پارامتر منفى تلقى مى‌شود و مورد مثبت افزايش دما است که پارامتر تعيين‌ کننده است و موجب کاهش استفاده از پوشاک مى‌گردد و آفتابى بودن (که امکان برنزه شدن) و باد (که ابرها را دور مى‌کند) را ميسر مى‌سازد.
از سوى ديگر پلاژها داراى آب ‌و هواى بسيار ويژه‌اى هستند که مشخصه‌هاى اصلى آنها اغلب ناشناخته باقى مانده‌اند. زيرا اختلاف زياد عناصر آب ‌و هوائى در آنجا چشم‌گير است. به‌طور معمول باد در سواحل مى‌تواند با شدت زيادى جريان يابد و براى استقرار جهانگردان توأم با مشکل باشد. به‌عنوان مثال در بسيارى از سواحل بادخيز، ازجمله سواحل هلند شدت‌ باد مى‌تواند به‌عنوان يک مشکل اساسى مطرح گردد. براى مقابله با اين مشکل، شيشه‌هاى بزرگى را در برابر باد قرار مى‌دهند تا جهانگردان بدون احساس ناراحتى بتوانند از چشم‌انداز ساحلى بهره‌مند گردند.
آب‌ و هواشناسى جهانگردى داراى اساس عملى قابل‌ ملاحظه‌اى است که روش ارزيابى مدلٌل، مقياس‌هاى مختلف و پتانسيل جهانگردى آب ‌و هواهاى عمدهٔ کُرهٔ زمين را مشخص مى‌سازد.
جهانگردان کشورهاى غربى با توجه به توسعهٔ امکانات جهانگردى آنچنان متوقع شده‌اند، که گاهى مى‌خواهند دربرابر تغييرات هوا و در صورت مواجهه با شرايط نامساعد جوى در طى تعطيلات آنها، قسمتى از مخارجى را که متحمل شده‌اند به آنها مسترد گردد. بنابراين شناخت احتمالات پديده‌هاى مختلف آب‌ و هوائى و اوضاع متغير هوا براى شرکت‌هاى بيمه مورد نياز است.


همچنین مشاهده کنید