پیام‌های بسته‌بندی شده

حدود ۲ سال پیش در چنین روزهایی، بسته پیشنهادی قبلی گروه ۱+۵ در اختیار ایران قرار گرفت و برای کشورمان مهلتی تعیین شد تا به آن بسته پاسخ دهد و همزمان تهدیدات آغاز شد که اگر ایران در مهلت مقرر پاسخ ندهد، چه‌ها که نمی‌کنند!
جمهوری اسلامی ایران نیز بی‌اعتنا به مهلت تعیین شده، اعلام کرد بسته پیشنهادی را بدقت بررسی و براساس زمانبندی مورد نظر خود به آن پاسخ خواهد داد.
این روزها بار دیگر مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی به همراه مدیران کل وزارت امور خارجه ۵ کشور عضو گروه ۱+۵ (غیر از آمریکا)‌ با بوق و کرنا، بسته دیگری را آوردند تا تحویل مقامات کشورمان دهند. پیام‌های مندرج در این بسته‌ها که تفاوت چندانی هم با یکدیگر ندارند، موضوع این یادداشت است. توجه به محتوای این بسته‌ها و هیاهوی همراه آن، این برداشت‌ها را تقویت می‌کند.
۱) فناوری هسته‌ای در ایران غیرصلح‌آمیز است.
به این عبارت که در بسته جدید آمده، توجه کنید: «به محض ایجاد اطمینان از ماهیت کاملا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران، با آن همان رفتاری را داشته باشند (گروه ۱+۵)‌ که با برنامه هر کشور فاقد سلاح هسته‌ای در چارچوب NPT.»
این در حالی است که اولا براساس گزارش‌های متعدد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به عنوان تنها مرجع ذی‌صلاح بین‌المللی در این باره، صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های ایران و عدم انحراف آنها بارها مورد تایید قرار گرفته و ثانیا تمامی فعالیت‌های ایران زیر نظر بازرسان و دوربین‌های آژانس است.
۲) القای این که این کشورها آماده مذاکره و حتی دادن مشوق به ایران هستند؛ اما ایران خودسری کرده به این رفتار خیرخواهانه پاسخ مثبت نمی‌دهد!
رفتار هوشمندانه ایران در برخورد با این بسته‌ها که همواره‌ آنها را قابل بررسی دانسته، از سویی و ارائه بسته پیشنهادی ایران به دنیا از سوی دیگر این تلاش را بی‌اثر و این پیام را برجسته کرده است که نه‌تنها ایران از مذاکرات سازنده و روبه جلو در موضوع هسته‌ای (و نه مذاکراتی که حقوقش را عملا نادیده بگیرد،) استقبال می‌کند؛ بلکه آمادگی دارد درباره موضوعات مهم و غیرهسته‌ای نیز گفتگو کنند
۳) زیاده‌خواهی و انحصارطلبی گروه ۱+۵ و بی‌اعتنایی آنها به حقوق دیگر ملت‌ها.
در بسته پیشنهادی گروه ۱+۵ آمده است اعضای این گروه آمادگی دارند: «حق ایران را برای توسعه پژوهش، تولید و کاربرد انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای مطابق با تعهدات پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای به رسمیت بشناسند.» یا آمده است که «این کشورها آمادگی تاکید دوباره بر حق ایران نسبت به انرژی هسته‌ای برای مقاصد صرفا صلح‌آمیز...» را دارند.
این مطالب در حالی است که مطابق مفاد ان.پی.تی که ایران ۳۷ سال پیش آن را امضا کرده و از این حقوق برخوردار است، این کشورها به جای منت گذاشتن برای به رسمیت شناختن این حق، باید پاسخ دهند به چه حقی می‌توانند این حق را به رسمیت نشناسند و بر آن تاکید نکنند؟
۴) نکته دیگری که محتوای این بسته تلویحا و تصریحا به دنبال القای آن است، مفروض دانستن و به رخ کشیدن آقایی چند قدرت محدود بر همه دنیاست.
۶ کشور عضو این گروه با گنجاندن عباراتی مثل پشتیبانی از ایران در جهت ایفای نقش مهم و سازنده در امور بین‌الملل می‌خواهند بگویند، چنین جایگاهی را ما به ایران می‌دهیم. این در حالی است که نقش مهم و سازنده ایران در امور بین‌الملل حاصل شده و نه تنها نیاز به پشتیبانی این کشورها ندارد بلکه آنها امروز نیازمند ایفای این نقش از سوی ایران برای حل مناقشات مهم منطقه خاورمیانه هستند که بخشی از مهم‌ترین مسائل بین‌المللی را شامل می‌شود.
۵) مطلب دیگری که از بسته پیشنهادی گروه ۱+۵ می‌توان فهمید، اهمیت آن چیزی است که آنها با ارائه این بسته‌ها می‌خواهند از ما بگیرند.
موضوع از ۲ حال خارج نیست؛ یا آنچه پیشنهاد کرده‌اند و به اصطلاح مشوق‌ها اموری بی‌ارزش و فاقد ضمانت اجرایی است که طبیعتا هیچ منطقی حکم به پذیرش آنها نمی‌کند یا همه آنها مهم و باارزش و دارای ضمانت کافی هستند. در این حالت این پرسش جدی خودنمایی می‌کند که غنی‌سازی اورانیوم، چقدر ارزش دارد که این کشورها حاضرند در قبال تعلیق آن، دسترسی ایران به اقتصاد، بازارها و سرمایه بین‌المللی را تسهیل کنند.
مشارکت درازمدت و با طیف وسیع‌استراتژیک بین‌ ایران و اتحادیه اروپایی و دیگر طرف‌های علاقه‌مند (که در حقیقت این مشوق برای آنهاست تا ایران)‌ ایجاد کنند، خودکفایی کامل ایران در غذا را تسهیل کنند، از پروژه‌های زیست محیطی، زیرساخت‌ها، علم و فناوری hi-tech حمایت کنند، زیرساخت‌های حمل و نقل را توسعه بدهند، زیرساخت‌های مخابراتی ایران را نوین‌سازی کنند، ایران را به نوسازی‌ ناوگان هواپیمایی غیرنظامی قادر سازند و...
آیا مردم ایران حق ندارند به این بسته‌ها حداقل با تردید نگاه کنند؟

مهدی فضائلی‌

منبع : روزنامه جام‌جم