جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا
تلفیق معنویت و هنر
یكی از جلوههای گردشگری در سرزمین پهناور ایران اسلامی ،اماكن مذهبی ومساجد هستند كه مورد توجه ویژه جهانگردان می باشد. سالانه هزار تن از مسلمانان ،گردشگری رابا نیت زیارت اماكن مقدسه وحضور در مساجد مهم وقدیمی وآشنا شدن با تاریخ كهن وبنای آنها آغاز می كنند .بافت قدیمی شهرهای ایران و عناصر تشكیل دهنده آن ،گنجینه فرهنگی با ارزشی به شمار می آیند كه نمایانگر روند تاریخی حیات اجتماعی این مرز و بوم است . بامطالعه وشناخت این ویژگی ها ، جهانگردان وگردشگران می توانند به زوایا وابعاد غیر مدون وناشناختهیی از تاریخ اجتماعی ایران اسلامی پی ببرند.بررسی و شناخت ویژگی های عناصر تشكیل دهند ه شهرهای قدیمی ایران همانند مساجد جامع ومساجد محلهیی ،بازار و ارگ می تواند برخی از زوایای مبهم وناشناخته تاریخ وفرهنگ كشور را آشكار نماید وتاحد قابل توجهی كمبود منابع واسناد مدون تاریخ اجتماعی وهنر این مرز وبوم را جبران كند. نگاهی عمیق به سیر تحول مساجد در شهرهای اسلامی ،براهمیت این بناهای مذهبی و حفظ آن در جهت صنعت جهانگردی می افزاید .همان گونه كه تجسم خارجی همه ادیان را پرستشگاه ها و عبادتگاههای آنها تشكیل می دهد ،بارزترین تجسم خارجی بینش اسلامی درمسجد تجلی می كند .مسجد به عنوان اولین هدیه دین اسلامی در محله قبای مدینه بنا شد و سپس مسجد النبی بنیان گردید .ازآن پس ساخت مسجد درتمام سرزمین های اسلامی به عنوان عملی عبادی تلقی می شد و هماهنگ با رشد وتوسعه سرزمینهای اسلامی مساجد نیز به صور و سبك های مختلف دركشورهای اسلامی ظاهر گشت . یكی از ویژگی های حقوقی مهم شهرها در دوران گذشته ، داشتن مسجد جامع بود.برپایه تعریف فقها ،سكونتگاهی ،شهر محسوب می شد كه از نظر جمعیت ونهادهای اجتماعی ومذهبی در حدی بود كه می توانست مسجد جامع داشته باشد. گرچه حمله مغول ضربه جبران ناپذیری به بلاد وآثار اسلامی از جمله مساجد وارد كرد وشمار بسیاری از آنها را از بن ویران ساخت ،به طوری كه به قول ویل دورانت «شهرزیبای ری با ۳۰۰ مسجد وكارگاههای سفال معروف ویران شد ،اماپس از دوران فترت و ركود، ساخت مساجد باشكوه در ایران از سر گرفته شد كه ازآن جمله می توان مسجد علیشاه یاارگ تبریز، مسجد جامع ورامین ومسجد گوهرشاد را نام برد. سده ۱۰ تا ۱۲ هجری قمری در نوار جغرافیایی آناتولی فلات ایران ،شبه قاره هند از آگرو تااسلامبول درسرزمین های ذی نفوذ عثمانیان وصفویان دوران شكوفایی بناهای عظیم باكاربرد اسلامی ،بویژه مساجد به شمار می آیند .دراین زمان شهرهای مهمی همچون مشهد ، اصفهان ،قزوین واردبیل به داشتن مساجد باشكوه افتخار میكردند .اگر چه «محراب » «منبر»،«گنبد»،«مناره » كه مجموعا"فضای كالبدی مساجد راتشكیل می دهند در وهله اول توجه گردشگران وجهانگردان رابه خود جلب می كند اماآنها هرگز نمیتوانند موضوع تزئینات نمای بنا راكه توسط معماران برجسته وهنرمندان ایرانی به نحو بسیار جالبی پیاده شده نادیده بگیرند واز كنار آن به سادگی بگذرند .معماران ایرانی تحت تاثیر باورهای اسلامی ،برای به كارگیری كتیبه هایی مزین به نامهای جلاله ا... اكبر ، محمد رسول ا... و نام های امامان معصوم (ع ) وآیاتی از قرآن كریم در انواع صور زیبا بر روی آجر پخته وكاشی لعابدار به گونهیی متین ،باروح ، پرمحتوا ،جذاب و درعین حال ساده به هنر نمایی پرداختهاند. درمساجد بر خلاف معابد ، كاربرد تزئیناتی از قبیل مجسمه ،اشیای سنگین ،زرین وسیمین وجواهرات وسنگ های قیمتی دور از قاعده است ودر عوض به موضوع بالندگی بنا و تزئینات خاص برخاسته ازروحیه اسلامی بسیار توجه می شود .به عبارت دیگر عظمت مساجد ، بویژه مساجد جامع به عنوان مخلوق یك ایدئولوژی مشخص باكتیبههای بزرگ و مزین به تزئینات و گلدسته های جالب و سربه آسمان كشیده با ظرایف عالی هنری ومعماری ، بزرگترین وجه امتیاز و از ویژگی های بارز مساجد ایرانی است . در واقع ، انواع فنون و هنرهای گوناگون همچون معماری ،نقاشی ،خوش نویسی ، انواع كتیبه ها ،صنایع دستی ، منبت كاری ،ملیله دوزی ، فرش های نفیس وپرده های ظریف ،هریك درتكمیل زیبایی و عظمت مساجد ایرانی ،نقش خود رابخوبی ادا كردهاند.
منبع : بنياد انديشه اسلامي
همچنین مشاهده کنید
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
خرید میز و صندلی اداری
خرید بلیط هواپیما
گیت کنترل تردد
ایران حجاب دولت رئیسی رئیس جمهور دولت سیزدهم سریلانکا توماج صالحی پاکستان کارگران مجلس شورای اسلامی سید ابراهیم رئیسی
کنکور تهران سیل آتش سوزی قم هواشناسی سازمان سنجش فضای مجازی پلیس شهرداری تهران سلامت اصفهان
قیمت خودرو خودرو قیمت طلا دلار تورم قیمت دلار بازار خودرو بانک مرکزی ارز ایران خودرو مسکن سایپا
خانواده موسیقی رهبر انقلاب تلویزیون فیلم ترانه علیدوستی سینمای ایران مهران مدیری بازیگر شعر تئاتر
کنکور ۱۴۰۳ عبدالرسول پورعباس
فلسطین رژیم صهیونیستی غزه اسرائیل آمریکا جنگ غزه روسیه حماس اوکراین طوفان الاقصی ایالات متحده آمریکا طالبان
پرسپولیس فوتبال استقلال آلومینیوم اراک جام حذفی بازی بارسلونا لیگ برتر انگلیس ژاوی باشگاه استقلال باشگاه پرسپولیس فوتسال
هوش مصنوعی بنیاد ملی نخبگان ربات تیک تاک ناسا فیلترینگ
مالاریا کاهش وزن زوال عقل سلامت روان داروخانه